Nằm trong con ngõ nhỏ ngay cạnh sông Hồng, Đền Ghềnh là ngôi đền thiêng đang thờ Công Chúa Ngọc Hân – một trong những vị công chúa nổi tiếng nhất lịch sử Việt Nam thế kỷ 18. Ngôi đền được biết đến như một điểm cúng lễ cầu an, cầu tài lộc nổi tiếng không chỉ đối với người dân Hà Nội mà còn đối với đệ tử tứ phương.
Công Chúa Lê Ngọc Hân
Lịch sử
Công Chúa Lê Ngọc Hân là một trong những vị công chúa nổi tiếng nhất lịch sử Việt Nam. Bà được coi là vị anh hùng áo vải đứng đằng sau sự thành công của vua Quang Trung Nguyễn Huệ.
Ngọc Hân Công Chúa là người con gái thứ chín của vua Lê Hiến Tông và Chiêu Nghi hoàng hậu Nguyễn Thị Huyền. Bà là người có sắc đẹp hoàn mỹ, nết na, thùy mị, nổi bật nhất trong số các công chúa con nhà vua. Năm 1786, sau khi hoàn thành sứ mệnh “Phò Lê diệt Trịnh” và đem quân ra Bắc, Nguyễn Huệ vào cung yết kiến và trao binh quyền cho Vua Lê. Cảm kích trước việc đó lại muốn gây dựng mối quan hệ thân tình với nhà Tây Sơn, vua Lê Hiến Tông đã quyết định gả người con gái xuất chúng nhất của mình cho Nguyễn Huệ. Lúc bấy giờ công chúa vừa tròn 16 tuổi còn Nguyễn Huệ đã 33 tuổi.
Xem thêm: Tứ Vị Vua Bà là ai? Kinh nghiệm đi lễ đền Cờn Môn thờ Tứ Vị Vua Bà linh thiêng.
Tình thế xoay chuyển càn khôn, quân Thanh xâm lăng nước Nam, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế, một lần nữa dẫn quân ra Bắc hủy hoại quân xâm lược. Khi ấy, vua đã phong cho bà là Hữu Cung Hoàng Hậu, ở lại giúp vua lo liệu việc triều chính. Bà là người có nhãn quan chính trị tinh tế, đồng cảm thời cuộc nên mọi việc từ chuyện nhỏ đến chuyện lớn đại sự vương quốc đều được bà sắp xếp chu toàn, thấu đáo giúp vua yên tâm đánh giặc. Năm 1789, sau khi thắng trận quay trở lại, Nguyễn Huệ phong cho bà làm Bắc Cung Hoàng Hậu, đóng đô ở Phú Xuân .
Sau khi Quang Trung mất, hoàng hậu Ngọc Hân mất hết quyền lực tối cao. Bà phải trải qua bao năm tủi nhục, lẩn trốn sự truy lùng của nhà Nguyễn để nuôi con. Buồn thay, đến năm 1799 hoàng hậu Ngọc Hân từ trần lúc mới 29 tuổi. Lần lượt sau đó, hai người con của bà là công chúa Ngọc Bảo và hoàng tử Quang Đức cũng đi theo bà khi tuổi còn nhỏ .
Nơi an nghỉ Công Chúa Ngọc Hân
Theo tương truyền, năm 1804 mẹ hoàng hậu Ngọc Hân là Mẫu Chiêu Nghi Nguyễn Thị Huyền đã bí hiểm nhờ một tướng nhà Nguyễn đưa tro cốt 3 mẹ con bà về chôn ở bãi Cây Đại trong làng Nành. Lúc ấy nhà Nguyễn đang truy lùng cực kỳ gắt gao, tìm cho ra tro cốt của 3 mẹ con hoàng hậu Ngọc Hân nên mộ bà được xây rất là thông thường. Tuy nhiên, 38 năm sau, đời vua Thiệu Trị, do xích míc trong làng nên có đơn tố giác ông chánh tổng Hà Dương dung túng cho làng Phù Ninh ( làng Nành nơi chôn hoàng hậu Ngọc Hân ) thờ nghịch tặc. Khi ấy, tổng đốc Thành Phố Bắc Ninh được triều đình cử đi tìm hiểu đã phát hiện ra tại dinh Thiết Lâm, nơi an nghỉ của Mẫu Chiêu Nghi Nguyễn Thị Huyền có thờ hoàng hậu Ngọc Hân và 2 người cháu ngoại. Ngay lúc đó, triều đình lệnh cho quân lính đào mộ lên và hất tro cốt xuống sông. Tuy nhiên, một thời hạn sau đó, tại khúc sông làng Ái Mộ nổi lên bãi bồi ngày một cao, người dân cho rằng đó là tro cốt của 3 mẹ con hoàng hậu Ngọc Hân nên tạo miếu thờ và thắp hương tại đây. Tuy nhiên ít lâu sau, ngôi miếu nhỏ cũng bị lũ cuốn trôi. Mãi đến năm 1858, cụ Đặng Thị Bản, vợ cụ Định Đình Hinh cùng nhiều khách thập phương khác đã hằng tâm công đức tôn tạo lại đền ở Ái Mộ được nhân dân vô cùng quý trọng. Ngày ấy, nhà Nguyễn vẫn còn thù hằn với nhà Tây Sơn nên để bảo vệ đền, người dân nơi đây phải dùng hình thức mẫu Thoải để thờ thay vì thờ đích danh công chúa Ngọc Hân. Đến năm 1872, Pháp đánh phá TP. Hà Nội, đền cũng bị hủy hoại trọn vẹn. Cụ Bản lại đứng lên lôi kéo quyên góp khắp nơi và kiến thiết xây dựng lại đền khang trang hơn trước. Trải qua bao phen binh lửa, đền Ghềnh vẫn được con cháu cụ trông nom đến ngày này .
Đền Ghềnh
Đền Ghềnh là cách gọi thân quen của người dân địa phương. Vì nơi đây xưa kia nước sông chảy xiết, cuộn thành ghềnh nước lớn. Tuy nhiên, theo năm tháng, dòng chảy biến đổi, con ghềnh biến mất và chỉ còn lại dấu tích nơi đền thiêng ngày nay.
Xem thêm: Đền Ghênh và đền Ghềnh là hai ngôi đền khác nhau? Xem ngay thông tin chi tiết về đền Ghênh.
Dâng lễ đền Ghềnh
Đền Ghềnh chính là nơi anh linh tụ khí, vô cùng linh thiêng. Khách hành hương đổ về đền ngày một nhiều một phần vì dư âm của trang liệt nữ – Hoàng Hậu Lê Ngọc Hân, một phần bởi vì đền thiêng, linh ứng nhiều lời thỉnh cầu của dân chúng. Con hương thường đến đền đông nhất là vào đầu xuân năm mới và dịp lễ hội đền vào tháng 3 để cầu cho gia đình thuận hòa, êm ấm, có tài có lộc, có của ăn của để, làm ăn xuôi chèo mát mái. Mỗi khi đến đền, con hương thường sắm lễ trước ở nhà. Bởi giống như những ngôi đền nổi tiếng khác, giá lễ vật được bán cạnh đền đắt gấp 2 đến 3 lần bình thường, cực kỳ chặt chém. Một mâm lễ được sắm như vậy thường gồm các thức lễ như một đĩa hoa, một đĩa quả, một cơi trầu, quả cau, cút rượu, xôi thịt, thẻ hương, giấy tiền, và cánh sớ.
Trong những ngày lễ lớn của đền, nhiều con hương thường muốn dâng tiến những lễ vật đẹp, sang mang ý nghĩa tốt đẹp để hoàn toàn có thể bày trên ban thờ thánh trong thời hạn dài, bày tỏ lòng tôn kính. Khi ấy, Oản Tài Lộc chính là lễ vật tương thích nhất. Bởi oản được phong cách thiết kế tỉ mỉ đẹp sang, mang ý nghĩa tài lộc tốt đẹp lại hoàn toàn có thể để được tới 6 tháng không bị hỏng mốc, cực thích hợp bày trên ban thờ thánh .
Quanh oản dâng đền Ghềnh là oản màu trắng. Theo đó, loại oản được khuyến khích nên dâng lễ tại đền là những quanh oản được trang trí tỉ mỉ, chi tiết với hoa lụa, lá ngọc cành vàng trang trọng, lộng lẫy giống như sản phẩm Oản Tài Lộc mà Oản Cô Tâm đang làm.
Xem thêm: Các mẫu Oản Tài Lộc lễ Công Chúa Ngọc Hân và các vị thần linh Tứ Phủ.
Oản tài lộc thuộc tên thương hiệu Oản Cô Tâm là loại oản đặc biệt quan trọng, được đơn vị chức năng này góp vốn đầu tư điều tra và nghiên cứu, phong cách thiết kế sao cho thích mắt, thỏa mãn nhu cầu người mua lại tương thích với văn hóa truyền thống thờ cúng Tứ Phủ của người Việt. Loại oản này đặc biệt quan trọng thích hợp dâng lên vị thánh mẫu đền Ghềnh biểu lộ lòng thành tâm của người lễ bởi những chi tiết cụ thể trang trí trên oản đều thuộc vật liệu hạng sang, được sắp xếp có chủ ý, mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Oản chính là vật đại diện thay mặt tài lộc cầu một năm tấn tài, tấn lộc, tấn bình an đến với gia chủ .
Văn khấn đền Ghềnh
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật ! ( 3 lạy )
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con xin kính lạy Tam giới Thiên chúa cập nhất thiết Thánh chúng .
Con xin kính lạy Tam phủ công đồng. Tứ phủ vạn linh
Con xin kính lạy Thiên tiên Thánh mẫu, Địa thiên Thánh mẫu, Thủy tiên thánh mẫu .
Con xin kính lạy Đức Chúa kho Thánh mẫu hiển hóa anh linh .
Con xin kính lạy Đương niên hành khiển chí đức Tôn thần ,
Con xin kính lạy Đường cảnh Thành Hoàng Bản Thổ hoàng thượng .
Con xin kính lạy Ngũ hổ thần tướng, Thanh bạch xà Thần linh
Hương tử ( chúng ) con là … .
Ngụ tại …..
Hôm nay là … .
Con sắm sửa kim ngân, hương hoa, lễ vật chí thiết một lòng thành tâm dâng lễ, sám hối cầu xin phù hộ cho hương tử con được : gia khuyến bình an, cầu tài đắc tài, cầu lộc đắc lộc, cầu bình an đắc bình an, xin cho con được làm ra kiếm thấy, có ngân có xuyến, ăn nên làm ra .
Hương tử con lễ bạc tâm thành, cúi đầu thành tâm kính lễ … ( tên vị thánh ), cúi xin được phù hộ độ trì .
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật ! ( 3 lạy )
Vị trí và cách di chuyển đến đền Ghềnh từ bến xe nội thành
Đền Ghềnh nằm tại Ngõ 22, Phú Viên, Bồ Đề, Long Biên, Hà Nội nên rất thuận tiện cho con hương từ Hà Nội đến thăm đền tại những tuần tiết trong tháng, trong năm. Dù vậy, hàng năm, đền Ghềnh cũng đón rất nhiều khách ngoài tỉnh khác về lễ đền. Hầu hết để thuận tiện, con hương thường đi xe riêng đến đền. Tuy nhiên, nếu bạn có đi xe khách về Hà Nội và muốn đến tham quan hay dâng lễ đền thì vẫn có thể đi bằng xe buýt công cộng hoặc đặt xe ôm hay taxi.
Nếu đi bằng xe buýt công cộng với giá vé 7000 đ 1 lượt, tại những bến xe lớn trong nội thành của thành phố TP.HN, lộ trình chuyển dời sẽ như sau :
Bến xe Gia Lâm là bến xe gần đền Ghềnh nhất bởi bến xe này thuộc cùng khu Long Biên với Đền nên nếu được bạn nên bắt xe khách đến điểm này – thời gian dự kiến đến đền 15 phút:
Bến xe Giáp Bát – thời gian di chuyển dự kiến hơn 30 phút tùy tuyến đường và điều kiện giao thông:
Bến xe Mỹ Đình – thời gian di chuyển dự kiến gần 1 tiếng tùy tuyến đường và điều kiện giao thông:
Kiến trúc đền Ghềnh
Đền Ghềnh trải qua nhiều lần bị tác động ngoại cảnh hủy hoại nên được tu sửa nhiều lần. Do đó những nét kiến trúc cổ của đền gần như không còn. Tuy nhiên những hạng mục chính của đền vẫn được đảm bảo như điện mẫu, điện sơn trang, nhà tổ, nhà khách, khu vực phụ trợ.
Cổng vào đền được xây theo lối cổng tam quan với cửa đỏ nổi bật. Tiến vào trong, tại sân đền có ban thờ ông Hồ (Quan Thanh Tra) quay thẳng vào chính điện. Tại chính điện, phía trong cùng là cung cấm được sơn son thiếc vàng lộng lẫy thờ công chúa Ngọc Hân hay chính là Mẫu Thoải. Hai bên phía ngoài cung cấp có đặt ban thờ Tứ Vị Thánh Chầu cùng Công Đồng các quan, Ngũ vị Tôn Ông, các vị Tứ Phủ Thánh Cậu.
Ngoài ra, đền Ghềnh cũng nổi tiếng với những di vật có từ xa xưa. Đầu tiên là quả chuông được đúc từ thời vua Tự Đức (1876). Sau đó là hai cỗ kiệu: 1 kiệu Long Đình và 1 kiệu Mẫu. Những cổ vật này đều được trang trí trạm trổ vô cùng tỉ mỉ và khéo léo, khó có nghệ nhân nào ngày nay có thể làm được. Ngoài ra, đền cũng cất giữ nhiều bức đại tự, cuốn thư, hoành phi, câu đối cực kỳ có giá trị cả về mặt vật chất và tinh thần.
Lễ hội đền Ghềnh
Hàng năm đền Ghềnh thường tổ chức lễ hội vào tháng 8 âm lịch, từ mùng 6 đến 12. Lễ hội đền Ghềnh được đánh giá là vô cùng độc đáo, khó nơi nào có được. Lễ hội cũng được chia làm 2 phần đó là phần lễ và phần hội. Phần lễ nổi bật với lễ rước nước được tổ chức ngay tại vùng sông Hồng. Lễ mang ý nghĩa cầu cho mưa gió thuận hòa, cây lá tốt tươi, vụ mùa bội thu. Lễ này thực chất mang nghĩa rửa hận cho Hoàng Hậu Ngọc Hân. Tuy nhiên do trước kia lính nhà Nguyễn thắt chặt nên lễ này chỉ được coi là lễ Mẫu và nước lấy về để thờ Mẫu Thoải quanh năm.
Source: https://suanha.org
Category : Phong thủy