Lũ lụt miền Bắc Việt Nam năm 2008 – Wikipedia tiếng Việt

Từ đêm ngày 30 tháng 10 năm 2008, tại miền Bắc và những tỉnh phía Bắc miền Trung Nước Ta một trận mưa lớn kỷ lục trong hơn 100 năm gần đây ( thời gian năm 2008 ) [ 2 ] đã diễn ra và lê dài trong nhiều ngày. Đợt mưa lớn vượt quá mọi dự báo và trái mùa này đã gây ra một trận lụt lịch sử dân tộc ở TP.HN ; cùng lúc đó, những trận mưa lớn trên những tỉnh miền Bắc và Bắc Trung bộ đã gây ra lũ lụt trên diện rộng, làm nhiều người chết, gây thiệt hại vật chất đáng kể .Trận mưa này đã rút nước vào ngày 4 tháng 11 năm 2008, tuy nhiên nhiều nơi vẫn ngập rất nặng

Những đánh giá và nhận định và thống kê[sửa|sửa mã nguồn]

Tính từ 19 h ngày 30 tháng 10 năm 2008 đến 19 h ngày 2 tháng 11 năm 2008, tổng lượng mưa những khu vực theo báo cáo giải trình của Công ty Thoát nước Thành Phố Hà Nội như sau [ 5 ] :

Thiệt hại nặng nề tại TP.HN[sửa|sửa mã nguồn]

• Ngập trên diện rộng: Cả Hà Nội chìm trong một biển nước khổng lồ. Đến 6h ngày 3 tháng 11 năm 2008, Hà Nội còn khoảng 63 điểm ngập úng nặng[6]. Theo báo Tuổi trẻ, ước tính năm ngày sau khi tạnh mưa Hà Nội mới thoát ngập[7].
• Giao thông hỗn loạn, nhiều xe cộ ngập nước: Khi bắt đầu mưa lớn, giao thông lập tức hỗn loạn, ôtô chết máy la liệt trên đường. Từ sáng ngày 31 tháng 10, toàn bộ dân cư và bảo vệ toà nhà C6, khu đô thị Mỹ Đình I, đã phải chạy nước vì tầng hầm của toà nhà có khoảng 100 chiếc xe máy và gần 20 ô tô bị chìm trong nước.[8] Trong số này, có khoảng 20 ôtô đắt tiền như Mercedes, Lexus, Avalon trị giá hàng tỷ đồng.[9] Tuy nhiên, khắp Hà Nội có hàng ngàn xe các loại đã bị ngập nước, hư hỏng. Xe cứu hộ chạy đêm ngày vẫn không hết việc. Một số xe cứu hộ đã chết máy, ngâm mình trong nước để rồi lại được kéo đi bởi một xe cứu hộ khác.
• Nhiều người chết: Theo tổng kết sơ bộ, đến tối 1 tháng 11, Hà Nội đã có 17 người thiệt mạng. Đến 13h34′ trưa 03/11/08 là 20 người[10].
• Thị trường sốt giá: Trận mưa lớn và kéo dài khiến người dân Hà Nội điêu đứng. Nhiều chợ phải đóng cửa; những chợ khác, nếu có mở hàng thì giá cả lại tăng vọt gấp 5, gấp 7 lần ngày thường. Nhiều tiểu thương đã lập chợ cóc bên đường để phục vụ nhu cầu của người dân.[11]. Cá biệt có những mặt hàng đã lên giá gấp 10 – 15 lần. Tuy nhiên, vì bị nước lụt bao vây và không thể đi hay đến được, khá nhiều người dân đã chỉ có thể ăn mì ăn liền.

Nhiều công sở, kho xưởng bị thiệt hại nặng nề

• Đại đa số các công sở ngừng hoạt động: Hoạt động của nhiều công sở bị xáo trộn và nhiều công chức, nhân viên văn phòng không thể đến công sở. Nhiều người cố gắng đến công sở lại rất khó khăn để làm việc do nhà cửa bị ngập, máy móc tê liệt hoặc bị cắt điện.
• Đê phía Bắc có nguy cơ tràn, vỡ, đe doạ Hà Nội: Ban Chỉ đạo Phòng chống lụt bão trung ương cho biết, mưa lớn 3 ngày qua đã làm nhiều đoạn đê bị tràn, một số nơi bị sụt. Đến sáng 2/11, các địa phương đang huy động người dân nỗ lực chống tràn và di dời dân ra khỏi khu vực xung yếu.[12]. Tuyến đê sông Hồng đã bị sạt mái, gần 13.000 hộ dân ven đê ngập nhà cửa, các hồ chứa và sông Tô Lịch đều đã ngập tràn nước mưa.[1]
• Đối diện nguy cơ bệnh tật bùng phát: Ngành y tế cho hay tại Hà Nội nguy cơ dịch bệnh bùng phát, nhất là tiêu chảy cấp nguy hiểm, đau mắt… trên diện rộng.[13] Trong lụt, vấn đề vệ sinh trở nên khó khăn đối với nhiều hộ gia đình: thiếu nước ăn uống sạch, vệ sinh cá nhân không đảm bảo, các bể phốt dềnh nước, cống rãnh hòa nước ra khắp nơi.
• Thiệt hại lớn về vật chất: Ước tính thiệt hại ban đầu riêng tại Hà Nột ít nhất là 3.000 tỷ đồng (chưa kể sản xuất công nghiệp, dịch vụ).[1] Tuy nhiên, ngay sau đó con số này đã bị xem là quá khiêm nhường.[cần dẫn nguồn]

Các tỉnh thành phía Bắc khác[sửa|sửa mã nguồn]

Mưa lớn xảy ra trên diện rộng khiến những tỉnh miền Bắc và Bắc Trung bộ bị ngập lụt khắp nơi. Đài truyền hình Nước Ta ( VTV ) đã ghi nhận tối thiểu 47 người thiệt mạng vì mưa, lũ. Báo Lao động lại xác lập : ” theo thống kê sơ bộ, tính đến 5 giờ sáng 2-11, mưa lũ đã làm 49 người chết, gây thiệt hại hàng chục nghìn tỷ đồng. Đáng lo lắng là nhiều tuyến đê tại Tỉnh Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Hà Nam đang bị hư hỏng nặng, một số ít nơi đã bị vỡ. ” [ 14 ]

• Nghệ An: Ít nhất có 12 người đã thiệt mạng ở Nghệ An,[15] tỉnh bị thiệt hại nặng nề, trong đó, theo hãng tin AP từ Hà Nội, có 4 nạn nhân là trẻ em bị lũ cuốn đi trên đường từ trường học về nhà.
• Hà Tĩnh: Thống kê có thấy có 17 trường hợp thiệt mạng,[1] khi lũ lụt tấn công hơn 42.000 ngôi nhà. Đến 2/11, khoảng 50.000 người sơ tán ở tỉnh Hà Tĩnh vì bão lụt đã trở lại nhà.
• Các tỉnh thành khác: mưa lụt còn gây chết người tại các tỉnh Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Quảng Bình và Quảng Ngãi. Riêng tại Quảng Bình và Quảng Ngãi, giới chức thống kê được 4 trường hợp thiệt mạng. Số người thiệt mạng ở các tỉnh khác là: Hòa Bình 2, Bắc Giang 3, Ninh Bình 1, Vĩnh Phúc 1, Thái Nguyên 2, Quảng Bình 1, Phú Thọ 1.

Đối diện với lũ lớn và rủi ro tiềm ẩn vỡ đê[sửa|sửa mã nguồn]

Ngay khi trong nội thành của thành phố Thành Phố Hà Nội còn nhiều điểm ngập lụt trên 1 mét, người TP.HN đã khởi đầu phải đương đầu với năng lực vỡ đê. Từ chiều 4 tháng 11, tin đồn thổi về việc TP. Hà Nội phải di dân đã lan rộng. Tuy nhiên, một quan chức của Ủy Ban Nhân Dân TP TP.HN, ông Nguyễn Thịnh Thành, Chánh văn phòng Ủy Ban Nhân Dân vẫn chứng minh và khẳng định : ” Toàn bộ đê xung quanh TP.HN vẫn bảo đảm an toàn. Không có chủ trương xả lũ tại bất kể địa phương nào ” [ 16 ] .Chỉ một ngày sau đó, ngày 5 tháng 11 năm 2008, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết, mưa sẽ khởi đầu từ phía Tây Bắc Bộ và vùng núi phía bắc, sau đó đến đồng bằng trung du Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Lượng mưa sẽ giao động 50 – 200 mm. Theo dự báo, từ khoảng chừng tối ngày 6 tháng 11 đến 8 tháng 11, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa to. Lập tức, Phó quản trị Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố Hà Nội, ông Trịnh Duy Hùng cho biết : ” nếu lượng mưa 200 mm Thành Phố Hà Nội sẽ khó giữ được đê ” [ 17 ] .Cùng ngày, ông Nguyễn Thế Thảo, quản trị Ủy Ban Nhân Dân TP TP. Hà Nội, với khuôn mặt u sầu đã công khai minh bạch Open trên mặt báo, thừa nhận nhiều dữ kiện về rủi ro tiềm ẩn vỡ đê của TP.HN. Có tin được xác tín là ” 3 ngày này, chỉ huy thành phố Thành Phố Hà Nội liên tục ý kiến đề nghị tỉnh Hà Nam hút bớt nước sông Nhuệ. Và ông Phó giám đốc Sở Nông nghiệp tỉnh Hà Nam cho biết thêm, Hà Nam đang ” quyết tử ” cho Thành Phố Hà Nội. ” [ 18 ]

Nguyên nhân mưa và ngập lụt[sửa|sửa mã nguồn]

Mưa : nguyên do từ thiên tai[sửa|sửa mã nguồn]

Mưa rất lớn trên diện rộng ( vào cuối tháng 10 thời hạn ít mưa, mưa nhỏ vì cuối thu sang đông ), lại chỉ do quy tụ của gió đông nam thuần tuý là rất không bình thường ở miền Bắc Nước Ta. Trong quá khứ cũng đã từng xảy ra những trận mưa lớn như vậy, nhưng ngoài gió đông nam ra còn phải phối hợp với bão hoặc áp thấp nhiệt đới gió mùa đổ xô vào Bắc Trung bộ ( như năm 1984 và 2007 ). [ 2 ]

Lụt : nguyên do là thiên tai[sửa|sửa mã nguồn]

Đợt mưa lớn này được dự báo mở đầu cho không khí lạnh tràn về miền Bắc, Bắc Trung bộ và Hà Nội. Đây được xác định là thiên tai và không dự báo, điều khiển được. Tuy nhiên, trong khi lãnh đạo Hà Nội nhìn thấy vấn đề là do thiên tai và dân ỷ lại[19] thì một số chuyên gia uy tín trong ngành nhìn thấy đây là vấn đề “nhân tai” là chính.[20] Ông Nguyễn Văn Hùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cho rằng “quy hoạch của Hà Nội đang thiếu hẳn tầm nhìn, làm theo kiểu “rách đâu vá đấy”. Vỉa hè, lòng đường đều bị bê tông hóa, các hồ điều hòa bị thu hẹp” và “Tôi tin rằng các chuyên gia thủy lợi đã cảnh báo rồi nhưng có lẽ tầm nhìn, sự tiếp nhận, khả năng giải quyết… ở lãnh đạo Hà Nội thì chưa có, hoặc là nhiều khi chỉ nhìn gần mà không nhìn xa nên đã dẫn đến tình trạng như bây giờ.”[20]

Các nguyên do đơn cử được nhìn nhận là :

• Tầm nhìn, trình độ, sự tiếp nhận, khả năng giải quyết… của lãnh đạo Hà Nội còn kém.
• Quy hoạch Hà Nội kém, có tính đối phó, làm theo kiểu “rách đâu vá đấy”.
• Vỉa hè, lòng đường đều bị bê tông hóa quá nhiều, khắp nơi chỉ thấy nhà, không thấy đường, không thấy diện tích công.
• Các hồ điều hòa bị lấp rất nhiều, thu hẹp diện tích nên sức chứa nước giảm mạnh trong nhiều năm qua. Nguyên do là để xây nhà.
• Hệ thống thoát nước không được đầu tư trong nhiều năm.
• Cách quản lý đô thị kém cỏi, lạc hậu, mang dáng dấp của một tỉnh lẻ.

Hà Nội ở trong tình trạng như trận lụt này, chắc chắn do hậu quả của nhiều đời lãnh đạo tiền nhiệm của ông Nguyễn Thế Thảo, đương kim Chủ tịch Thành phố; song các chỉ trích hiện đang có hướng nhằm vào ông này[cần dẫn nguồn].

Trận mưa không bình thường[sửa|sửa mã nguồn]

Trận mưa này được những chuyên viên thống nhất đánh giá và nhận định là ” rất không bình thường ” .Trong một bài vấn đáp phỏng vấn trên báo điện tử VnExpress ngày 3/11/2008, bà Nguyễn Lan Châu, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương nhìn nhận, trận mưa từ đêm 30/10 ở Thành Phố Hà Nội và những tỉnh miền Bắc là hiện tượng kỳ lạ ” không bình thường nhất được ghi nhận. Sự không bình thường biểu lộ ở cả thời gian, cường độ, khoanh vùng phạm vi và hậu quả của mưa lũ ” và ” Theo quy luật, thường đến giữa tháng 10 là kết thúc mùa mưa lũ ở miền Bắc. Nhưng năm nay đến cuối tháng 10 lại có đợt mưa lớn, gây ngập úng và lũ lớn ở khắp những tỉnh miền Bắc. Đó là trận mưa lũ muộn hiếm thấy trong lịch sử dân tộc. Nguyên nhân hoàn toàn có thể là đổi khác khí tượng toàn thế giới, trong đó Nước Ta chịu ảnh hưởng tác động “, bà Châu nói. [ 21 ] .Thống nhất với nhận định và đánh giá của bà Châu, dựa trên số liệu của trận mưa và cũng so sánh với một loạt tác dụng còn tàng trữ được, một chuyên viên hạng sang khác trong ngành là ông Bùi Minh Tăng, Giám đốc TT này cho hay ” mưa rất lớn trên diện rộng vào cuối tháng 10, lại chỉ do quy tụ của gió đông nam thuần tuý là hiện tượng kỳ lạ rất không bình thường. Trong quá khứ cũng đã từng xảy ra những trận mưa lớn như vậy, nhưng ngoài gió đông nam ra còn phải phối hợp với bão hoặc áp thấp nhiệt đới gió mùa đổ xô vào Bắc Trung Bộ ( như năm 1984 và 2007 ) ” .

Một trong những hiện tượng thời tiết hiếm hoi đã diễn ra trong nhiều ngày trước và trong mưa ở Hà Nội là cả thành phố bị bao phủ bởi những tầng mây thấp, xuống đến tận đường phố thành sương mù.

Những ngày sau đó, có mây mù bao trùm, hạn chế tầm nhìn xa và đó cũng là một không bình thường của thời tiết những ngày đầu đông 2008 .

Diễn biến của trận mưa lịch sử vẻ vang[sửa|sửa mã nguồn]

Các kỷ lục ghi nhận[sửa|sửa mã nguồn]

• Tổng lượng mưa ở khu vực Hà Nội: phổ biến từ 350 – 550 mm, vượt xa mức kỉ lục mưa 1984 (394 mm). Mưa nặng nhất là các huyện Ứng Hòa: 603 mm, TP Hà Đông: 707 mm, huyện Thanh Oai: 914 mm.
• Số điểm úng ngập: 63 điểm úng ngập, ít nhất 23 điểm bị ngập úng dài từ 100 – 300 mét, ngập sâu.
• Đường phố ngập sâu: 63 điểm ngập úng này đều sâu, có ít nhất gần 30 điểm sâu trên dưới 1 mét nước.

Trong văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Ngập lụt tại TP. Hà Nội là cảm hứng cho những tác phẩm nhạc ” chế ” :

• Hà Nội mùa này phố cũng như sông của Trần Chí Hiếu và Đinh Công Sáng (bài hát gốc là Hà Nội mùa này vắng những cơn mưa của nhạc sĩ Trương Quý Hải);[35][36]
• Lụt từ ngã tư đường phố (bài hát gốc là Từ một ngã tư đường phố của nhạc sĩ Phạm Tuyên), được sử dụng trong chương trình Táo Quân năm 2009[37]

Xem thêm : những tư liệu tương quan[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://suanha.org
Category : Ngoại Thất