Đường sắt đô thị Hà Nội – Wikipedia tiếng Việt

Đường sắt đô thị Hà Nội (Hanoi Metro)
Tổng quát
Chủ	Công ty Đường sắt Hà Nội (HMC)
Địa điểm	Hà Nội, Việt Nam
Loại tuyến	Tàu điện ngầm
Số tuyến	1 (đã vận hành) 1 (đang xây dựng) 10 (kế hoạch)
Số nhà ga	12 (đang hoạt động) 12 (đang thi công)
Website	http://hanoimetro.net.vn/
Hoạt động
Bắt đầu vận hành	6 tháng 11 năm 2021 (10 tháng, 1 tuần và 3 ngày)
Đơn vị vận hành	Công ty Đường sắt Hà Nội (HMC)
Số lượng xe	13
Headway	3-5 phút
Kỹ thuật
Chiều dài hệ thống	25,6 km (15,9 mi) (đang thi công) 319 km (198,2 mi) (kế hoạch)
Khổ đường sắt	1.435 mm (4 ft  81⁄2  in)
Điện khí hóa	Ray thứ ba
Tốc độ trung bình	35 km/h (22 mph)
Tốc độ cao nhất	80 km/h (50 mph)
Bản đồ tuyến đường Bạn đang đọc: Đường sắt đô thị Hà Nội – Wikipedia tiếng Việt

Đường sắt đô thị Hà Nội (tiếng Anh: Hanoi Metro) là tên gọi của hệ thống đường sắt đô thị ở Hà Nội. Hệ thống được vận hành bởi Công ty Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro Company – HMC), bao gồm 8 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài khoảng 318 km, và 3 tuyến tàu điện một ray. Đây là hệ thống đường sắt đô thị trên cao đầu tiên tại Việt Nam.

Hai tuyến đường tàu tiên phong được thiết kế xây dựng là Tuyến số 2A, đoạn Cát Linh – HĐ Hà Đông, và Tuyến số 3, đoạn Nhổn – Ga Hà Nội. Tính tới tháng 11 năm 2021, Tuyến số 2A sau 8 lần kiểm soát và điều chỉnh quy trình tiến độ dự án Bất Động Sản, đã chính thức đi vào khai thác thương mại vào ngày 6 tháng 11 năm 2021. Trong khi đó, Tuyến số 3 đoạn Nhổn – Ga Hà Nội dự kiến sẽ khai thác thương mại đoạn tuyến trên cao vào cuối năm 2022 và toàn tuyến năm 2024 – 2025. Quá trình kiến thiết xây dựng hai tuyến đường sắt gặp nhiều khó khăn vất vả về kinh tế tài chính, vỡ tiến trình cũng như tai nạn thương tâm thiết kế xây dựng. [ 1 ]
Những năm 1995 – 1996, Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Kiến trúc sư trưởng thành phố Hà Nội, đã theo đoàn khảo sát của Hà Nội đi thăm những nước có mạng lưới hệ thống vận tải đường bộ khối lượng lớn. Dân số Hà Nội khi đó đã vượt quá số lượng một triệu người. Đường sắt đô thị trở thành đề tài cấp thiết. [ 1 ] Năm 1998, Thủ tướng cơ quan chính phủ Phan Văn Khải phê duyệt kiểm soát và điều chỉnh quy hoạch chung của TP. hà Nội đến năm 2020, đặt ra 5 tuyến đường tàu đô thị, trong đó thống nhất đặc trưng của đường tàu đô thị Hà Nội là tích hợp cả đoạn đi ngầm và đoạn đi trên cao. [ 1 ] [ 2 ]Ý tưởng triển khai tuyến đường tàu đô thị Cát Linh – HĐ Hà Đông Open từ năm 2003, khi HĐ Hà Đông vẫn còn là TT của tỉnh Hà Tây và là thành phố gần Hà Nội nhất, và hướng đi HĐ Hà Đông lại khó lan rộng ra do vướng những khu công trình hai bên đường Nguyễn Trãi. Dự án đường tàu Cát Linh – HĐ Hà Đông được kỳ vọng là cầu nối link vùng, để xử lý áp lực đè nén giao thông vận tải và áp lực đè nén dân số của hai thành phố. [ 1 ] Năm 2008, dự án Bất Động Sản được ký kết với chủ góp vốn đầu tư là Bộ Giao thông Vận tải và chính thức được thi công vào tháng 11 năm 2011. Cũng trong năm 2011, quy hoạch đường tàu đô thị Hà Nội được nâng lên thành 8 tuyến và 10 nhánh. Những quy hoạch Hà Nội Thủ Đô về sau này đều thống nhất số tuyến theo quy hoạch năm 2011. [ 1 ]
Theo Quy hoạch giao thông vận tải vận tải đường bộ Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn năm 2050 được Thủ tướng nhà nước phê duyệt năm năm nay, mạng lưới đường tàu đô thị Hà Nội gồm có 10 tuyến, gồm có cả những tuyến trên cao và đi ngầm. [ 3 ] [ 4 ] ngoài 8 tuyến đường tàu đô thị, Hà Nội còn dự kiến thực thi thêm ba tuyến tàu điện một ray. Các dự án Bất Động Sản Metro của Hà Nội được nhà nước giao cho Bộ Giao thông Vận tải ( MoT ) và Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội ( HPC ) làm chủ góp vốn đầu tư. Tổng quan quy hoạch đơn cử năm năm nay của đường tàu đô thị Hà Nội [ 5 ] như sau :
Bản đồ tổng quát quy hoạch hàng loạt những tuyến đường tàu đô thị tại Hà Nội .

Đã quản lý và vận hành[sửa|sửa mã nguồn]

Đang thiết kế[sửa|sửa mã nguồn]

Tuyến số 2A có chiều dài 13,1 km, được thi công thiết kế xây dựng vào ngày 10 tháng 10 năm 2011 và do Bộ Giao thông Vận tải làm chủ góp vốn đầu tư. [ 12 ] Tuyến có hướng đi Cát Linh – HĐ Hà Đông, với 12 nhà ga thuộc ba Q. Đống Đa, TX Thanh Xuân và HĐ Hà Đông. Tuyến đường sắt được góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng bằng vốn vay ODA của Trung Quốc, ký năm 2008. [ 13 ] Dự án có tổng mức góp vốn đầu tư 552,86 triệu USD ( 8.770 tỉ đồng ) vào năm 2008 trong đó vốn vay khuyễn mãi thêm của Trung Quốc 419 triệu USD. [ 14 ] Tổng mức góp vốn đầu tư sau kiểm soát và điều chỉnh tính đến năm 2019 là 868,04 triệu USD ( 18.001,6 tỷ VND, tăng 9.231,6 tỷ VND ), trong đó, phần vốn vay Trung Quốc là 669,62 triệu USD ( hơn 13.800 tỷ VND ). [ 1 ] [ 15 ]Ý tưởng thực thi tuyến đường tàu đô thị Cát Linh – HĐ Hà Đông Open từ năm 2003, được kỳ vọng sẽ là cầu nối link vùng để xử lý áp lực đè nén giao thông vận tải và áp lực đè nén dân số giữa thành phố HĐ Hà Đông thuộc tỉnh Hà Tây và thành phố Hà Nội. [ 16 ] Tháng 7 năm 2008, Thủ tướng chính phủ nước nhà phê duyệt Quy hoạch tăng trưởng giao thông vận tải vận tải đường bộ Thủ đô Hà Nội đến năm 2020, trong đó có tuyến đường tàu đô thị Hà Nội – HĐ Hà Đông. [ 17 ] Dù được thi công kiến thiết xây dựng vào tháng 10 năm 2011, những khuôn khổ tiên phong của dự án Bất Động Sản tại hồ Q. Đống Đa và phố Hoàng Cầu đã được tổ chức triển khai thiết kế trước từ tháng 4 năm 2010 nhằm mục đích đồng nhất với khuôn khổ kè hồ, tái tạo thoát nước của thành phố. [ 18 ] Ngày 20 tháng 10 năm năm ngoái, Ban Quản lý dự án Bất Động Sản đường tàu đô thị Hà Nội đã cho tọa lạc mẫu tàu điện Cát Linh – HĐ Hà Đông tại Triển lãm Giảng Võ. Theo đó, tuyến số 2A sẽ có 13 đoàn tàu, mỗi đoàn tàu có 4 toa tàu. [ 19 ] Quá trình kiến thiết xây dựng dự án Bất Động Sản bị chậm quá trình nhiều lần và gây ra nhiều tai nạn đáng tiếc lao động tác động ảnh hưởng tới người dân. [ 16 ] Từ ngày 6 tháng 11 năm 2021, tuyến đường tàu đô thị này chính thức đưa vào quản lý và vận hành và khai thác. [ 20 ]
Một đoạn của tuyến đã được lao lắp dầm trên đường Cầu Diễn

Tuyến số 3: Trôi – Nhổn – Hoàng Mai, đoạn Nhổn – Ga Hà Nội do Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội (UBND Thành phố Hà Nội) làm Chủ đầu tư. Tuyến có tổng chiều dài 12,5 Km (trong đó đoạn đi trên cao 8,5 Km và đoạn đi ngầm 4,5 Km), được khởi công vào 10 tháng 10 năm 2010 và dự kiến khai thác thương mại năm 2022. Toàn tuyến đi qua 12 nhà ga, bao gồm 8 ga trên cao (Nhổn, Minh Khai, Phú Diễn, Cầu Diễn, Lê Đức Thọ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Chùa Hà, Cầu Giấy) và 4 ga ngầm (Kim Mã, Cát Linh, Văn Miếu, ga Hà Nội), trong đó có 2 ga kết nối trung chuyển.

Tuyến chạy nổi trên cao dọc theo tim đường quốc lộ 32 từ : Cầu Diễn – Hồ Tùng Mậu – Xuân Thủy – CG cầu giấy – Kim Mã – tới ngã ba phố Nguyễn Văn Ngọc – Kim Mã thì chuyển chạy ngầm theo tim đường Kim Mã – đến đầu phố Núi Trúc chạy ngầm vòng qua khu dân cư ( Nằm giữa đường Giang Văn Minh và Núi Trúc ) – liên tục chạy ngầm theo tim đường Cát Linh – Quốc Tử Giám – xuyên ngầm dưới ga Hà Nội và kết thúc điểm cuối ngã ba phố Dã Tượng với Trần Hừng Đạo. ( Giai đoạn 2 sẽ lê dài theo đường Trần Hưng Đạo – Trần Thánh Tông – Kim Ngưu – Tam Trinh – Công viên Yên Sở ( những nhà ga ở đoạn tuyến này : Hàng Bài, Trần Thánh Tông, Kim Ngưu, Mai Động, Tân Mai, Phố Tam Trinh, Yên Sở ). Giai đoạn 3 : lê dài từ ngã tư Nhổn lên thị xã Sơn Tây – Hà Nội ) .
Theo kế hoạch của chính phủ nước nhà vào năm 2002, tuyến Metro số 1 Yên Viên – Ngọc Hồi có chiều dài 28,7 km. Tổng mức góp vốn đầu tư dự kiến bắt đầu là 9.197 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2018, mức góp vốn đầu tư cho hàng loạt dự án Bất Động Sản đã được kiểm soát và điều chỉnh tăng lên thành 44.000 tỷ đồng. [ 21 ] Tuyến Metro số 1 do Ban Quản lý Dự án Đường sắt ( Bộ Giao thông Vận tải ) làm Chủ góp vốn đầu tư. Hướng tuyến : Hà Huy Tập – Cầu Đuống – Ngô Gia Tự – Nguyễn Văn Cừ – Ngọc Lâm – Cầu Long Biên mới – Hàng Đậu – Phùng Hưng – Hàng Bông – Cửa Nam – Lê Duẩn – Giải Phóng – Ngọc Hồi .Dự án sẽ được thực thi theo 3 bước : [ 21 ]

• Bước 1: Xây dựng mới ga Ngọc Hồi và nâng cấp ga Yên Viên, Gia Lâm đủ đáp ứng cho việc di chuyển toàn bộ cơ sở của đường sắt tại ga Hà Nội hiện nay ra bên ngoài.
• Bước 2: Ngừng khai thác toàn bộ tuyến đường từ Văn Điển đến Gia Lâm để xây dựng cầu Long Biên mới và đường sắt trên cao đoạn Ngọc Hồi – Gia Lâm, hoàn chỉnh xây dựng ga Ngọc Hồi và Gia Lâm.
• Bước 3: Xây dựng cầu Đuống mới và đường sắt trên cao đoạn Gia Lâm – Yên Viên; hoàn chỉnh việc xây dựng ga Yên Viên.

Sau nhiều lần trì hoãn, đến đầu năm 2019, Bộ GTVT cho biết sẽ triển khai tiến trình 1 của dự án Bất Động Sản với việc thiết kế xây dựng khu tổng hợp Ngọc Hồi, thời hạn thực thi là từ 2019 – 2024, tổng mức góp vốn đầu tư cho tiến trình 1 là 19.046 tỷ đồng. [ 22 ]Tuyến số 1 có 16 nhà ga gồm : Yên Viên, Cầu Đuống, Đức Giang, Gia Lâm, Long Biên Bắc, Long Biên Nam, Phùng Hưng, Hà Nội, Công viên Thống Nhất, Bạch Mai, Phương Liệt, Giáp Bát, Hoàng Liệt, Văn Điển, Vĩnh Quỳnh, Ngọc Hồi
Tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo có chiều dài 11.5 Km, trong đó : đi ngầm 8.5 Km, 3.0 Km đi nổi ( gồm 10 ga trong đó 7 ga ngầm và 3 ga trên cao và 01 Đề pô ). Chủ góp vốn đầu tư : Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội ( Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Hà Nội ). Hướng tuyến : Nam Thăng Long – Xuân Tảo – Hoàng Quốc Việt – Hoàng Hoa Thám – Thụy Khuê – Phan Đình Phùng – Hàng Giấy – Đồng Xuân – Hàng Đường – Hàng Ngang – Hàng Đào – Đinh Tiên Hoàng – Hàng Bài / Trần Hưng Đạo ). Tuyến số 2 có 16 nhà ga gồm : Nam Thăng Long, Ngoại giao Đoàn, Tây Hồ Tây, Bưởi, Quần Ngựa, Bách Thảo, Hồ Tây, Hàng Đậu, Hồ Hoàn Kiếm, Trần Hưng Đạo, Cầu Dền, Bách Khoa, Kim Liên, Chùa Bộc, Ngã Tư Sở, Thượng Đình .Tổng mức góp vốn đầu tư duyệt năm 2008 là 19.555 tỷ đồng, trong đó vốn ODA của JICA là 16.485 tỷ đồng, vốn đối ứng của Nước Ta là 3.079 tỷ đồng. Tuy nhiên tới năm năm ngoái, sau khi thanh tra rà soát lại nguồn vốn góp vốn đầu tư, tổng vốn điều chính tăng lên 51.700 tỷ đồng nên hiện tại dự án Bất Động Sản đang được dừng tiến hành. [ 23 ]Trong số những ga của tuyến số 2 thì ga C6 – Công viên Bách Thảo và ga C9 – Hồ Hoàn Kiếm nhận được nhiều phản ứng của người dân. Tại khu vực ga C6, theo phong cách thiết kế tuyến tàu điện sẽ đặt vị trí C6 tại khu vực đường Thụy Khuê còn ga C5 và C7 tại đường Hoàng Hoa Thám. Theo quan điểm của những hộ dân và chuyên viên Wessels, vị trí đặt nhà ga C6 đã khiến tuyến tàu điện ngầm này hình thành một đường cong uốn lượn rất không bình thường. Theo quy hoạch thì đường hầm của ga C6 phải uốn cong từ ga C5 ( đang nằm trên đường Hoàng Hoa Thám ) để lượn xuống phố Thụy Khuê ( ga C6 ) rồi lại uốn cong tiếp để lượn về ga C7 trên đường Hoàng Hoa Thám. Vị trí ga C6 cũng bị cho là quá xa ga C5 nhưng lại quá gần ga C7 ( cách 730 m ). Giải thích về điều này, ông Lưu Xuân Hùng – Phó trưởng ban Quản lý dự án Bất Động Sản đường tàu đô thị Hà Nội cho rằng, nếu thực thi giải pháp này thì ” tuyến sẽ phải đi ngầm dưới Công viên Bách Thảo, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ … hoàn toàn có thể phát sinh những yếu tố tiềm ẩn về tác động ảnh hưởng môi trường sinh thái của khu Bách Thảo, những di tích lịch sử văn hóa truyền thống, khu công trình ngầm bí hiểm tương quan đến khu vực Văn phòng nhà nước, bảo mật an ninh quốc phòng ”. [ 24 ]Tại khu vực ga C9, Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Hà Nội dự kiến sẽ đặt ga ngay phía dưới lòng đường Đinh Tiên Hoàng, với những lối lên xuống ga được sắp xếp như sau : Lối lên xuống thứ nhất được xác lập nằm ở khuôn viên Tổng công ty Điện lực Hà Nội, lối thứ hai trên phố Trần Nguyên Hãn, trong khuôn viên Tổng công ty Điện lực miền Bắc, lối thứ ba dự kiến đặt bên phía hồ Hoàn Kiếm ( diện tích quy hoạnh khoảng chừng 100 mét vuông ), chỗ hiện có Tolet công cộng và lối thứ tư tại Tượng đài Cảm tử. Nhiều quan điểm cho rằng, cách đặt những lối lên xuống này hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động tới cảnh sắc của Hồ Hoàn Kiếm hiện tại ( được xếp vào một trong những di tích lịch sử lịch sử vẻ vang vương quốc quan trọng nhất ). [ 25 ] Sau đó, Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Hà Nội đã chọn giải pháp thiết kế ga C9 với lối lên xuống phía trước trụ sở Tổng công ty Điện lực Hà Nội và trụ sở HĐND-UBND TP Hà Nội. [ 26 ]

Vào năm 2012, dự án dự kiến triển khai vào năm 2017 nhưng hiện đã tạm hoãn ngày khởi công.[27][28] Dự án được thiết kế theo 2 giai đoạn. Trong đó giai đoạn 1 đoạn Nam Hồ Tây – Láng – An Khánh dài 14.1 km gồm 10 nhà ga và giai đoạn 2 đoạn An Khánh – Hòa Lạc – Ba Vì dài 24.3 km gồm 7 nhà ga. Theo tính toán của tư vấn, phương án đi ngầm chi phí cao, hết 2.680 triệu USD, trên cao là 2.019 triệu USD chi phí ít hơn và dễ triển khai hơn. Hướng tuyến: Văn Cao – Liễu Giai – Nguyễn Chí Thanh – Trần Duy Hưng – Đại lộ Thăng Long.

Theo thống kê giám sát, tuyến số 5 khai thác 11 đoàn tàu với tổng số 44 toa đi vào hoạt động giải trí, vận tốc tàu chạy tối đa trên cao là 120 km / h ; dưới ngầm là 80 km / h, tương ứng thời hạn đi từ Hồ Tây đến An Khánh khoảng chừng 18 phút 30 giây, đến Hòa Lạc khoảng chừng 33 phút 22 giây và đến Ba Vì khoảng chừng 41 phút. Tàu chạy trong giờ cao điểm là 6 phút / chuyến, những giờ khác trong ngày là 12 phút / chuyến. [ 29 ]

Sự cố thiết kế xây dựng[sửa|sửa mã nguồn]

• Trên tuyến Đường sắt cao đoạn Cát Linh – Hà Đông vào sáng hôm 06/11/2014, một vụ tai nạn đã xảy ra làm một người chết, ba người bị thương, khi một thanh thép “bất ngờ rơi từ dầm cầu” đang thi công trúng vào người đang lưu thông bằng xe máy trên đường.[30]
• Hôm 28/12/2014, tờ Giao thông vận tải, cho hay ông Đinh La Thăng, Bộ trưởng Giao thông & Vận tải đã ra quyết định đình chỉ công tác với ông Nguyễn Văn Bảo, Phó Tổng Giám đốc Ban quản lý dự án, sau khi xảy ra sự cố ‘sập giàn giáo’ trong lúc thi công công trình tại tuyến Đường sắt cao đoạn Cát Linh – Hà Đông. Cùng ngày báo Vietnamnet.vn dẫn lời thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường nói Bộ Giao thông Việt Nam cũng “đình chỉ hàng loạt cá nhân, đơn vị” liên đới trách nhiệm trong sự cố.[30] Giàn giáo thi công khi sập đã đè lên một chiếc taxi có bốn người trong xe. Tài xế bị thương được chở đi bệnh viện, 3 người còn lại thì an toàn.[31]
• Ngày 10/05/2015, thanh dầm thép dài chục mét nặng cả tấn của dự án Tuyến số 3: Nhổn – Ga Hà Nội bất ngờ tuột khỏi cần cẩu, rơi xuống đường vào lúc chiều tối. Sự cố đã đè nát tấm tôn rào chắn ngăn cách giữa công trường và đường lưu thông nhưng không có thiệt hại nào về người.[32]
• Ngày 12/05/2015, một chiếc cần cẩu đang phục vụ thi công dự án Tuyến số 3 – Nhổn – Ga Hà Nội bất ngờ đổ sụp, đè vào hai căn nhà trên đường Cầu Giấy. Sự cố đã làm một phụ nữ mang thai 8 tháng đi xe máy gần đó đã bị ngã do dây văng trúng, chiếc cần cẩu đổ chắn ngang đường Cầu Giấy và làm toàn bộ giao thông trên tuyến đường này bị ùn tắc theo hướng về phía Cầu Giấy, ngoài ra còn làm hư hỏng nhiều biển hiệu và mái nhà dân.[33]
• Một thanh sắt chữ i khá to (dài 2.5m) rơi trúng nóc ô tô 4 chỗ đang lưu thông phía dưới. Vụ việc trên xảy ra vào khoảng 10h15 sáng ngày (25/8/2015), tại công trường thi công nhà ga tuyến đường sắt trên cao, đối diện số nhà 103 đường Quang Trung (Hà Đông – Hà Nội). Rất may sự việc xảy ra không gây thiệt hai về người.
• Ngày 17/10/2016, một công nhân đi bộ dọc công trình đường sắt Cát Linh – Hà Đông để ra lối xuống thì bị rơi xuống đường và đã tử vong tại bệnh viện.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://suanha.org
Category : Thợ Điện