5 bất cập khiến thị trường ‘khát’ xăng dầu

Cơ chế tính phí xăng dầu lạc hậu

Thị trường xăng dầu bán lẻ gần đây diễn biến “nóng”, ghi nhận nhiều bất cập. Một trong những nguyên nhân được các chuyên gia kinh tế, doanh nghiệp xăng dầu chỉ ra là cơ chế tính chi phí xăng dầu hiện nay đã lạc hậu, không còn phù hợp với thực tế.

Hiện tượng hàng loạt cây xăng ngừng hoạt động, hoặc bán cầm chừng … vì lỗ hé lộ những chưa ổn về chủ trương cần xử lý thấu đáo .Theo phản ánh trước đó của doanh nghiệp xăng dầu, trong cơ cấu tổ chức tính giá cơ sở mức phụ phí luân chuyển từ quốc tế về cảng cố định và thắt chặt 2,5 USD một thùng, nhưng thực tiễn ngân sách này đã tăng gấp 2-3 lần, ở mức 5-8 USD. Thêm nữa, trong công thức giá cơ sở chưa có khoản ngân sách luân chuyển từ xí nghiệp sản xuất lọc dầu trong nước về tới kho doanh nghiệp đầu mối, tức là những đầu mối đang phải gánh ngân sách này. Ngoài ra, hiện giá nhập về ( nguồn vào ) cao hơn giá bán ra tại thị trường trong nước ( đầu ra ), và những ngân sách chưa được hạch toán vào giá tiền … nên doanh nghiệp đầu mối cũng lỗ trên mỗi lít xăng bán ra, buộc họ phải hạ chiết khấu xuống thấp, thậm chí còn là 0 đồng .Ông Bùi Ngọc Bảo, quản trị Thương Hội Xăng dầu Nước Ta ( VINPA ) cũng cho biết VINPA nhiều lần đề xuất kiến nghị Bộ Tài chính thống kê giám sát lại khoản premium trong nước và ngân sách đưa xăng dầu từ nhà máy sản xuất trong nước về đến cảng để tính giá xăng dầu. Thời gian qua, do ảnh hưởng tác động của xung đột giữa Nga và Ukraine, giá xăng dầu quốc tế đã tăng lên mức rất cao. Trong công thức tính giá, cơ quan nhà nước đã lao lý rất rõ việc đo lường và thống kê theo giá quốc tế trong vòng 10 ngày. Tuy nhiên, những ngân sách nằm trong công thức giá vẫn vận dụng và sử dụng những ngân sách được xác lập từ năm năm trước mà chưa được thanh tra rà soát lại, chưa được hiệu chỉnh lại, trong khi từ năm năm trước đến nay, những yếu tố như lạm phát kinh tế, ngân sách ngày càng tăng trong vận tải đường bộ, ngân sách về tỷ giá, lãi suất vay đã có những biến hóa .Đặc biệt là có những phụ phí vẫn chưa vừa đủ, dẫn đến việc tính thiếu cho những doanh nghiệp. Trong khi để quản lý và vận hành thị trường xăng dầu một cách trơn tru, tương thích, ngoài yếu tố triển khai theo pháp lý thì cần làm thế nào để doanh nghiệp đủ ngân sách kinh doanh thương mại. Doanh nghiệp xăng dầu cũng phải thống kê giám sát đến doanh thu, nếu lỗ lê dài, nhiều doanh nghiệp sẽ phải rời thị trường, ảnh hưởng tác động đến mạng lưới hệ thống đáp ứng và gây không ổn định thị trường .” Với loại sản phẩm xăng, tất cả chúng ta đang tính phụ phí trên cơ sở giá dầu / giá xăng chỉ ở mức 85USD / thùng, nhưng trong quý I / 2022 và hiện tại, giá xăng dầu đã lên đến hơn 110 – 120 USD / thùng. Do đó, hoàn toàn có thể nói là những phụ phí trong công thức giá không theo kịp dẫn đến việc những doanh nghiệp đầu mối thiếu phần ngân sách và đương nhiên sẽ ảnh hưởng tác động so với mạng lưới hệ thống của đầu mối là đại lý hoặc là thương nhân phân phối, dẫn đến chiết khấu giảm mạnh “, ông Bảo san sẻ tại cuộc họp tổ quản lý thị trường trong nước thường kỳ tháng 8/2022 .Chuyên gia kinh tế tài chính Vũ Vinh Phú cho rằng một trong những nguyên do khiến thị trường xăng dầu bị “ lệch sóng ” thời hạn qua là do cách tính ngân sách không còn tương thích với tình hình trong thực tiễn. Một số ngân sách, phụ phí nhập khẩu xăng dầu hiện đã tăng 2 – 3 lần so với trước nhưng cách tính ngân sách xăng dầu không đổi khác .Điều này khiến doanh nghiệp đầu mối bị giảm doanh thu, thậm chí còn gánh lỗ nên buộc họ phải giảm chiết khấu cho những đại lý, tổng đại lý, hoặc bán nhỏ giọt cho những cây xăng kinh doanh nhỏ. Đến lượt mình, đại lý, shop kinh doanh bán lẻ không có hàng để bản, hoặc cũng phải bán cầm chừng để giảm lỗ. ” Chuỗi đáp ứng xăng dầu bị tác động ảnh hưởng dẫn đến thị trường không ổn định thời hạn vừa mới qua ”, ông Phú nhận xét .

Chiết khấu thấp khiến người bán lẻ lỗ nặng

Công thức tính giá cơ sở chưa ổn khiến doanh nghiệp đầu mối, phân phối bị lỗ, dẫn đến chiết khấu hay hoa hồng dành cho đại lý, shop kinh doanh bán lẻ giảm mạnh, thậm chí còn có lúc về 0 đồng. Chia sẻ với VTC News, ông Đ.V. Hậu ( 39 tuổi ) chủ shop kinh doanh thương mại xăng dầu H.Petro, cho biết đúng là trước kia có thực trạng mức chiết khấu ( tiền mà doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối cắt lại những đại lý, shop kinh doanh nhỏ tính trên mỗi lít xăng dầu ) giảm xuống còn 0 đồng. Với hoa hồng bằng 0, shop của ông H. đang chịu lỗ tiền mặt phẳng, nhân công, khấu hao tài sản …Bà V.T. Xuyền ( 40 tuổi ), chủ đại lý xăng dầu P.Oil, cũng cho hay, gần đây, mức chiết khấu giảm mạnh, từ 600 đồng, xuống 300 đồng, 200 đồng, 100 đồng rồi về 0 đồng / lít như lúc bấy giờ. Việc giá xăng lên xuống, dịch chuyển thất thường, chiết khấu lại về 0 khiến mỗi tháng shop của bà X. lỗ trên 10 triệu đồng, chưa tính tiền nhân công, vì tự đứng bán .Ông Nguyễn Đức Hạnh, quản trị Hội đồng quản trị Công ty Sơn Hải ( TP.HN ), thông tin, doanh nghiệp của ông đang gặp khó khăn vất vả lớn, càng kinh doanh thương mại càng lỗ nặng do mức chiết khấu thấp không đủ ngân sách trả lương, đóng bảo hiểm cho người lao động. Trong khi đó, tổng ngân sách cho mỗi lít xăng từ đầu nguồn đến kinh doanh nhỏ là từ 1.250 – 1.300 đồng / lít, ngân sách cho dầu là 1.130 – 1.250 đồng / lít. Ngoài ra doanh nghiệp còn phải gánh đủ mọi loại ngân sách khác như lương, thuê nhân sự, luân chuyển, phí bảo hiểm, công đoàn …Tương tự, bà Nguyễn Thị Sinh, Giám đốc Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Xăng dầu Chiến Thắng ( Yên Bái ) cho hay hiện chiết khấu với doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu tại kho Đức Giang là 0 đồng / lít. Trong khi ngân sách luân chuyển từ kho Đức Giang đến những đại lý mất khoảng chừng 700 đồng / lít. Với mỗi lít bán ra, doanh nghiệp lỗ 1.200 – 1.300 đồng. Nhưng nguồn cung cũng không sẵn, thực trạng khan hiếm, đứt hàng từ những doanh nghiệp đầu mối xảy ra liên tục. Theo bà Sinh, trong toàn cảnh khó khăn vất vả chung, doanh nghiệp kinh doanh nhỏ xăng dầu không cần có lãi nhưng cơ quan quản trị phải làm thế nào để doanh nghiệp có đủ ngân sách trả lương cho người lao động .

Thời gian điều hành thiếu linh hoạt

Nhiều quan điểm cho rằng thời hạn giữa hai kỳ quản lý giá xăng dầu lúc bấy giờ vẫn quá dài, trong khi giá xăng dầu quốc tế dịch chuyển liên tục, cần phải quản lý nhạy bén và linh động hơn. Theo đó, trong văn bản gửi Bộ Công Thương ngày 29/8, những doanh nghiệp kinh doanh bán lẻ xăng dầu đề xuất rút ngắn thời hạn quản lý và điều hành giá trong 24 giờ, kể cả ngày nghỉ, lễ. Doanh nghiệp cho rằng việc này nhằm mục đích tránh thực trạng găm hàng, tạo khan hiếm hàng giả trên thị trường và tránh đứt gãy chuỗi đáp ứng từ thương nhân đầu mối đến mạng lưới hệ thống kinh doanh nhỏ .PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường Ngân sách chi tiêu ( Bộ Tài chính ) cũng cho rằng nhà quản lý và điều hành nên điều tra và nghiên cứu giảm thời hạn quản lý và điều hành giá từ 10 ngày xuống còn 1 ngày một lần, thậm chí còn ngắn hơn để tương thích diễn biến giá quốc tế .Liên quan đến thời hạn quản lý giá, Bộ Công Thương cho biết tới đây sẽ liên tục phối hợp với Bộ Tài chính và những đơn vị chức năng tương quan, thanh tra rà soát, nhìn nhận và nếu thiết yếu sẽ đề xuất kiến nghị nhà nước sửa đổi pháp luật về thời hạn quản lý giá cũng như 1 số ít lao lý khác cho tương thích với tình hình thực tiễn .

Nguồn cung nhập khẩu xăng dầu giảm

Thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan cho thấy quý III/2022 (đến 20/9/2022), sản lượng nhập khẩu giảm khoảng 40% đối với xăng, giảm khoảng 35% đối với dầu diesel so với quý II. Đáng chú ý, trong số 33 thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, chỉ có 19 đầu mối ghi nhận có hoạt động nhập khẩu, 14 đầu mối còn lại không ghi nhận hoạt động nhập khẩu xăng dầu.

Trong số này, có 3 thương nhân đầu mối thường nhập khẩu với số lượng lớn nhưng không triển khai nhập khẩu vào quý III là Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil, Công ty CP Thương mại Đầu tư dầu khí Nam Sông Hậu và Công ty CP Xuất nhập khẩu xăng dầu Tín Nghĩa .Trong văn bản gửi Bộ Công Thương ngày 7/10 ( do ông Nguyễn Văn Truyền, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá ký ), Bộ Tài chính nhìn nhận đây hoàn toàn có thể là nguyên do thiếu hàng tại 1 số ít đại lý, shop kinh doanh bán lẻ xăng dầu và chiết khấu giảm hoàn toàn có thể do sản lượng nhập khẩu giảm và lượng tồn dư giảm tại những thương nhân đầu mối, nhất là trong toàn cảnh giá xăng dầu diễn biến khó lường .” Bộ Tài chính ý kiến đề nghị Bộ Công Thương cần điều tra và nghiên cứu thanh tra rà soát, nhìn nhận mạng lưới hệ thống phân phối kinh doanh thương mại xăng dầu, mạng lưới hệ thống trung gian để có giải pháp tương thích và tiết kiệm chi phí ngân sách “, văn bản của Bộ Tài chính nêu .Ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước ( Bộ Công Thương ) cho biết, trong quý II, những doanh nghiệp đầu mối đã tăng mạnh lượng nhập khẩu xăng dầu, do quan ngại thiếu nguồn cung trong nước, đây là tiến trình giá xăng dầu quốc tế đạt mức cao nhất từ đầu năm đến nay. Nhưng từ giữa tháng 7 đến đầu tháng 10, giá xăng dầu quốc tế lại có xu thế giảm, giá kinh doanh bán lẻ trong nước cũng liên tục giảm theo. ” Nhiều doanh nghiệp bị thua lỗ lớn nên đã thu hẹp hoạt động giải trí kinh doanh thương mại và nhập khẩu cầm chừng ”, ông Đông nói .

Liên bộ Công Thương – Tài chính phối hợp thiếu nhịp nhàng

Theo những chuyên viên, việc để xảy ra những chưa ổn trên thị trường xăng dầu thời hạn qua có nghĩa vụ và trách nhiệm của Liên bộ Công Thương – Tài chính. Bộ Công Thương từng cho biết, trước những chưa ổn về chính sách tính ngân sách xăng dầu, Bộ đã nhiều lần đề xuất Bộ Tài chính kiểm soát và điều chỉnh nhưng bị chậm trễ .Trong khi đó, vấn đáp VTC News ngày 21/9, nguồn tin từ Bộ Tài chính cho biết, từ đầu năm, thị trường xăng dầu quốc tế có nhiều dịch chuyển, nguồn cung khan hiếm, giá xăng dầu liên tục tăng cao … Nhằm góp thêm phần không thay đổi thị trường xăng dầu trong nước, ngày 8/7, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Bộ Công Thương thông tin kiểm soát và điều chỉnh 1 số ít khoản ngân sách định mức trong giá cơ sở xăng dầu .Theo đó, hiệu quả tổng hợp báo cáo giải trình của thương nhân đầu mối kinh doanh thương mại xăng dầu gửi về Bộ Tài chính, Bộ Công Thương cho thấy, khoản ngân sách đưa xăng dầu từ quốc tế về cảng Nước Ta, khoản premium trong nước ( khoản phải trả cho những nhà sản xuất xăng dầu ) và ngân sách đưa xăng dầu từ nhà máy sản xuất lọc dầu trong nước về đến cảng tăng so với định mức hiện hành trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu .Để hạn chế tác động tăng giá, san sẻ khó khăn vất vả với người dân và doanh nghiệp, trước mắt không kiểm soát và điều chỉnh tăng khoản premium trong nước và ngân sách đưa xăng dầu từ nhà máy sản xuất lọc dầu trong nước về đến cảng biển trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu .Nhằm tháo gỡ những khó khăn vất vả vướng mắc trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại xăng dầu, Bộ Tài chính vừa có công văn gửi Bộ Công Thương về việc kiểm soát và điều chỉnh ngân sách định mức để tính giá cơ sở xăng dầu. Tại công văn này, Bộ Tài chính thông tin về việc tăng ngân sách đưa xăng dầu từ quốc tế về cảng Nước Ta để tính giá cơ sở xăng dầu so với nguồn xăng dầu nhập khẩu .Đối với premium trong nước ( những ngân sách trong kinh doanh thương mại xăng dầu ) ngân sách đưa xăng dầu từ nhà máy sản xuất lọc dầu về đến cảng và ngân sách kinh doanh thương mại định mức để tính giá cơ sở xăng dầu, trên cơ sở kiến nghị của Bộ Công Thương, Bộ Tài chính có công văn nhu yếu những thương nhân đầu mối kinh doanh thương mại xăng dầu báo cáo giải trình ngân sách trong thực tiễn phát sinh tại đơn vị chức năng .” Qua tổng hợp thông tin và số liệu của những thương nhân đầu mối xăng dầu báo cáo giải trình về Bộ Tài chính cho thấy với premium trong nước và ngân sách đưa xăng dầu từ xí nghiệp sản xuất lọc dầu về đến cảng, những khoản ngân sách này theo báo cáo giải trình không phát sinh đột biến như khoản ngân sách đưa xăng dầu từ quốc tế về Nước Ta “, Bộ Tài chính nhấn mạnh vấn đề .Nhiêu doanh nghiệp xăng dầu kỳ vọng, ngân sách xăng dầu tăng sẽ xử lý được bài toán khan hiếm xăng dầu trong nước .

Bộ Tài chính ý kiến đề nghị tăng ngân sách đưa xăng dầu về Nước Ta tối đa thêm 660 đồngBộ Tài chính vừa có công văn gửi Bộ Công Thương về việc kiểm soát và điều chỉnh ngân sách định mức để tính giá cơ sở xăng dầu so với nguồn xăng dầu nhập khẩu .Cụ thể, xăng nền để phối trộn xăng E5RON92 là 640 đồng / lít ; xăng RON95 : 1.280 đồng / lít ; dầu diesel 0,05 S : 730 đồng / lít ; dầu hỏa : 1.740 đồng / lít ; dầu mazut 180 cst 3,5 S : 1.290 đồng / kg .Thời gian thực thi được Bộ Tài chính ý kiến đề nghị điều tra và nghiên cứu vận dụng từ kỳ công bố giá cơ sở xăng dầu ngày 11/11 .

Hòa Bình

Source: https://suanha.org
Category : Thị Trường