Đừng để chết oan vì ăn… ốc lạ

Ốc là một trong những món ăn khoái khẩu, đặc biệt quan trọng là ốc biển. Tuy nhiên, vì ốc biển có vô số loại nên không ít người đã vô tình ăn phải loại ốc có chứa độc tố dẫn đến tử trận .Các chuyên viên Viện Hải dương học Nha Trang khuyến nghị dân cư không nên ăn những loại ốc lần đầu nhìn thấy hoặc những loại ốc lạ, có màu sắc đẹp … bởi rất hoàn toàn có thể đó là những loại ốc có chứa độc tố làm chết người .

Hôn mê sau khi ăn một con ốc

Chiều 4/11, BS Nguyễn Văn Xáng – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa cho biết, bệnh nhân Lê Văn D, ở huyện Vạn Ninh ( Khánh Hòa ) đã tử trận vì bị ngộ độc nặng sau khi ăn một loại ốc lạ đánh bắt cá được ngoài biển. Trước đó, ngày 26/10, anh D ra biển đánh bắt cá được một mớ ốc rồi mang về luộc và ăn, trong đó có một con ốc có hình thù lạ nên bị tê lưỡi, hôn mê … Gia đình lập tức đưa anh D vào bệnh viện huyện rồi chuyển lên bệnh viện tỉnh, kèm vật mẫu con ốc đã ăn .

Theo BS Nguyên Văn Xáng, nạn nhân đã được cấp cứu tại cơ sở y tế của huyện Vạn Ninh. Nhưng khi chuyển viện đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa thì bệnh nhân đã chết não, phải bóp bóng cứu tim. Bệnh viện đã tích cực điều trị bằng kháng sinh, truyền dịch, thở máy liên tục nhưng tình trạng sức khỏe của bệnh nhân ngày càng nặng và tử vong sau đó.

Bạn đang đọc: Đừng để chết oan vì ăn… ốc lạ

Theo Viện Hải dương học Nha Trang, vật mẫu ốc biển mà anh D ăn là ốc bùn bống, tên khoa học là Nassarius, độc tố trong vật mẫu này là Tetrodotoxin. Ốc bùn bống loại ốc thường sinh sống ở đáy biển ven bờ Nước Ta. Tetrodotoxin là loại độc tố thần kinh cực mạnh, cấu trúc đặc biệt quan trọng nên không bị phân hủy, biến tính trong quy trình giải quyết và xử lý ở nhiệt độ cao. Khi ăn phải loại ốc này thì có triệu chứng là bị tê, rát ở môi, đầu lưỡi, sau đó lan dần đến chân, tay, đầu, tiếp đó là nôn mửa, choáng … Trong trường hợp không được cấp cứu kịp thời, nạn nhân hoàn toàn có thể tử trận sau 30 phút hoặc 3 giờ sau khi bị ngộ độc ốc bùn bống .

Cần cẩn trọng với những loại ốc lạ, thích mắt, có sắc tố sặc sỡ. Ảnh minh họa .

Anh D không phải là trường hợp tiên phong bị ngộ độc do ăn ốc biển lạ. Trước đó một số ít người dân ở Phú Yên, Tỉnh Quảng Ngãi, Khánh Hòa … cũng đã từng phải nhập viện cấp cứu trong thực trạng ngưng thở, ngưng tim, hôn mê sâu … do ngộ độc từ việc ăn những loại ốc lạ khác .

Tránh “đụng” vào ốc lạ

Các nhà nghiên cứu ở Viện Hải dương học Nha Trang cho biết, cho đến thời gian này Viện đã phát hiện khá nhiều loài ốc được ghi nhận là nguyên do gây ra những vụ ngộ độc. Trong một số ít trường hợp, độc tố của ốc không bị phân hủy trong quy trình giải quyết và xử lý ở nhiệt độ cao khi chế biến. Đến nay Nước Ta đã xác lập được tối thiểu ba loài ốc cối ( Conus ) chứa độc tố dưới dạng nọc độc có năng lực gây chết người. Một số loài ốc chỉ độc ở bộ phận nhất định ( thường là tuyến nước bọt ), dẫn đến ngộ độc do con người thiếu cẩn trọng, không vô hiệu phần độc trước khi ăn. Cũng có những loài ốc luôn luôn độc và rất là nguy hại nếu vô tình ăn chúng .

TS Đào Việt Hà, Phó Viện trưởng Viện Hải dương học Nha Trang cho biết, có một số loài ốc biển thông thường không hề gây ngộ độc cho con người, nhưng đột nhiên trong thời điểm nào đó lại trở nên độc mà chúng ta chưa thể biết nguyên nhân. Gần đây, khá nhiều loài ốc được ghi nhận là nguyên nhân của các vụ ngộ độc như ốc mặt trăng (turban), ốc đụn (the top of shells), ốc tù và (trumpet shells), ốc hương Nhật Bản (ivory snails), ốc trám (oliva)… Tùy từng loài ốc, bản chất độc tố có thể là Saxitoxin (độc tố vi tảo tích lũy trong các sinh vật hai mảnh vỏ, một số loài cua rạn…) hoặc Tetrodotoxin (độc tố cá nóc, mực đốm xanh hay con so…). 

Xem thêm: Dụng cụ hút mũi – Vệ sinh mũi cho bé An toàn – Giá tốt

Độc tố trong những loài ốc mặt trăng, ốc đụn và ốc trám đã được xác lập là Saxitoxin. Trong khi đó, độc tố của ốc tù và ( Charronia sauliae ), ốc hương Nhật Bản ( Babylonia japonica ), ốc tù và gai miệng đỏ ( Tutufa lissostoma ), ốc bùn ( Niotha, Zeuxis ), ốc ngọc ( Natica và Polinices didyma ) lại là Tetrodotoxin. Hai độc tố này đều thuộc loại độc tố thần kinh cực mạnh, không hề bị phân hủy, biến tính trong quy trình giải quyết và xử lý ở nhiệt độ cao nên vẫn sống sót trong mẫu sản phẩm thức ăn đã được chế biến, xào nấu hay thậm chí còn kể cả sản phẩm cấp đông, đóng hộp .
Theo tiến sỹ Lâm Quốc Hùng, Trưởng phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm ( Bộ Y tế ), có những loại ốc mà người dân miền Trung thường sử dụng làm thức ăn như ốc ruốc ( một số ít vùng gọi là ốc chép ) nếu không cẩn trọng trong chế biến thì vẫn gây độc cho khung hình. Ốc ruốc hay còn gọi là ốc chép, một loại ốc biển có kích cỡ loại nhỏ, sắc tố sặc sỡ phân bổ nhiều từ tháng 3 – 7 dương lịch hàng năm ở vùng biển miền Trung Nước Ta .
Hiện nay, nguồn gốc của độc tố trong những loài ốc chưa được biết rõ ràng do chúng có đặc thù khá phức tạp : Không phải toàn bộ những thành viên trong cùng một loài đều mang độc tố và độc tố cũng độc lạ trong từng thành viên. Nguyên nhân của đặc thù phức tạp này hoàn toàn có thể do độc tố của ốc cũng có nguồn gốc từ vi sinh vật cộng sinh. Ốc ruốc thường được người dân sử dụng làm thức ăn, thế cho nên trong quy trình chế biến cần chú ý quan tâm vô hiệu sạch tạp chất bám trên con ốc tránh gây ngộ độc .

Sau khi ăn phải thực phẩm biển có chứa độc tố Tetrodotoxin hay Saxitoxin, triệu chứng ngộ độc xảy ra trong vòng 30 phút đến 3 giờ, nạn nhân có cảm giác tê, rát bỏng ở môi và đầu lưỡi. Hiện tượng tê, rát bỏng lan dần đến chân, tay, đôi lúc có kèm đau đầu, đau bụng, đau cánh tay, đi đứng loạng choạng, nôn mửa dữ dội rồi khó thở, hôn mê, hô hấp ngưng trệ do bị tê liệt… Nạn nhân có thể chết sau 30 phút hoặc 8 giờ nếu không được cấp cứu kịp thời.

Xem thêm: Dụng cụ hút mũi – Vệ sinh mũi cho bé An toàn – Giá tốt

Phòng bệnh hơn chữa bệnh nên trước hết tất cả chúng ta cần rất là thận trọng, tránh tò mò cầm nắm, đụng chạm vào những loài ốc lạ, sắc tố sặc sỡ … Tuyệt đối không ăn những loài hoài nghi có độc hay chưa được kiểm chứng bảo đảm an toàn thực phẩm. Mặt khác, sau khi ăn bất kỳ loài ốc biển nào mà bạn cảm thấy có triệu chứng như đã diễn đạt ở trên, lập tức phải đến cơ sở y tế gần nhất để được tương hỗ điều trị kịp thời, tránh xảy ra chuyện đáng tiếc .
“ Hiện chưa có thuốc đặc hiệu cho những trường hợp ngộ độc do độc tố Tetrodotoxin và Saxitoxin. Biện pháp chữa trị y khoa hữu hiệu nhất là kích thích phản ứng nôn cho nạn nhân ( nôn càng nhiều càng tốt ), súc rửa dạ dày bằng than hoạt tính để thải loại bớt chất độc. Nếu nạn nhân có biểu lộ khó thở, lập tức phải triển khai hô hấp tự tạo, cho thở bằng máy ” .

TS Đào Việt Hà

Source: https://suanha.org
Category : Dụng Cụ