Màng tế bào – Wikipedia tiếng Việt

Màng tế bào (hay ở sinh vật nhân thực còn được gọi là màng sinh chất) là một màng sinh học phân cách môi trường bên trong của các tế bào với môi trường bên ngoài của chúng. Màng tế bào có thể cho phép các ion, các phân tử hữu cơ thấm qua một cách có chọn lọc và kiểm soát sự di chuyển của các chất ra và vào tế bào. Chức năng cơ bản của màng tế bào là bảo vệ tế bào khỏi môi trường xung quanh.

Màng tế bào tạo thành gồm có màng lipid kép được kết nối với các protein. Màng tế bào có tương quan đến các quy trình của tế bào như là sự link tế bào, độ dẫn ion và đảm nhiệm tín hiệu tế bào ; ngoài những còn đóng vai trò như thể một mặt phẳng để liên kết 1 số ít cấu trúc ngoại bào gồm thành tế bào, glycocalyx và khung xương nội bào. Màng tế bào hoàn toàn có thể được tái tạo tự tạo ( có ở tế bào tự tạo ) .

Bài chính: Lịch sử của lý thuyết màng tế bào

Cấu trúc màng tế bào được giới thiệu theo nhiều cách khác nhau bởi nhiều tác giả khác nhau như the ectoplast (de Vries, 1885), Plasmahaut (plasma skin, Pfeffer, 1877, 1891), Hautschicht (skin layer, Pfeffer, 1886; được dùng với ý nghĩa khác bởi Hofmeister, 1867), plasmatic membrane (Pfeffer, 1900), plasma membrane, cytoplasmic membrane, cell envelope and cell membrane.

Một số tác giả đã không cho rằng tại bề mặt của tế bào có một ranh giới chức năng có tính thấm thích hợp để sử dụng thuật ngữ plasmalemma (được đặt ra bởi Mast, 1924) cho các vùng ngoại bào.

Năm 1972, hai nhà khoa học là Singer và Nicolson đã đưa ra quy mô cấu trúc màng sinh chất gọi là quy mô khảm – động. Theo quy mô này, màng sinh chất có lớp kép phospholipid. Liên kết phân tử protein và lipid còn có thêm nhiều phân tử carbohydrate. Ngoài ra, màng sinh chất ở tế bào động vật hoang dã còn có thêm nhiều phân tử cholesterol có công dụng tăng cường sự không thay đổi. Màng sinh chất là ranh giới bên ngoài và là bộ phận tinh lọc các chất từ môi trường tự nhiên đi vào tế bào và ngược lại. Màng sinh chất đảm nhiệm nhiều tính năng quan trọng của tế bào như : luân chuyển các chất, tiếp đón và truyền thông tin từ bên ngoài vào trong tế bào, là nơi xác định của nhiều loại enzyme, các protein màng làm trách nhiệm ghép nối các tế bào trong một mô … Màng sinh chất có các ” dấu chuẩn ” là glycoprotein đặc trưng cho từng loại tế bào. Nhờ vậy, các tế bào của cùng một khung hình nhận biết ra nhau và phân biệt được các tế bào lạ của khung hình .
Màng tế bào ( hay màng sinh chất ) bao trùm xung quanh tế bào chất của các tế bào sống, về cơ bản màng ngăn cách các phần nội bào với mội trường ngoại bào. Màng tế bào còn có vai trò trong việc nâng giữ khung xương để hình thành nên hình dạng bên ngoài của tế bào và kết nối chất nền ngoại bào với các tế bào khác lại với nhau để hình thành nên các mô. Ở các loài nấm, vi trùng, vi trùng cổ và kể cả thực vật đều có thành tế bào giúp phân phối chính sách tương hỗ cho tế bào và ngăn cản các đại phân tử vượt qua nó .Màng tế bào có tính thấm tinh lọc và hoàn toàn có thể trấn áp những gì ra và vào tế bào, do đó tạo điều kiện kèm theo để luân chuyển các chất thiết yếu cho sự sống. Sự vận động và di chuyển của các chất đi qua màng hoàn toàn có thể là ” thụ động ” diễn ra mà tế bào không sản sinh ra nguồn năng lượng hoặc ” dữ thế chủ động ” yên cầu tế bào phải tiêu tốn nguồn năng lượng cho việc luân chuyển các chất. Màng nhận trách nhiệm duy trì điện thế cho tế bào và thao tác như một bộ lọc chỉ được cho phép những thứ thiết yếu vào và ra khỏi tế bào. Tế bào sử dụng một số ít các chính sách quy đổi có tương quan đến các màng sinh học :1. Sự thẩm thấu và khuếch tán bị động : một số ít chất ( các phân tử nhỏ, ion ) ví dụ điển hình như carbon dioxide ( CO2 ) va oxi ( O2 ) hoàn toàn có thể vận động và di chuyển qua màng sinh chất nhờ vào sự khuếch tán – một quy trình luân chuyển bị động. Màng hoạt động giải trí như một rào chắn so với các phân tử thiết yếu và ion, diễn ra ở nhiều nồng độ khác nhau trên hai mặt bên của màng. Chẳng hạn như nồng độ Gradien qua màng có tính bán thấm hình thành nên một luồng thẩm thấu cho nước .

2. Màng vận chuyển các kênh protein và các tác nhân vận chuyển: Các chất dinh dưỡng như đường hay amino acid phải được đưa vào trong tế bào và các sản phẩm thiết yếu của quá trình trao đổi chất phải ra khỏi tế bào. Chẳng hạn như các phân tử khuếch tán một cách bị động thông qua các kênh protein như những kênh nước (đối với nước (H2O)) trong trường hợp đủ điều kiện khuếch tán hoặc được bơm qua màng nhờ các tác nhân vận chuyển của màng vận chuyển. Các kênh protein còn được gọi là các màng thấm, chúng thường khá cụ thể, nhận biết và vận chuyển chỉ một số hoá chất có trong một nhóm thức ăn được giới hạn, thậm chí thường chỉ là đơn chất.

3. Quá trình nhập bào : là quy trình mà trong đó tế bào hấp thu các phân tử bằng cách nhấn chìm chúng. Màng sinh chất tạo ra một sự biến dạng nhỏ ở bên trong được gọi là lỗ hõm mà tại đó các chất được luân chuyển bị phủ bọc lấy. Sau đó, sự biến dạng này được tách ra khỏi màng bên trong của tế bào và tạo ra một túi để tiềm ẩn các chất bị bảo phủ. Quá trình nhập bào là quy trình cho việc tiếp đón một bộ phận nhỏ các chất đáng an toàn và đáng tin cậy ( ” thực bào ” ), các phân tử nhỏ và ion ( ” ẩm bào ” ) và đại phân tử. Quá trình nhập bào tiêu tốn nguồn năng lượng nên nó được xem như một hình thức vẩn chuyển dữ thế chủ động .Với các protein màng trên màng tế bào, màng tế bào còn hoàn toàn có thể triển khai các tính năng :- Chức năng enzim : Xúc tác cho các phản ứng hóa học xảy ra trên màng hoặc trong tế bào- Chức năng thu nhận, truyền đạt thông tin : các thụ quan có hình dạng đặc trưng để gắn với thông tin hóa học để kích thích hoặc ức chế các quy trình trong tế bào sao cho tương thích với thiên nhiên và môi trường- Chức năng nối kết : liên kết các tế bào thành một khối không thay đổi- Chức năng neo màng : protein link với protein sợi hoặc các sợi trong tế bào chất, tạo sự không thay đổi bền chắc của màng

– Chức năng vận chuyển các chất qua màng

Ngoài ra màng còn hoàn toàn có thể phân biệt tế bào nhờ cacbohydrat gắn trên protein .

Source: https://suanha.org
Category : Ngoại Thất