Trong đoạn thơ Đất Nước – trích Trường ca Mặt đường khát vọng Nguyễn Khoa Điềm đã quan niệm về đất nước như thế nào? So với những nhà thơ khác, quan niệm của Nguyễn Khoa Điềm có điểm gì mới về tư tưởn

Đất nước chính là nguồn cảm hứng vô tận của thi ca, của tâm hồn người nghệ sĩ. Từ rất lâu rồi, ta phát hiện hình ảnh quốc gia trong những cánh cò trắng trên cánh đồng làng vào những chiều quê yên ả. Rồi ta phát hiện quốc gia “ sống lưng đeo gươm tay mềm mịn và mượt mà bút hoa ”, trong thơ Huy Cận, một quốc gia “ rũ bùn đứng dậy sáng lòa ”, quốc gia của những mùa thu xưa và nay trong thơ Nguyễn Đình Thi. Và khi đọc Mặt đường khát vọng của Nguyễn Khoa Điềm ta lại phát hiện hình ảnh quốc gia của nhân dân, quốc gia của ca dao thần thoạỉ ở hàng loạt chương Đất nước của bản trường ca này .
Hình ảnh “ quốc gia của nhân dân, của ca dao truyền thuyết thần thoại ” được tác giả bộc lộ bằng hình thức thơ trữ tình, chính luận. Đậm đà cảm hứng mà cũng giàu chất triết lí sâu xa, vừa đem đến cho người đọc những cảm nhận mới mẻ và lạ mắt về quốc gia vừa giúp mỗi tình nhân hơn, thương hơn quốc gia mình .
Theo Nguyễn Khoa Điềm, quốc gia không là của riêng ai mà là của toàn thể nhân dân. Hàng triệu người vô danh từ thế hệ này sang thế hệ khác đã đổ bao mồ hôi và xương máu để bảo vệ và kiến thiết xây dựng quốc gia .

                      Có biết bao người con gái, con trai,

Trong bốn nghìn lớp người giống ta lứa tuổi
Họ đã sống và chết ,
Giản dị và bình tâm ,
Không ai nhớ mặt đặt tên ,
Nhưng họ đã làm ra Đất Nước .
Trong suốt bốn nghìn năm dựng nước, nhân dân ta đã chiến đấu, lao động, tạo ra sự bộ mặt chủ quyền lãnh thổ, nền văn hoá dân tộc bản địa, những mối quan hệ mái ấm gia đình, tổ tiên, quan hệ với vạn vật thiên nhiên, lịch sử dân tộc .

Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi ,
Chẳng mang một dáng hình, một ao ước, một lối sống ông cha .

                      Ôi Đất Nước sau bốn ngàn năm đi đâu ta cũng thấy,

Những cuộc sống đã hóa núi sông ta .
Đất Nước không phải là những gì xa xôi trừu tượng mà thật đơn cử, gắn bó mật thiết với tình cảm và hoạt động và sinh hoạt hằng ngày của tất cả chúng ta :
Đất là nơi anh đến trường ,
Nước là nơi em tắm ,
Đất Nước là nơi ta hò hẹn ,
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Hiện hữu ngay trong bản thân mỗi người tất cả chúng ta :
Trong anh và em ngày hôm nay .

                      Đều có một phần Đất Nước,

Khi hai đứa cầm tay ,
Đất Nước trong tất cả chúng ta hài hòa nồng nàn .
Quan niệm về quốc gia của Nguyễn Khoa Điềm có điểm khác với ý niệm phong Kiến rất lâu rồi – quốc gia là của nhà vua .

Source: https://suanha.org
Category : Ngoại Thất