2019-nCov: VN cần mô hình cách ly để y tế không sụp đổ nếu dịch lan ra

• Tiến sỹ Hoàng Kim Phúc
• Gửi bài từ TP Oxford, Anh Quốc

30 tháng 1 2020Nguồn hình ảnh, BACH DUONG

Chụp lại hình ảnh,

Bạn đang đọc: 2019-nCov: VN cần mô hình cách ly để y tế không sụp đổ nếu dịch lan ra – BBC News Tiếng Việt

Câu hỏi là ngành y tế Nước Ta, vốn luôn phải ứng phó với số lượng bệnh nhân quá tải, có chịu nổi sức ép nếu virus corona biến thành đại dịch

Oxfordshire chỉ là một hạt trung bình của Vương quốc Anh với hơn 680 nghìn dân nhưng thành phố Oxford hai hôm trước đã hủy lễ mừng Năm mới Âm lịch (Lunar New Year) do sợ lây truyền mầm bệnh virus corona (2019-nCoV).

Chính quyền quyết định hành động như vậy dù Oxford có chưa đầy 4000 người gốc Trung Quốc sinh sống, đa số đã định cư, thao tác trong ĐH và chỉ 1 số ít ít còn về Trung Quốc dịp Tết .Hành động của chính quyền sở tại Oxford cho thấy châu Âu đang stress theo dõi đường đi của virus 2019 – nCoV này .Bên trong Trung Quốc, lây nhiễm đã rộng khắp, một nhân viên cấp dưới ĐH Oxford vừa trở lại UK nói với tôi rằng cha mẹ anh ta ở một thị xã nhỏ cách Bắc Kinh một giờ tàu cũng có 10 ca nhiễm nCoV và nghi vấn cả trăm ca lây nhiễm khác .Một nghiên cứu sinh nhà ở Hồ Bắc thì update rằng những nhà giàu ở Vũ Hán đã chạy lên núi hay những vùng hẻo lánh để trốn trong những khu nghỉ ngơi, mỗi tuần chỉ một người chớp nhoáng về thành phố để mua thực phẩm .Họ liên lạc điện thoại thông minh để mua từ những mối có sẵn để tránh vào những nhà hàng do sợ nhiễm bệnh và va chạm đã xảy ra liên tục khi họ mua tranh cướp thực phẩm .Các thành phần khác mạnh ai nấy lo tìm bất kể đâu họ nghĩ là bảo đảm an toàn và chỉ Open tuần một lần ở ẩm thực ăn uống .Tất nhiên, những câu truyện tôi được nghe từ người trở lại từ Trung Quốc chỉ mang tính tìm hiểu thêm, và tất cả chúng ta còn đợi những thông tin chính thức. Nhưng điều đáng nói là dịch bệnh đã và đang dẫn tới những khủng hoảng cục bộ xã hội khác chỉ trong chốc lát .Ở Nước Ta thì ngược lại, câu ” Điếc không sợ súng ” có vẻ như mất ý nghĩa, tối thiểu trong mái ấm gia đình người viết bài, nơi có vài giáo sư trong nghành y, sinh học là những người hiểu rõ sự nguy hại của virus corona 2019 – nCoV. Vậy mà, những vị giáo sư vẫn phới phới từ nhà tới viện, thao tác và về nhà, tươi tắn và không khẩu trang .Chả trách sự lãng mạn tâm linh có vẻ như vẫn là niềm tin chủ yếu của dân chúng ở đây khi cả ngàn người vẫn dìu nhau tới những liên hoan và mặc dầu miệt mài khấn vái, không thấy Bụt nào hiện lên dù chỉ để nhắc đại chúng ” đeo khẩu trang ” .Người viết bài trình diễn vài tâm lý về cách phòng và chặn dịch virus vũ Hán 2019 – nCoV trong thực tiễn Nước Ta .

Nguồn hình ảnh, AFP ContributorChụp lại hình ảnh ,Cảnh bên trong một bệnh viện ở việt nam hồi có dịch sốt xuất huyết hồi 2017

Viêm phổi vì virus 2019-nCoV khác Sars thế nào?

Mặc dù cả hai đều là virus corona ( RNA Coronavirus ) nhưng năng lực và vận tốc truyền bệnh rất khác nhau. Trong chín tháng ( 2002 – 2003 ), Sars truyền hơn 8000 ca, trong khi chưa tới hai tháng nCoV đã lây ra gần 6000 ca .Bệnh nhân nCoV và Sars đều có năng lực tiếp truyền cho người khác ở một trung bình như nhau ( R0, 2-5 người ) nhưng với Sars, 1 số ít bệnh nhân hoàn toàn có thể siêu truyền tới hàng chục người, trong khi đó nhiều bệnh nhân tiếp truyền thấp, thậm chí còn không truyền ( R0 < 1 ), những dòng, nóng siêu truyền do đó bị phân biệt và khoanh vùng phạm vi nhanh gọn, R0 trung bình thế cho nên giảm xuống đáng kể .Trong khi đó, những số liệu tới nay cho thấy nCoV có năng lực tiếp truyền khá đồng đều từ mỗi bệnh nhân và đặc biệt quan trọng giống như cúm hay sởi, nCoV đã mở màn truyền dù bệnh nhân chưa có biểu lộ triệu chứng trong vòng 7-14 ngày đầu ( số liệu mới công bố của Trung Quốc nói thời hạn này khoảng chừng hơn 5 ngày ), lý giải thực trạng " vỡ trận " ở Vũ Hán, cũng vì vậy 1 số ít chuyên viên dịch tễ cho rằng, đã quá muộn để khống chế con virus này .Độc lực của Sars cao hơn nhiều so với nCoV, gây tử trận gần 10 % so với 2 % và một bệnh nhân hết Sars cần thời hạn nhiều tháng để hồi sinh với những di chứng nghiêm trọng, trong khi bệnh nhân nCoV nếu qua khỏi 7-10 ngày sẽ bình phục nhanh gọn như vừa đi qua một trận cúm rất nặng .

Nhiễm trực tiếp và chéo

Quan sát quy mô hoạt động giải trí của mạng lưới hệ thống y tế công ở Việt nam, hoàn toàn có thể rút ra một số ít thông tin là nhìn chung, những bệnh viện tuyến tỉnh và thành phố của Nước Ta thường khám chữa trung bình từ 1000 – 1500 bệnh nhân một ngày, khi số lượng thứ tự lên tới 500 trở lên, người bệnh sẽ phải đợi tối thiểu nửa ngày để tới lượt khám .Thời gian chờ này đủ để một người mang mầm nCoV lây trực tiếp hay lây chéo ra xung quanh .Điều đáng sợ là toàn bộ những bệnh viện ở Nước Ta lúc bấy giờ ở trong thực trạng quá tải, chưa kể đến mạng lưới hệ thống điều hòa TT hoàn toàn có thể làm trầm trọng thêm sự lây nhiễm từ không khí luân chuyển trong khoảng trống kín .Nguồn hình ảnh, EPAChụp lại hình ảnh ,

Anh Quốc hiện mới có các biện pháp phòng ngừa chống virus corona

Xem thêm: 35+ Mẫu thiết kế nội thất phòng ngủ đẹp, hiện đại & sang trọng

Thống kê cho thấy đa phần những ca nhiễm thứ cấp của Sars và MERS ( là dịch Coronavirus tại Trung Đông ) trước kia là từ thiên nhiên và môi trường y tế, những bệnh viện, trạm xá .Văn hóa của người Việt ngăn cản họ đeo khẩu trang trong những khoảng trống tín ngưỡng hay khét tiếng, hội họp, thử tưởng tượng xem một cuộc họp đầu năm hàng trăm tới hàng ngàn người ở những văn phòng lớn sẽ nguy hại tới đâu trong thời gian này ?Trung Quốc vừa thống kê hơn 3500 ca nhiễm tại Hồ Bắc trong khi Hồ Nam là tỉnh bên cạnh mới chỉ có hơn 200 ca trong khi cổng giữa hai tỉnh mới chỉ được đóng sáu ngày trước đây, 23-01-2020, chứng tỏ sự phân bổ về mặt khoảng trống hoàn toàn có thể là chìa khóa để giảm nhẹ độ tàn phá của con virus này .Do những thực tiễn về chính trị và kinh tế tài chính, nên đường biên giới giữa Nước Ta và Trung Quốc đã được thả lỏng trong suốt thời hạn gần hai tháng qua để một số lượng người khổng lồ quá cảnh .Vì tỷ lệ dân số tại Nước Ta cao hơn so với Trung Quốc đặc biệt quan trọng ở những thành phố lớn, nên cơ quan chính phủ phải dự trữ và có kế hoạch cho trường hợp xấu nhất là dịch nCoV sẽ cùng một lúc bùng lên tại hầu hết những tỉnh thành phố và gấp hàng chục lần so với Sars khiến cả mạng lưới hệ thống y tế hoàn toàn có thể sụp đổ .

Cần làm gì ngay bây giờ?

Cúm mùa hiện tại ở Việt nam thường nhiễm 400 – 800 ngàn người và bộc lộ rất giống với triệu chứng của nCoV, phân biệt đúng mực bệnh nhân cúm và nCoV là bắt buộc tiên phong để khoanh dịch, giảm nhiễm trực tiếp và chéo, tăng hiệu suất cao điều trị .Phương pháp chẩn đoán nCoV đáng tin cậy tới thời gian này là dùng phản ứng chuỗi ( PCR ) thường thì sau khi đổi RNA thành DNA, hoặc định lượng thời gian ( RT-PCR ) .Tiến sỹ Nguyễn Văn Dung, chuyên điều tra và nghiên cứu virus trên người tại Đại học Oxford vừa nói với tôi rằng giải pháp chung vẫn dùng phản ứng chuỗi lồng ( Nested PCR ) để chẩn đoán, trong khi Tiến sỹ Nguyễn Văn Hạnh ở Viện Công nghệ SH, VHLKHVN cho biết những máy PCR đã khá thông dụng ở cấp tỉnh ở Nước Ta .Như vậy mỗi tỉnh cần xác lập và hợp đồng số máy PCR hoàn toàn có thể chạy RT-PCR hay hai loại kia và trong thời hạn ngắn nhất những phòng thí nghiệm hữu trách cần thử và phát hành trên cả nước một tiến trình chuẩn cho mỗi loại PCR trên gồm có trình tự mồi và điều kiện kèm theo phản ứng .Cần chú ý quan tâm mồi và hóa chất phải đặt trước tới vài tuần từ quốc tế sau đó phải phân phối giữ lạnh tới những cơ sở trên, như thế một quỹ dự trữ khẩn cấp cho nCoV cần xây dựng .

Cách ly ngay ở cấp cơ sở

Sẽ vô cùng nguy khốn nếu toàn bộ những bệnh nhân và những ca nghi vấn đều đổ về bệnh viện huyện và tỉnh để rồi biến thành ‘ những thành phố Vũ Hán ‘ .Khi Open những ca nhiễm nCoV tại cấp xã, những trường học thuộc địa phận cần lập tức đóng cửa và cùng với trạm xá địa phương được dùng làm nơi tập trung chuyên sâu bệnh nhân của xã. Các trường học với hàng chục phòng rộng và thoáng là khu vực lí tưởng để điều trị và cách li trong hiện tình này .Nguồn hình ảnh, GodongChụp lại hình ảnh ,Bệnh viện ở TP Hồ Chí Minh – hình minh họaQuỹ dự trữ bắt buộc dự trù một khối lượng lớn găng tay, khẩu trang, nước sạch đóng chai, máy phát điện dự trữ, thuốc sát trùng không khí, sưởi điện, máy tạo nhiệt độ, ri đô lưu động và những nồi khử trùng chạy điện cùng với những thùng rác bảo đảm an toàn sinh học để chống phát tán thêm dịch bệnh qua không khí, chuột, côn trùng nhỏ .Nhân viên y tế và tình nguyện viên tại những điểm xã cần được tập huấn ngay tại thời gian này về những kỹ năng và kiến thức chăm nom và theo dõi bệnh nhân nCoV .Đồng thời họ cần tập sử dụng mạng lưới hệ thống giao diện trực tuyến trực tuyến 24/24 để nhận sự trợ giúp và tư vấn từ tuyến trên hay từ bệnh viện dã chiến .

Điều trị ra sao?

Về cơ bản, lúc bấy giờ không có thuốc gì đặc trị cho nCoV nên chỉ sử dụng giảm sốt và giảm đau để khống chế nhiệt độ bệnh nhân đợi khung hình tự thích ứng .Cần ngay lập tức đưa ra một mức lương, thưởng động viên cho những bệnh nhân khi khỏi bệnh ở lại tham gia chăm nom những bệnh nhân mới vì khác với Sars, bệnh nhân nCoV sau 7-10 ngày sẽ phục sinh nhanh và đã miễn dịch với nCoV do vậy từ kinh nghiệm tay nghề của mình .Người đã miễn dịch sẽ chăm nom tốt cho những bệnh nhân mới nếu được hướng dẫn .Phương pháp này sẽ giảm áp lực đè nén lên lực lượng y tế và giảm rủi ro tiềm ẩn khủng hoảng cục bộ nhân lực .Nhớ lại năm 2003, một mình bệnh nhân Johnny Cheng đã nhiễm Sars ra 63 nhân viên cấp dưới bệnh viện Việt-Pháp và 5 người sau đó đã tử trận, để thấy những tình nguyện viên đã miễn dịch tự nhiên là vô giá trong những trận dịch kiểu này .Chỉ những ca có biến chứng nặng là cần được xe chuyên sử dụng chuyển tới bệnh viện dã chiến hay tuyến trên. Mỗi tỉnh nên chọn khu vực trước để một bệnh viên dã chiến hoàn toàn có thể dọn tới .

Hệ thống chuyên chở này sẽ đảm bảo cung cấp các vật dụng y tế tối thiểu cho điểm xã cũng như chuyển bệnh phẩm cho các cơ sở chẩn đoán bằng PCR, sàng lọc bệnh nhân.

Xem thêm: 21+ Mẫu thiết kế nội thất thông minh siêu tiện nghi cho nhà nhỏ

Tỷ lệ tử trận khoảng chừng 2 % cho biết rằng đa số những ca bệnh sẽ khỏi, thậm chí còn tự khỏi nếu được chăm nom đúng cách .Mô hình cách ly cấp xã này thiển nghĩ hoàn toàn có thể ngăn ngừa những ổ dịch mái ấm gia đình mà do điều kiện kèm theo sống khó hoàn toàn có thể giữ bệnh nhân bảo đảm an toàn tại nhà và đồng thời ngặn nó phát tán xa ra khỏi khu vực địa phương. Hy vọng, nó hoàn toàn có thể cầm chân con nCoV ở từng địa phương chờ có những phương pháp điều trị tích cực hơn hay khi động năng lây nhiễm đi xuống .

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tiến sỹ Hoàng Kim Phúc (Y học Nhiệt đới), người từng làm việc ĐH Oxford, và hiện đang tiến hành các nghiên cứu về dịch tễ học cùng công ty tư nhân ở Anh và Việt Nam.

Source: https://suanha.org
Category : Nội Thất