Hướng dẫn biên soạn đề và ma trận theo hướng phát triển năng lực học sinh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (185.55 KB, 45 trang )

HƯỚNG DẪN
BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA
Vụ Giáo dục Trung học

QUY TRÌNH XÂY DỰNG ĐỀ KIỂM TRA

Bước 1. Xác định mục đích của đề kiểm tra
Đánh giá kết quả học tập của học sinh sau khi học xong:

• Một chủ đề
• Một chương
• Một học kì
• Một lớp
• Một cấp học
Biên soạn đề kiểm tra cần căn cứ vào mục đích yêu cầu cụ thể của việc kiểm tra, căn cứ chuẩn kiến thức kĩ
năng của chương trình và thực tế học tập của học sinh để xây dựng mục đích của đề kiểm tra cho phù hợp.

Bước 2. Xác định hình thức đề kiểm tra
Các hình thức:

• Đề kiểm tra tự luận;
• Đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan;
• Đề kiểm tra kết hợp cả hai hình thức trên: có cả câu hỏi dạng tự luận và câu hỏi dạng trắc nghiệm khách
quan.
Cần kết hợp một cách hợp lý các hình thức sao cho phù hợp với nội dung kiểm tra.
Nếu kết hợp hai hình thức thì nên cho học sinh làm bài kiểm tra phần trắc nghiệm khách quan độc lập với việc
làm bài kiểm tra phần tự luận: làm phần trắc nghiệm khách quan trước, thu bài rồi mới cho học sinh làm phần tự
luận.

Bước 3. Thiết lập ma trận đề kiểm tra
Cấp độ

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Cộng

 
Tên

chủ đề

Cấp độ thấp

Cấp độ cao

(nội dung,chương…)

Chủ đề 1

Chuẩn KT, KN cần kiểm tra (Ch)

(Ch)

Số câu
Số điểm

Số câu
Tỉ lệ %

(Ch)

(Ch)

Số câu

Số điểm
 

(Ch)

Số câu

Số điểm
Chủ đề 2

Số điểm
 

(Ch)

Số câu

Số câu

Số điểm

… điểm=…%

 
(Ch)

 
(Ch)

Số câu
Số điểm

Số câu

Số câu

Số câu

Số câu

Số câu

Số điểm

Số điểm

Số điểm

Số điểm

… điểm=…%

………….

Tỉ lệ %

 
 
……………

Chủ đề n

(Ch)

(Ch)

(Ch)

(Ch)

Số câu

Số câu

Số câu

Số câu

Số câu

Số điểm

Số điểm

… điểm=…%

Số câu
Số điểm

Số điểm

Số điểm

Tổng số câu

Số câu

Số câu

Số câu

Số câu

Tổng số điểm

Số điểm

Số điểm

Số điểm

Số điểm

%

%

%

Tỉ lệ %

Tỉ lệ %

Các bước cơ bản thiết lập ma trận đề kiểm tra

• B1. Liệt kê tên các chủ đề (nội dung, chương…) cần kiểm tra;
• B2. Viết các chuẩn cần đánh giá đối với mỗi cấp độ tư duy;
• B3. Quyết định phân phối tỉ lệ % tổng điểm cho mỗi chủ đề (nội dung, chương…);
• B4. Quyết định tổng số điểm của bài kiểm tra;
• B5. Tính số điểm cho mỗi chủ đề (nội dung, chương…) tương ứng với tỉ lệ %;
• B6. Tính tỉ lệ %, số điểm và quyết định số câu hỏi cho mỗi chuẩn tương ứng;
• B7. Tính tổng số điểm và tổng số câu hỏi cho mỗi cột;
• B8. Tính tỉ lệ % tổng số điểm phân phối cho mỗi cột;
• B9. Đánh giá lại ma trận và chỉnh sửa nếu thấy cần thiết.

Bước 4. Biên soạn câu hỏi theo ma trận

• Việc biên soạn câu hỏi theo ma trận cần đảm bảo nguyên tắc: loại câu hỏi, số câu hỏi, nội dung câu hỏi do
ma trận đề quy định; mỗi câu hỏi TNKQ chỉ kiểm tra một chuẩn hoặc một vấn đề, khái niệm.

• Để các câu hỏi biên soạn đạt chất lượng tốt, cần biên soạn câu hỏi

thoả mãn các yêu cầu sau: Câu hỏi phải
phù hợp với các tiêu chí ra đề kiểm tra; Câu dẫn phải đặt ra câu hỏi trực tiếp hoặc một vấn đề cụ thể; Từ ngữ,
cấu trúc của câu hỏi phải rõ ràng và dễ hiểu đối với mọi học sinh; Mỗi phương án nhiễu phải hợp lý đối với
những học sinh không nắm vững kiến thức; Mỗi phương án sai nên xây dựng dựa trên các lỗi hay nhận thức
sai lệch của học sinh.

Bước 5. Xây dựng hướng dẫn chấm và thang điểm

• Nội dung: khoa học và chính xác. Cách trình bày: cụ thể, chi tiết nhưng ngắn gọn và dễ hiểu, phù hợp với ma
trận đề kiểm tra.

• Xây dựng bản mô tả các mức độ đạt được để học sinh có thể tự đánh giá được bài làm của mình (kĩ thuật
Rubric).

• Tính điểm bài trắc nghiệm: Lấy điểm toàn bài là 10 điểm và chia đều cho tổng số câu hỏi/Tổng số điểm của
đề kiểm tra bằng tổng số câu hỏi. Mỗi câu trả lời đúng được 1 điểm, mỗi câu trả lời sai được 0 điểm.

• Tính điểm bài trắc nghiệm kết hợp tự luận: Phân phối điểm cho mỗi phần TL, TNKQ theo nguyên tắc: số điểm
mỗi phần tỉ lệ thuận với thời gian dự kiến học sinh hoàn thành từng phần và mỗi câu TNKQ có số điểm bằng
nhau.

Bước 6. Xem xét lại việc biên soạn đề kiểm tra

• Đối chiếu từng câu hỏi với hướng dẫn chấm và thang điểm, phát hiện những

sai sót hoặc thiếu chính xác của
đề và đáp án. Sửa các từ ngữ, nội dung nếu thấy cần thiết để đảm bảo tính khoa học và chính xác.

• Đối chiếu từng câu hỏi với ma trận đề, xem xét câu hỏi có phù hợp với chuẩn cần đánh giá không? Có phù

hợp với cấp độ nhận thức cần đánh giá không? Số điểm có thích hợp không? Thời gian dự kiến có phù hợp
không? (giáo viên tự làm bài kiểm tra, thời gian làm bài của giáo viên bằng khoảng 70% thời gian dự kiến cho
học sinh làm bài là phù hợp).

• Thử đề kiểm tra để tiếp tục điều chỉnh đề cho phù hợp với mục tiêu, chuẩn chương trình và đối tượng học
sinh (nếu có điều kiện, hiện nay đã có một số phần mềm hỗ trợ cho việc này, giáo viên có thể tham khảo).

• Hoàn thiện đề, hướng dẫn chấm và thang điểm.

KĨ THUẬT BIÊN SOẠN CÂU HỎI
TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN

1. Mô tả 4 mức độ yêu cầu của câu hỏi (CV4325)
1. Nhận biết: nhắc lại hoặc mô tả đúng kiến thức, kĩ năng đã học;
2. Thông hiểu: diễn đạt đúng kiến thức hoặc mô tả đúng kĩ năng đã học bằng ngôn ngữ theo cách của riêng mình, có
thể thêm các hoạt động phân tích, giải thích, so sánh, áp dụng trực tiếp (làm theo mẫu) kiến thức, kĩ năng đã biết để
giải quyết các tình huống, vấn đề trong học tập;
3. Vận dụng: kết nối và sắp xếp lại các kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết thành công tình huống, vấn đề tương
tự tình huống, vấn đề đã học;
4. Vận dụng cao: vận dụng được các kiến thức, kĩ năng để giải quyết các tình huống, vấn đề mới, không giống với
những tình huống, vấn đề đã được hướng dẫn; đưa ra những phản hồi hợp lí trước một tình huống, vấn đề mới
trong học tập hoặc trong cuộc sống.

2. Yêu cầu
1. Căn cứ vào mức độ phát triển năng lực của học sinh ở từng học kỳ và từng khối lớp, giáo viên và nhà trường
xác định tỉ lệ các câu hỏi, bài tập theo 4 mức độ yêu cầu trong các bài kiểm tra trên nguyên tắc đảm bảo sự phù
hợp với đối tượng học sinh và tăng dần tỉ lệ các câu hỏi, bài tập ở mức độ yêu cầu vận dụng, vận dụng cao.
2. Kết hợp một cách hợp lí giữa hình thức trắc nghiệm tự luận với trắc nghiệm khách quan, giữa kiểm tra lí
thuyết và kiểm tra thực hành trong các bài kiểm tra; tiếp tục nâng cao yêu cầu vận dụng kiến thức liên môn vào
thực tiễn; tăng cường ra các câu hỏi mở, gắn với thời sự quê hương, đất nước đối với các môn khoa học xã hội
và nhân văn để học sinh được bày tỏ chính kiến của mình về các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội.

Trải nghiệm
Các thầy, cô hãy:
1. Phân chia các câu hỏi trong đề minh họa thành các mức độ (nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng
cao) và giải thích về sự phân chia đó.

2. Bổ sung, hoàn thiện, cụ thể hóa bảng mô tả nói trên về 4 mức độ yêu cầu của câu hỏi kiểm tra, đánh
giá đối với mỗi môn học:
– Lịch sử
– Địa lí
– Giáo dục Công dân
– Tiếng Anh

KỸ THUẬT VIẾT CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
KHÁCH QUAN

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

1. Yêu cầu chung

2. Kỹ thuật viết phần dẫn

•

Câu nên xác định rõ ràng ý nghĩa muốn biểu đạt, từ dùng trong câu phải rõ
ràng, chính xác, không có sai sót và không được lẫn lộn.

Ví dụ: Đoạn hát (recitative) là

1. Đảm bảo rằng các hướng dẫn

A*
 một hình thức biểu hiện âm nhạc. 

trong phần dẫn là rõ ràng và việc sử

b.phần nói của một vở opera. 

dụng từ ngữ cho phép thí sinh biết

c.giới thiệu một tác phẩm âm nhạc. 

chính xác họ được yêu cầu làm cái gì

d.đồng nghĩa với libretto.  
Phần dẫn này không cung cấp định hướng hoặc ý tưởng về những gì tác giả
tiểu mục muốn biết. 
Nên sửa thành: Trong opera, mục đích của đoạn hát là những gì?

Bước 3. Thiết lập ma trận đề kiểm traCấp độNhận biếtThông hiểuVận dụngCộngTênchủ đềCấp độ thấpCấp độ cao ( nội dung, chương … ) Chủ đề 1C huẩn KT, KN cần kiểm tra ( Ch ) ( Ch ) Số câuSố điểmSố câuTỉ lệ % ( Ch ) ( Ch ) Số câuSố điểm ( Ch ) Số câuSố điểmChủ đề 2S ố điểm ( Ch ) Số câuSố câuSố điểm … điểm = … % ( Ch ) ( Ch ) Số câuSố điểmSố câuSố câuSố câuSố câuSố câuSố điểmSố điểmSố điểmSố điểm … điểm = … % …………. Tỉ lệ % …………… Chủ đề n ( Ch ) ( Ch ) ( Ch ) ( Ch ) Số câuSố câuSố câuSố câuSố câuSố điểmSố điểm … điểm = … % Số câuSố điểmSố điểmSố điểmTổng số câuSố câuSố câuSố câuSố câuTổng số điểmSố điểmSố điểmSố điểmSố điểmTỉ lệ % Tỉ lệ % Các bước cơ bản thiết lập ma trận đề kiểm tra • B1. Liệt kê tên những chủ đề ( nội dung, chương … ) cần kiểm tra ; • B2. Viết những chuẩn cần nhìn nhận so với mỗi Lever tư duy ; • B3. Quyết định phân phối tỉ lệ % tổng điểm cho mỗi chủ đề ( nội dung, chương … ) ; • B4. Quyết định tổng số điểm của bài kiểm tra ; • B5. Tính số điểm cho mỗi chủ đề ( nội dung, chương … ) tương ứng với tỉ lệ % ; • B6. Tính tỉ lệ %, số điểm và quyết định hành động số câu hỏi cho mỗi chuẩn tương ứng ; • B7. Tính tổng số điểm và tổng số câu hỏi cho mỗi cột ; • B8. Tính tỉ lệ % tổng số điểm phân phối cho mỗi cột ; • B9. Đánh giá lại ma trận và chỉnh sửa nếu thấy thiết yếu. Bước 4. Biên soạn câu hỏi theo ma trận • Việc biên soạn câu hỏi theo ma trận cần bảo vệ nguyên tắc : loại câu hỏi, số câu hỏi, nội dung câu hỏi doma trận đề lao lý ; mỗi câu hỏi TNKQ chỉ kiểm tra một chuẩn hoặc một yếu tố, khái niệm. • Để những câu hỏi biên soạn đạt chất lượng tốt, cần biên soạn câu hỏithoả mãn những nhu yếu sau : Câu hỏi phảiphù hợp với những tiêu chuẩn ra đề kiểm tra ; Câu dẫn phải đặt ra câu hỏi trực tiếp hoặc một yếu tố đơn cử ; Từ ngữ, cấu trúc của câu hỏi phải rõ ràng và dễ hiểu so với mọi học viên ; Mỗi giải pháp nhiễu phải hài hòa và hợp lý đối vớinhững học viên không nắm vững kiến thức và kỹ năng ; Mỗi giải pháp sai nên xây dựng dựa trên những lỗi hay nhận thứcsai lệch của học viên. Bước 5. Xây dựng hướng dẫn chấm và thang điểm • Nội dung : khoa học và đúng mực. Cách trình diễn : đơn cử, cụ thể nhưng ngắn gọn và dễ hiểu, tương thích với matrận đề kiểm tra. • Xây dựng bản diễn đạt những mức độ đạt được để học viên hoàn toàn có thể tự nhìn nhận được bài làm của mình ( kĩ thuậtRubric ). • Tính điểm bài trắc nghiệm : Lấy điểm toàn bài là 10 điểm và chia đều cho tổng số câu hỏi / Tổng số điểm củađề kiểm tra bằng tổng số câu hỏi. Mỗi câu vấn đáp đúng được 1 điểm, mỗi câu vấn đáp sai được 0 điểm. • Tính điểm bài trắc nghiệm phối hợp tự luận : Phân phối điểm cho mỗi phần TL, TNKQ theo nguyên tắc : số điểmmỗi phần tỉ lệ thuận với thời hạn dự kiến học viên triển khai xong từng phần và mỗi câu TNKQ có số điểm bằngnhau. Bước 6. Xem xét lại việc biên soạn đề kiểm tra • Đối chiếu từng câu hỏi với hướng dẫn chấm và thang điểm, phát hiện nhữngsai sót hoặc thiếu đúng chuẩn củađề và đáp án. Sửa những từ ngữ, nội dung nếu thấy thiết yếu để bảo vệ tính khoa học và đúng mực. • Đối chiếu từng câu hỏi với ma trận đề, xem xét câu hỏi có tương thích với chuẩn cần nhìn nhận không ? Có phùhợp với Lever nhận thức cần nhìn nhận không ? Số điểm có thích hợp không ? Thời gian dự kiến có phù hợpkhông ? ( giáo viên tự làm bài kiểm tra, thời hạn làm bài của giáo viên bằng khoảng chừng 70 % thời hạn dự kiến chohọc sinh làm bài là tương thích ). • Thử đề kiểm tra để liên tục kiểm soát và điều chỉnh đề cho tương thích với tiềm năng, chuẩn chương trình và đối tượng người tiêu dùng họcsinh ( nếu có điều kiện kèm theo, lúc bấy giờ đã có một số ít ứng dụng tương hỗ cho việc này, giáo viên hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm ). • Hoàn thiện đề, hướng dẫn chấm và thang điểm. KĨ THUẬT BIÊN SOẠN CÂU HỎITRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN1. Mô tả 4 mức độ nhu yếu của câu hỏi ( CV4325 ) 1. Nhận biết : nhắc lại hoặc diễn đạt đúng kiến thức và kỹ năng, kĩ năng đã học ; 2. Thông hiểu : diễn đạt đúng kỹ năng và kiến thức hoặc diễn đạt đúng kĩ năng đã học bằng ngôn từ theo cách của riêng mình, cóthể thêm những hoạt động giải trí nghiên cứu và phân tích, lý giải, so sánh, vận dụng trực tiếp ( làm theo mẫu ) kiến thức và kỹ năng, kĩ năng đã biết đểgiải quyết những trường hợp, yếu tố trong học tập ; 3. Vận dụng : liên kết và sắp xếp lại những kiến thức và kỹ năng, kĩ năng đã học để xử lý thành công xuất sắc trường hợp, yếu tố tươngtự trường hợp, yếu tố đã học ; 4. Vận dụng cao : vận dụng được những kiến thức và kỹ năng, kĩ năng để xử lý những trường hợp, yếu tố mới, không giống vớinhững trường hợp, yếu tố đã được hướng dẫn ; đưa ra những phản hồi hợp lý trước một trường hợp, yếu tố mớitrong học tập hoặc trong đời sống. 2. Yêu cầu1. Căn cứ vào mức độ phát triển năng lực của học viên ở từng học kỳ và từng khối lớp, giáo viên và nhà trườngxác định tỉ lệ những câu hỏi, bài tập theo 4 mức độ nhu yếu trong những bài kiểm tra trên nguyên tắc bảo vệ sự phùhợp với đối tượng người dùng học viên và tăng dần tỉ lệ những câu hỏi, bài tập ở mức độ nhu yếu vận dụng, vận dụng cao. 2. Kết hợp một cách phải chăng giữa hình thức trắc nghiệm tự luận với trắc nghiệm khách quan, giữa kiểm tra líthuyết và kiểm tra thực hành thực tế trong những bài kiểm tra ; liên tục nâng cao nhu yếu vận dụng kỹ năng và kiến thức liên môn vàothực tiễn ; tăng cường ra những câu hỏi mở, gắn với thời sự quê nhà, quốc gia so với những môn khoa học xã hộivà nhân văn để học viên được bày tỏ chính kiến của mình về những yếu tố kinh tế tài chính, chính trị, xã hội. Trải nghiệmCác thầy, cô hãy : 1. Phân chia những câu hỏi trong đề minh họa thành những mức độ ( phân biệt, thông hiểu, vận dụng, vận dụngcao ) và lý giải về sự phân loại đó. 2. Bổ sung, triển khai xong, cụ thể hóa bảng miêu tả nói trên về 4 mức độ nhu yếu của câu hỏi kiểm tra, đánhgiá so với mỗi môn học : – Lịch sử – Địa lí – Giáo dục đào tạo Công dân – Tiếng AnhKỸ THUẬT VIẾT CÂU HỎI TRẮC NGHIỆMKHÁCH QUAN1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung1. Yêu cầu chung2. Kỹ thuật viết phần dẫnCâu nên xác lập rõ ràng ý nghĩa muốn miêu tả, từ dùng trong câu phải rõràng, đúng chuẩn, không có sai sót và không được lẫn lộn. Ví dụ : Đoạn hát ( recitative ) là1. Đảm bảo rằng những hướng dẫnA * một hình thức biểu lộ âm nhạc. trong phần dẫn là rõ ràng và việc sửb. phần nói của một vở opera. dụng từ ngữ được cho phép thí sinh biếtc. trình làng một tác phẩm âm nhạc. đúng mực họ được nhu yếu làm cái gìd. đồng nghĩa tương quan với libretto. Phần dẫn này không phân phối định hướng hoặc sáng tạo độc đáo về những gì tác giảtiểu mục muốn biết. Nên sửa thành : Trong opera, mục tiêu của đoạn hát là những gì ?

Source: https://suanha.org
Category : Sửa Nhà