Điệp viên huyền thoại Trần Văn Lai: Từ cuộc đời đến nguyên mẫu ông chủ hào hoa trong “Biệt động Sài Gòn”

Kỷ niệm 44 năm ngày Giải phóng trọn vẹn miền Nam, thống nhất quốc gia ( 30/4 / 1975 – 30/4/2019 ) 🙁 NB&CL ) Ai đã từng xem bộ phim Biệt động Hồ Chí Minh chắc rằng không hề quên hình ảnh ông chủ hãng sơn Đông Á điển trai, hào hoa, lịch sự. Ít ai biết rằng, nguyên mẫu cho nhân vật ông chủ hãng sơn ấy là Anh hùng LLVT Trần Văn Lai, biệt danh là thầy Năm USOM ( Mai Hồng Quế ) .

Cuộc đời đầy bí ẩn của con người phi thường

Nhân kỷ niệm 40 năm ngày thống nhất đất nước, ông Trần Văn Lai được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân. Từ đây, một phần đời đầy bí ẩn của con người phi thường, nhiều mặt được hé lộ.

Anh hùng Trần Văn Lai sinh ra trong một mái ấm gia đình có truyền thống lịch sử hiếu học tại làng Đông Trì, xã Vũ Đông, huyện Kiến Xương ( tỉnh Tỉnh Thái Bình ). Xuất thân trong dòng họ Trần Đông A nổi tiếng, là hậu duệ của Hưng đạo chúa thượng Trần Quốc Tuấn. Ngay từ 8 tuổi, Trần Văn Lai đã được học chữ Nho, chữ Quốc ngữ tại làng Bo ( quê ngoại ) thuộc xã Hoàng Diệu, huyện Đông Quan, tỉnh Tỉnh Thái Bình ( nay là phường Hoàng Diệu, TP. Tỉnh Thái Bình ). Năm 13 tuổi ông lên TP.HN, được quan Án sát Phạm Gia Nùng nhận làm con nuôi và ở giúp việc nhà quan án sát, chuyên tiêm thuốc cho những quan thầy và đã sớm được giác ngộ cách mạng khi mới 16 tuổi.

Chiến sĩ Biệt động Sài Gòn Trần Văn Lai bí danh Mai Hồng Quế cùng các con sum họp sau ngày thống nhất đất nước. Ảnh: GĐCC

Trong những năm kháng chiến chống Pháp, ông tham gia công tác làm việc tuyên truyền, thiết kế xây dựng cơ sở, lực lượng cách mạng trong đơn vị chức năng của Trung tướng Nguyễn Bình, Tư lệnh của những lực lượng vũ trang miền Nam. Những năm 1945 – 1954, ông được cử làm Tổ trưởng Chiến đấu Thanh niên Tiền phong Công đoàn thành TP HCM, Tổ trưởng Trừ gian Phá hoại Ban công tác làm việc 1 thuộc 10 Ban Công tác thành thuộc Chiến khu 7 và Tiểu đội trưởng Vận động thành, thuộc Tiểu đoàn Quyết tử 950 Đặc khu TP HCM – Chợ Lớn. Từ 1952 – 1954, ông là cán bộ nằm vùng tổ chức triển khai kiến thiết xây dựng cơ sở thuộc Quận ủy 2 ( Công ty 2 ) thành Hồ Chí Minh. Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ, Trần Văn Lai được Đảng giao trách nhiệm ở lại TP HCM hoạt động giải trí, vì đã kiến thiết xây dựng được nhiều cơ sở trong nhân dân, được nhân dân đùm bọc, che chở. Để che mắt địch, ông đã tổ chức triển khai những nghiệp đoàn công khai minh bạch đấu tranh hợp pháp và mở màn nhận trách nhiệm kiến thiết xây dựng những cơ sở bí hiểm trong nội thành của thành phố TP HCM. Trước trách nhiệm cách mạng đặt ra, Trần Văn Lai tham gia và sau là chỉ huy trào lưu phật giáo Q. 3, tăng trưởng đấu tranh tích hợp với những trào lưu tôn giáo. Tổng hành dinh chính của trào lưu là Chùa Xá Lợi, Q. 3. Đỉnh điểm của trào lưu đấu tranh tôn giáo Q. 3 do Trần Văn Lai chỉ huy là sự kiện Thích Quảng Đức tự thiêu dẫn đến chính sách nhà Ngô ( nền Đệ Nhất Cộng Hoà ) bị lật đổ 01/11/1963.

Nén nỗi đau riêng để âm thầm hoạt động

Trong hồi ức của những chiến sỹ biệt động một thời, họ còn nhớ rõ những quyết tử của ông Lai cho đại chiến của dân tộc bản địa. Một trong những nỗi đau lớn là sự quyết tử của người vợ đầu, tức bà Chinh. Chính vì hoạt động giải trí đứng ra bảo lãnh hai cán bộ cách mạng kiên trung đang bị cầm tù tại Côn Đảo, sau quy trình tiến độ cuộc thay máu chính quyền lật đổ chính quyền sở tại gia đình trị Ngô Đình Diệm, rồi đưa hai người này ra địa thế căn cứ thành công xuất sắc mà bà Chinh bị chính quyền sở tại Hồ Chí Minh bắt giữ tra tấn đến mức qua đời. Tuy nhiên nén nỗi đau, ông Lai vẫn bí mật hoạt động giải trí.

Để có một cuộc tấn công thẳng vào Dinh Độc Lập, “trái tim” của Mỹ – Ngụy, Trần Văn Lai đã chuẩn bị suốt 6 năm từ khi Quân khu ủy chỉ đạo chuẩn bị lực lượng, cất giấu vũ khí cho nhiệm vụ chiến lược.

Ông Trần Văn Lai tham gia Giáo hội phật giáo Việt Nam thống nhất (phong trào phật giáo) thuộc Đoàn phật tử kiến trúc Sài Gòn – Gia Định.

Được an toàn và đáng tin cậy giao làm chủ thầu khoán, chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trang trí nội thất bên trong Dinh Độc Lập, những thương vụ làm ăn làm ăn sau đó khiến Trần Văn Lai trở thành triệu phú Mai Hồng Quế nổi tiếng đất TP HCM. Khi nhận trách nhiệm chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy, biết đây là một trách nhiệm rất lớn và vô cùng gian khó nên Trần Văn Lai đã phải bán hai căn biệt thự cao cấp của mình ở số 6 và số 8 Tự Đức, Q. Phú Nhuận ( nay là Nguyễn Thị Huỳnh, phường 8, Q. Phú Nhuận ) trích ra 800.000 đồng Hồ Chí Minh gửi vào nhà băng Trung Quốc để chi dùng cho công cuộc cách mạng của Quân khu ( hiện vẫn còn tập séc của nhà băng Trung Quốc đề tên Mai Hồng Quế, điều này có xác nhận của nhiều người ). Đồng thời mua 7 căn nhà gần những tiềm năng ta sẽ tiến công như : Dinh Độc Lập, Tòa Đại sứ Mỹ, Đài Phát thanh … Đặc biệt là mua căn nhà số 287 Trần Quý Cáp, gồm 3 căn liền nhau 68, 70, 72 để đào thành một căn hầm chứa vũ khí. Số vũ khí này đã được sử dụng đánh Dinh Độc Lập, Đài Phát thanh, Bộ Tư lệnh Hải quân, Tòa Đại sứ Mỹ … Ra vào liên tục Dinh Độc Lập, ông có điều kiện kèm theo thuận tiện lập nhiều chiến công : Vẽ map cụ thể, cách sắp xếp phòng, lịch trình hoạt động giải trí tại Dinh, kiến thiết xây dựng cơ sở, đưa đón cán bộ vào thị sát tình hình, chuyển tiền vàng về ship hàng kháng chiến. Ông cũng là “ tác giả ” của hàng loạt hầm trú ẩn, chứa một khối lượng vũ khí lớn ship hàng những đơn vị chức năng đánh thẳng vào Dinh Độc Lập và nhiều tiềm năng quan trọng khác của chính quyền sở tại Mỹ, Ngụy tại TP HCM trong cuộc Tổng tấn công Tết Mậu Thân năm 1968. Chính những ngày hoạt động giải trí trong lòng địch stress đến từng giây, bao chiến công hiển hách của Trần Văn Lai và đồng đội đã trở thành vật liệu sống cho bộ phim “ Biệt động TP HCM ”, một trong những tác phẩm điện ảnh tầm cỡ của Nước Ta. Sau Chiến dịch Mậu Thân 1968, Trần Văn Lai bị lộ. Ông bị chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa truy bắt gắt gao và treo thưởng 1 triệu đồng cho những ai bắt được ông. Phần lớn gia tài bị địch tịch thu, bản thân Trần Văn Lai phải tạm lánh về quê vợ ở Tỉnh Quảng Ngãi nương náu. Đến năm 1970 và 1972, ông hai lần bị địch bắt giam ở Tỉnh Quảng Ngãi, nhưng với tên giả là Phạm Sửu, chúng vẫn không biết được hoạt động giải trí trước kia của ông ở Hồ Chí Minh.

Sau khi kết thúc chiến tranh, Anh hùng Trần Văn Lai về công tác tại Đơn vị Tiền phương B12, Bộ Tư lệnh thành đội Sài Gòn – Gia Định, được giao nhiệm vụ truy quét tàn quân địch, tiếp quản nhà của quân địch khi bỏ chạy. Sau đó làm Trưởng Ban quản lý Thương xá Tam Đa. Năm 1977, ông về công tác tại Phòng Tổng kết chiến tranh, Bộ Tư lệnh thành phố, là Thương binh hạng 1/4, mất 81% sức khỏe, nên năm 1981 nghỉ hưu. Mãi đến tháng 6/2002, khi ông “chủ thầu khoán Dinh Độc Lập” – tỷ phú Mai Hồng Quế nổi tiếng, là nguyên mẫu của nhân vật ông chủ Hãng sơn Đông Á trong phim “Biệt động Sài Gòn” trút hơi thở cuối cùng tại tư gia, nhiều người mới biết tường tận về ông tỷ phú từng là biệt động Sài Gòn. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, rất nhiều những góc khuất của những con người đã từng khiến kẻ thù nhiều phen kinh hoảng với những đợt tấn công “xuất quỷ nhập thần” thuở nào vẫn còn vô số các bí ẩn chưa được giải mã.

Gần nửa thế kỷ đã trôi qua, dấu tích của một thời kỳ đấu tranh quyết liệt cũng dần phai mờ, bao câu truyện xung quanh những con người khác thường vẫn còn đó nhiều huyền bí cần liên tục được giải thuật. Nhận xét và nhìn nhận về anh hùng Trần Văn Lai trong thời hạn công tác làm việc từ 1954 đến 1962, chiến sỹ Phan Trung Kiên – nguyên Cán bộ Quận ủy Quận 2 ( Công ty 2 ) đảm nhiệm địa phận gồm những vùng Trương Minh Giảng, Phú Nhuận, Tân Định, Đa Kao, Bà Chiểu và Bình Hòa thuộc thành Hồ Chí Minh – Gia Định cho biết : “ Đồng chí Trần Văn Lai có năng lực đặc biệt quan trọng về nghi trang, biến dạng trong mọi thực trạng để xâm nhập một cách hợp pháp vào những cơ sở của địch. Biết vận dụng đường lối của Đảng vào công tác làm việc tuyên truyền, giáo dục quần chúng phần đông trong những tầng lớp công nhân lao động nằm trong tổ chức triển khai cũng như ngoài tổ chức triển khai tiếp thu mọi chủ trương của Đảng. Đồng chí là một đảng viên có niềm tin chịu đựng gian nan, kiên trì nhẫn nại, khắc phục mọi khó khăn vất vả, luôn luôn dữ thế chủ động phát minh sáng tạo, nhạy bén đối phó với mọi trường hợp xảy ra, đồng thời luôn luôn có niềm tin tổ chức triển khai kỷ luật trong mọi trường hợp gay go và phức tạp … ”

Ngọc Thành

Source: https://suanha.org
Category: Sơn Nhà