40 năm IBM PC: Thành bại của một gã khổng lồ

TTCT – Không tính dòng loại sản phẩm với phong cách thiết kế đặc trưng của Hãng Apple, hầu hết những mẫu PC ngày này và trong mấy chục năm qua đều là hậu duệ xa của IBM PC, loại sản phẩm lưu lại sự tham gia của gã khổng lồ IBM vào mảng máy tính cá nhân cách đây đúng 40 năm . Máy tính IBM PC năm 1981. Ảnh: IBMDù không nhiều người kể cả chỉ huy và nhân viên cấp dưới IBM nhìn thấy trước điều này, chiếc PC đầu tiên của hãng ( ra đời công chúng ngày 12-8-1981 ) cũng như những quyết định hành động đằng sau hậu trường tương quan đến nó đã vĩnh viễn làm đổi khác bộ mặt ngành công nghiệp máy tính .

Từ máy tính khổng lồ đến máy tính cá nhân

Hầu hết các nhà sử học đồng tình rằng cuộc cách mạng PC bắt đầu vào năm 1977 với sự xuất hiện cùng lúc của “bộ 3” mẫu máy tính cá nhân thống trị các cuộc trò chuyện về công nghệ lúc bấy giờ: Apple II của Apple, PET của Commodore và TRS-80 của Tandy. Cả 3 đều được thiết kế hướng đến người tiêu dùng phổ thông với các công cụ giải trí và lập trình cơ bản.

Bạn đang đọc: 40 năm IBM PC: Thành bại của một gã khổng lồ

IBM là đơn vị sản xuất máy tính lớn nhất quốc tế ở thời gian đó, nhưng chỉ chuyên về dòng máy mainframe – những máy tính nặng hàng tấn với năng lực giải quyết và xử lý khối lượng lớn tài liệu, thường được dùng làm sever. Đến năm 1980, áp lực đè nén từ người mua muốn IBM nhảy vào cuộc chơi máy tính cá nhân ngày càng lớn, và hãng quyết định hành động sẽ tham gia .Bên trong nội bộ công ty, nơi tương thích nhất để điều tra và nghiên cứu sản xuất một chiếc máy nhỏ gọn như PC là bộ phận chuyên kinh doanh thương mại … máy đánh chữ, vốn đã có kinh nghiệm tay nghề thao tác với dòng minicomputer ( nhỏ hơn mainframe, nhưng vẫn cồng kềnh hơn PC rất nhiều ). Một trở ngại khác là bộ phận này không đủ tài lực và nhân lực để theo đuổi một loại sản phẩm trọn vẹn mới .CEO của IBM thời gian đó, ông Frank Cary, quyết định hành động lấy tiền túi hỗ trợ vốn cho dự án Bất Động Sản tăng trưởng PC và đặt Bill Lowe, giám đốc IBM Trụ sở Rochester, Minnesota, vào ghế nóng quản lý chung dự án Bất Động Sản .Lowe được cho vài tháng để lên kế hoạch tăng trưởng một chiếc PC và tuyển chọn 40 người trong số nhân viên cấp dưới IBM để hiện thực hóa kế hoạch đó. Ông sẽ báo cáo giải trình trực tiếp với Cary, bỏ lỡ quy trình tiến độ tăng trưởng mẫu sản phẩm cồng kềnh của IBM mà nếu tuân thủ hoàn toàn có thể mất 4 – 5 năm để đưa một mẫu sản phẩm mới ra thị trường – quá chậm trễ để bắt kịp một thị trường đang tăng trưởng nóng .

Khi IBM gặp Microsoft

Để rút ngắn thời hạn điều tra và nghiên cứu, Lowe lựa chọn kiến thiết xây dựng PC dựa trên “ kiến trúc mở ”, tận dụng phần cứng, ứng dụng và thiết bị ngoại vi của bên thứ ba cho mẫu sản phẩm của mình .Tháng 7-1980, trải qua ra mắt, IBM tiếp cận Bill Gates ( khi đó 24 tuổi ) nhưng không thật sự ấn tượng với Microsoft – công ty mới xây dựng và gần như là vô danh với quy mô chỉ 31 người – và chuyển hướng sang Digital Research, một công ty ứng dụng có tiếng lúc đó .Thế nhưng, quản trị Digital Research là Gary Kildall đã có quyết định hành động có lẽ rằng là sai lầm đáng tiếc nhất đời ông khi … bùng hẹn với IBM để đi lái máy bay vui chơi và ủy quyền cho vợ mình, một luật sư, bàn chuyện làm ăn với đối tác chiến lược tiềm năng. “ Cuộc họp chẳng đi đến đâu vì ( phía Digital Research ) chỉ chăm chăm mặc cả về những thỏa thuận hợp tác bảo mật thông tin thông tin, và đoàn IBM đứng dậy ra về. Gates giờ đây là lựa chọn duy nhất của họ ” – tạp chí IEEE Spectrum viết .Để cung ứng thời hạn hối hả mà IBM đề ra, Gates Tóm lại Microsoft không hề viết một hệ quản lý trọn vẹn mới từ đầu, mà sẽ mua một hệ quản lý và điều hành sẵn có và điều khiển và tinh chỉnh lại cho tương thích. Một pháp luật quan trọng trong hợp đồng là Microsoft sẽ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trọn vẹn trong việc bảo vệ ứng dụng của họ quản lý và vận hành trơn tru, đổi lại công ty của Gates sẽ nắm giữ bản quyền hệ quản lý đó chứ không bán đứt cho IBM .Phần mềm mà Microsoft thiết kế xây dựng chính là hệ quản lý và điều hành MS-DOS, tiền thân của Windows đã đưa tên tuổi Microsoft lên hàng những ông lớn công nghệ tiên tiến quốc tế. Microsoft bỏ ra 75.000 USD năm 1980 để mua hệ điều hành quản lý QDOS làm khuôn mẫu và cho đến đầu những năm 1990 khoản góp vốn đầu tư đó đã giúp nâng giá trị của công ty lên 27 tỉ USD .

IBM còn mất nhiều hơn thế khi tự mình đánh mất quyền định đoạt chuẩn mực phần mềm cho các thiết bị PC vào tay Microsoft. Nhưng công bằng mà nói, ít ai lúc bấy giờ hình dung mảng kinh doanh máy tính cá nhân sẽ có ngày lớn mạnh như hôm nay. Chính Gates sau này cũng thừa nhận ông đã “gặp may” trong cú bắt tay với IBM.

Xem thêm: Bảng giá sửa laptop uy tín lấy liền【TP HCM – Xem Trực Tiếp】

Chính lựa chọn đi theo con đường kiến trúc mở đã giúp IBM PC, chứ không phải những cỗ máy trước đó, trở thành tiêu chuẩn của ngành. Sự cởi mở của IBM đã mở đường cho sự bùng nổ của các nhà sản xuất phần cứng và phần mềm “tương thích với PC”, đóng góp vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ của tin học dân dụng.

“Ngựa chứng” nên công thần

Trở lại tổng hành dinh điều tra và nghiên cứu PC của IBM đặt tại thành phố Boca Raton, bang Florida, dự án Bất Động Sản lúc này vẫn còn khá bí hiểm và chỉ những người trực tiếp tương quan cũng như 1 số ít ít chỉ huy cấp cao của công ty được biết về nó. Chỉ chưa đến một năm từ khi được bật đèn xanh, những kỹ sư đã sẵn sàng chuẩn bị trình diễn về chiếc IBM PC đầu tiên .Phần lớn công trạng của vận tốc nghiên cứu và điều tra và sản xuất thần tốc đó thuộc về giám đốc kỹ thuật Philip Donald Estridge, một người “ có tật có tài ”. Ông luôn vắng mặt trong những cuộc họp nhìn nhận tiến trình loại sản phẩm, chẳng buồn gọi lại những cuộc gọi nhỡ của sếp hay đồng nghiệp, và ưa phong thái thao tác “ tiền trảm hậu tấu ” : tự mình đưa ra những quyết định hành động kỹ thuật ngay lập tức rồi mới báo cáo giải trình lại với Lowe và CEO Cary. Mùa thu năm 1980, Lowe được điều chuyển sang một vị trí mới tại IBM và ông lựa chọn Estridge lên thay mình nắm quyền dự án Bất Động Sản IBM PC. Lowe và Estridge đều được xem là “ những cha đẻ của IBM PC ” .Đến cuối năm 1980, đội ngũ của Estridge đã lên đến 150 người. Sang tháng 1-1981, thiết bị nguyên mẫu đầu tiên đã chuẩn bị sẵn sàng để ra mắt và thuyết trình trong nội bộ công ty. Một số phiên bản sau đó được gửi đến những đơn vị sản xuất ứng dụng để Giao hàng việc phong cách thiết kế những gói ứng dụng đi kèm máy tính .

 Don Estridge. Ảnh: IBMRồi thời gian quyết định hành động cũng đến. Ngày 12-8-1981, tại một sảnh nhỏ ở khách sạn Waldorf Astoria ( Thành Phố New York ), 100 nhà báo ngồi nghe Estridge miêu tả ngắn gọn về chiếc PC, thuyết minh trên mẫu sản phẩm mẫu được đưa đến sự kiện và vấn đáp 1 số ít câu hỏi .Trước đó, nhân viên cấp dưới bán hàng của IBM đã được phát những tệp tài liệu về IBM PC, nhưng không được phân phối máy mẫu. Cũng như những người mua mà họ có trách nhiệm liên hệ để chào bán, những nhân viên cấp dưới này vò đầu bứt tai trước những câu hỏi về cách sử dụng chiếc máy tính cá nhân. Đối với hầu hết người mua và cả những nhân viên cấp dưới IBM, chiếc PC là cả một chân trời mới .

2 thập kỷ vinh quang

Điều khiến IBM PC được xem như một cuộc cách mạng ngay từ khi ra đời chính là việc nó cháy khách đến không ngờ. Các đơn hàng đầu tiên mở màn được giao từ tháng 10-1981. IBM khởi đầu dự trù sản xuất 1 triệu máy trong vòng 3 năm, trong đó năm đầu tiên sẽ xuất xưởng 200.000 chiếc. Sức mua trong thực tiễn đã chạm mốc 200.000 PC mỗi tháng chỉ sau 2 năm .Chiếc PC đầu tiên của IBM hoàn toàn có thể chạy nhiều ứng dụng khác nhau và được tích hợp gói công cụ thương mại và tiêu dùng, gồm có ngôn từ lập trình BASIC dành cho những lập trình viên. Vua hề Sáclô được mời đóng quảng cáo, và người dùng hoàn toàn có thể thuận tiện mua máy tại ComputerLand, một chuỗi kinh doanh nhỏ máy tính nổi tiếng ở Mỹ thời gian đó . Sáclô quảng cáo IBM PC năm 1981 (giá 1.565 USD, tương đương 107 triệu đồng ngày nay).

Đối với một số khách hàng doanh nghiệp, việc ông lớn như IBM tham gia thị trường máy tính cá nhân đồng nghĩa những chiếc máy nhỏ bé này không còn là một trào lưu điên rồ của giới cuồng công nghệ mà trên thực tế đã là dòng sản phẩm nghiêm túc. Người dùng doanh nghiệp không muốn phụ thuộc vào các trung tâm dữ liệu tập trung của công ty cũng bắt đầu chuyển sang sử dụng những chiếc PC tiện dụng này.

Xem thêm: Màn Hình Laptop Chính Hãng, Giá Tốt Chỉ từ 700K

Sau thành công xuất sắc ngoài mong đợi của chiếc PC đầu tiên, John Opel lên thay Cary ở vị trí CEO và quyết định hành động đưa quá trình sản xuất PC trở lại tiến trình cồng kềnh như cũ. IBM nhanh gọn đánh mất lợi thế trong cuộc đua với những công ty tươi tắn và nhạy bén hơn .Số lượng nhân viên cấp dưới dưới quyền Estridge phình lên đến 10.000 người, nhưng ông vẫn phàn nàn là quá đông trong số họ không biết tí gì về PC : những kiến thức và kỹ năng lập trình về dòng máy mainframe của thế hệ lập trình viên đời đầu giống như người thợ sửa tivi trắng đen giờ đây phải đào tạo và giảng dạy lại công nghệ tiên tiến tivi màu, có quá nhiều kỹ năng và kiến thức mới phải update. Tháng 8-1985, Estridge qua đời trong một tai nạn đáng tiếc máy bay .

Tháng 12-2004, IBM chính thức bán mảng kinh doanh thương mại PC cho Công ty Trung Quốc Lenovo với giá 1,75 tỉ USD, khép lại chặng đường vinh quang ngắn ngủi chỉ hơn 2 thập kỷ của một tượng đài. Nhưng, như tạp chí PCMag viết trong kỷ niệm 40 năm của IBM PC : “ Chúng ta sẽ không khi nào biết chắc điều gì sẽ xảy ra nếu IBM đã đưa ra những quyết định hành động khác về chiếc máy tính IBM đầu tiên. Điều tất cả chúng ta biết là những lựa chọn khởi đầu đó đã có hệ quả vĩnh viễn vượt xa giấc mơ của bất kể ai có tương quan ở thời gian đó ”.  \

Source: https://suanha.org
Category : Máy-tinh