Ảnh hưởng của thay đổi thời tiết trên sức khỏe

Những tháng mùa đông năm nay, nước Mỹ phải đối phó với nhiều bệnh nhiễm trùng do virus cùng một lúc. Bộ ba Covid-19, RSV (respiratory syncytial virus, siêu vi hợp bào hô hấp) và bệnh cúm thường niên) gây một tình trạng khó khăn cho giới y khoa vì triệu chứng có thể trùng với nhau và khó phân biệt, trong lúc đó là tắc nghẽn hệ thống nhà thương và phòng cấp cứu, không những ở Mỹ mà luôn ở châu Âu. Hiện tượng này gọi là dịch mùa đông tay ba (“triple winter epidemic”).

Bạn đang đọc: Ảnh hưởng của thay đổi thời tiết trên sức khỏe

Đối với Trung quốc đang đương đầu với Covid-19 sau khi gỡ bỏ những giải pháp cô lập, tất cả chúng ta chưa có những tin tức đúng chuẩn đáng an toàn và đáng tin cậy. Cùng một lúc, những đổi khác thời tiết bất ngờ đột ngột lại xảy ra. Nhiều vùng của Hoa Kỳ đã tận mắt chứng kiến thời tiết đổi khác thất thường và điều kiện kèm theo trái mùa. Miền Tây của nước Mỹ đang run rẩy trong đợt lạnh kỷ lục, trong khi miền Đông Nam và Trung Đại Tây Dương đang trải qua nắng nóng không bình thường trong tháng 2, với những ngày giống như mùa xuân xen kẽ với những đợt lạnh, và ngược lại. Hôm nay thứ năm, ở vùng thủ đô hà nội nhiệt độ hoàn toàn có thể lên gần 80 °F ( 26.7 °C ) nhưng qua thứ bảy này sẽ tụt xuống 40 °F ( 4.4 °C ) và đêm đến sẽ lạnh dưới mức ngừng hoạt động ( 28 °F / – 2.2 °C ). Trong lúc đó, một cơn bão tuyết đang đi chéo ngang nước Mỹ từ tây sang đông, tạo một khoảng chừng sai biệt lên đến 100 °F giữa những vùng bị bão tuyết phía tây-bắc và vùng “ sóng nhiệt ’ ( heat wave ) ở phía đông nam ( 1 ). Các chuyên viên ( 2 ) cho biết những dịch chuyển thời tiết như vậy khiến thực vật và động vật hoang dã bị sợ hãi, không biết đối phó thế nào, làm trộn lẫn sự cân đối của những hệ sinh thái mỏng dính và hoàn toàn có thể làm trầm trọng thêm những yếu tố sức khỏe thể chất của con người, đặc biệt quan trọng là so với những người đang mắc những bệnh lý sẵn có. Những đổi khác này hoàn toàn có thể làm trầm trọng thêm thực trạng dị ứng, gây nhiễm trùng và làm những bệnh quan trọng khác như bệnh tim nặng hơn. Nhiệt độ đổi khác từ 40 °F đến 80 °F hoàn toàn có thể không phải là yếu tố lớn so với những người tương đối khỏe mạnh, nhưng hoàn toàn có thể là yếu tố lớn so với một số ít người, ví dụ điển hình như những người thao tác ngoài trời và những người mắc những bệnh mãn tính và những yếu tố cơ nguy khác. Cơ thể con người có năng lực thích nghi với sự đổi khác nhiệt độ, nhưng năng lực đó không khởi động được chỉ trong vòng vài giờ, phải mất từ nhiều ngày cho đến hai tuần để thích nghi. Cơ thể tất cả chúng ta được giữ một trạng thái cân đối tinh xảo và nỗ lực duy trì nhiệt độ khung hình nhất định. Nếu nhiệt độ chung quanh quá cao hay quá thấp, khung hình phải thao tác nhiều hơn để đối phó với những điều kiện kèm theo cùng cực như vậy. Thời tiết biến hóa bất thần khiến tất cả chúng ta dễ bị nhiễm bệnh. Nhiệt độ và nhiệt độ biến hóa bất ngờ đột ngột hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến mũi, khiến tất cả chúng ta dễ bị nhiễm vi trùng và vi rút hơn. Độ ẩm bộc lộ mức hơi nước hiện hữu trong không khí, thường mức thích hợp cho sức khỏe thể chất là 30-50 %. Nếu thấp hơn ( dưới 30 % ), virus hoàn toàn có thể sống sót lâu hơn trong khí lạnh và khô, và vì niêm mạc trong mũi bị khô, những mô trong mũi dễ bị nhiễm trùng hơn. Thay đổi thời tiết bất thần hoàn toàn có thể gây ra những triệu chứng ở những người bị dị ứng – và ngay cả ở những người không bị dị ứng, ví dụ những người bị viêm mũi không phải do dị ứng ( non-allergic rhinitis ) hoặc những triệu chứng dị ứng không xác lập được nguyên do. Phần trong của mũi phần đông là những mạch máu, chúng co lại khi trời lạnh và giãn ra khi nhiệt độ cao hơn và nhiệt độ cao hơn. Khi thời tiết đổi khác thất thường trong khoảng chừng thời hạn 24 giờ, mũi hoàn toàn có thể chuyển khá nhanh từ thực trạng sổ mũi sang khô mũi. Một điều tra và nghiên cứu ở Trung quốc cho thấy dị bệnh ứng mũi trẻ em trai ngày càng tăng sau khi nhiệt độ biến hóa nhiều trong 2 ngày trước đó ( 3 ). Một điều tra và nghiên cứu ở Hồng Kông cho thấy sự đổi khác nhiệt độ càng cao trong mùa đông thì số người nhập viện cấp cứu vì bệnh phổi càng ngày càng tăng ( 4 ). Nhiệt độ quá cao và quá thấp làm tăng rủi ro tiềm ẩn tử trận. Những biến hóa nhiệt độ bất ngờ đột ngột này cũng hoàn toàn có thể gây hại cho tim. Nhiệt độ cao gây ra stress cho khung hình và những hormone được sản xuất trong thực trạng stress ( stress hormones ) hoàn toàn có thể làm tim bị stress theo. Lạnh hoàn toàn có thể gây hạ thân nhiệt và dẫn đến thực trạng máu đặc hơn, dễ tạo ra những cục máu đông, dẫn đến đột quỵ, cơn đau tim ( heart attack ) và cục máu đông ( clots, thromboses ) ở những chi. Nếu nhiệt độ nhảy từ 60 °F của một ngày mùa đông hôm trước lên 95 °F ngày hôm sau thì công dụng tệ hơn là nếu từ 80 °F ngày hôm trước lên 95 °F trong mùa hè. Mùa đông, khung hình tất cả chúng ta chưa sẵn sàng chuẩn bị chuẩn bị sẵn sàng để đương đầu với cái nóng và tất cả chúng ta hoàn toàn có thể mặc quần áo quá nhiều lớp làm khung hình quá nóng lúc nhiệt độ bên ngoài vọt lên. Một điều tra và nghiên cứu vào tháng 5, 2022 trên tạp chí The Lancet Planetary Health Journal cho thấy rằng theo thời hạn, những đổi khác nhiệt độ bất ngờ đột ngột này có tương quan đến tỷ suất tử trận ngày càng tăng. Theo khảo cứu này, từ năm 2000 cho đến năm 2019, sự biến hóa nhiệt độ bất ngờ đột ngột có khunh hướng ngày càng tăng ở mức toàn thế giới, mỗi năm trên 1,7 triệu người chết nhiều hơn mức thông thường tương quan đến hiện tượng kỳ lạ này, tương tự với 3,4 % của tổng số tử trận. Tỷ lệ tử trận thặng dư này ngày càng tăng 3,6 % mỗi thập kỷ và nặng nhất là ở hầu hết Châu Á Thái Bình Dương, nước Australia và New Zealand, sau đó là châu Âu và Châu Phi ( 5 ). Sự khan hiếm nhân viên cấp dưới y tế nhất là bác sĩ và điều dưỡng ở những nước như Mỹ, Anh, Pháp, Đức sẽ càng trầm trọng với những bệnh dịch mới và những biến hóa khí hậu. Các nhân viên cấp dưới cần trải qua một quy trình đào tạo và giảng dạy lê dài và tốn kém này ở những nước đang tăng trưởng như Ai Cập, Ấn Độ, Pakistan sẽ có nhiều thời cơ hơn nữa để di dân vào những nước phong phú và sẽ ngày càng tăng sự cách biệt về tài nguyên nhân sự về sức khỏe thể chất giữa những nước giàu và nước nghèo ( 6 ).

 

Xem thêm: Dụng cụ hút mũi – Vệ sinh mũi cho bé An toàn – Giá tốt

Thay đổi thời tiết hoàn toàn có thể gây ra chứng đau nửa đầu và đau khớp. Các nghiên cứu và điều tra cũng cho thấy rằng sự đổi khác thời tiết hoàn toàn có thể gây ra chứng migraine ( “ đau nửa đầu ” ) và hoàn toàn có thể là những loại đau đầu khác. Một điều tra và nghiên cứu cho thấy nhiệt độ tăng 5 °C ( 9 °F ) có tương quan đến việc tăng 1 % rủi ro tiềm ẩn phải đến khoa cấp cứu vì chứng đau nửa đầu. Một nghiên cứu và điều tra thứ hai đã xem xét nhiều yếu tố thời tiết, không riêng gì nhiệt độ, ví dụ điển hình như nhiệt độ, ô nhiễm không khí và biến hóa áp suất khí quyển và Kết luận rằng nhiệt độ cao hơn và áp suất khí quyển thấp hơn có tương quan đến rủi ro tiềm ẩn mắc bất kể loại đau đầu nào, không riêng gì chứng đau nửa đầu. Tuy nhiên, rất khó để xác lập xem sự biến hóa nhiệt độ tự nó làm nhức đầu ngày càng tăng, hay liệu những yếu tố khác tương quan đến sự đổi khác thời tiết bất ngờ đột ngột, ví dụ điển hình như biến hóa nhanh gọn về áp suất khí quyển, nhiệt độ, ô nhiễm, hoàn toàn có thể đóng một vai trò nào đó hay không. Một số người chứng minh và khẳng định khớp của họ “ biết ” khi nào thời tiết sắp biến hóa và hoàn toàn có thể họ nói đúng. Đặc biệt ở người bị viêm khớp, những khớp hoàn toàn có thể hoạt động giải trí như một phong vũ biểu cảm nhận sự biến hóa đặc biệt quan trọng nhanh gọn của áp suất khí quyển. Vì vậy, 1 số ít người, đặc biệt quan trọng là những người bị viêm khớp, sẽ đau nhiều hơn khi thời tiết biến hóa và trời bão. Thay đổi thời tiết giờ đây tác động ảnh hưởng đến chứng dị ứng, đến đời sống những sâu bọ như ve ( tick ) và muỗi. Trong toàn cảnh biến hóa khí hậu to lớn hơn, những không bình thường này đang diễn ra làm cho hoa nở quá sớm và côn trùng nhỏ, vật trung gian truyền bệnh, có những mùa sinh sản khác trước. Sự giao động nhiệt độ cũng khiến thực vật hoảng sợ và chúng sẽ đùng một cái “ giải phóng rất nhiều phấn hoa không tuân theo những xu thế trước đó và điều này hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến bệnh hen suyễn, viêm mũi và những mạng lưới hệ thống khác của khung hình. Nắng nóng trái mùa vào tháng hai đang làm đổi khác mùa sinh sản của bọ ve ( tick ) và muỗi là những sâu bọ mang đến những căn bệnh quan trọng cho con người. Bệnh Lyme là một bệnh do vi trùng hoàn toàn có thể gây sốt, stress, đau khớp và phát ban da, cũng như những biến chứng nghiêm trọng hơn về khớp và hệ thần kinh. Các nghiên cứu và điều tra cho thấy biến hóa khí hậu đã góp thêm phần lan rộng ra khoanh vùng phạm vi của bọ ve, làm tăng rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh Lyme, ví dụ điển hình như ở những khu vực của Canada nơi bọ ve trước đây không hề sống sót. Chu kỳ sống và sự phổ cập của ve sống trên nai ( deer tick ) bị tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ bởi nhiệt độ. Ví dụ, ve nai hầu hết hoạt động giải trí khi nhiệt độ trên 45 ˚ F và chúng tăng trưởng mạnh ở những khu vực có nhiệt độ ít nhất là 85 %. Do đó, nhiệt độ ấm lên tương quan đến biến hóa khí hậu được Dự kiến sẽ làm tăng khoanh vùng phạm vi thiên nhiên và môi trường sống thích hợp của ve và do đó, là một trong nhiều yếu tố thôi thúc sự lây lan của bệnh Lyme được quan sát. Đây là một trong những nguyên do khiến tỷ số bệnh Lyme tăng gấp đôi ở Mỹ từ 1991 cho đến năm 2018 ( 7 ). Nhiệt độ ấm lên và lũ lụt chưa từng có cũng khuyến khích sự lan tràn của muỗi ra khỏi nơi sinh sản truyền thống cuội nguồn của chúng. Những bệnh do muỗi làm trung gian đem đến ( vector ) như bệnh sốt do siêu vi dengue, sốt rét ( malaria ) và vi rút Zika nay đã đến những khu vực trước kia chưa từng bị rình rập đe dọa bởi những căn bệnh này. Nếu không can thiệp, Zika sẽ rình rập đe dọa thêm 1,3 tỷ người vào năm 2050 và bệnh sốt dengue ( dengue fever, nguyên do của bệnh sốt xuất huyết ) sẽ ảnh hưởng tác động đến 60 % dân số quốc tế vào năm 2080. Nhiều ảnh hưởng tác động của khí hậu so với sức khỏe thể chất đã và đang xảy ra. Trong 50 năm qua, tỷ suất mắc bệnh sốt xuất huyết đã tăng gấp 30 lần theo một ước tính, với tỷ suất hàng năm là 390 triệu ca nhiễm trên toàn quốc tế, 96 triệu trong số đó là những ca có triệu chứng. Ước tính có khoảng chừng 3,9 tỷ người, tại 129 vương quốc, có rủi ro tiềm ẩn bị nhiễm bệnh. Đây không phải là yếu tố của tương lai. Đó là một mối rình rập đe dọa ngày càng lan rộng ra cần được xử lý ngay ngày hôm nay ( 8 ). Ở mức độ cá thể, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể làm được gì cho sức khỏe thể chất của chính mình ? Với năng lực những dịch chuyển bất thần như vậy sẽ tăng lên trong những năm tới, những nhà khoa học tin rằng mọi người, đặc biệt quan trọng là những người mắc bệnh mãn tính như bệnh tiểu đường, bệnh phổi, nên quan tâm đến những rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn do những cơn nóng hay luồng khí lạnh gây ra và tự bảo vệ mình bằng cách giữ nếp sống lành mạnh ( hoạt động khung hình, nhà hàng vừa phải, tránh rượu và thuốc lá, giảm những chất kích thích như cafe ), ăn mặc thích ứng, kiểm soát và điều chỉnh nhiệt độ trong nhà, dùng nước muối nhỏ mũi để giữ nhiệt độ trong mũi, uống nước khá đầy đủ, mang khẩu trang những nơi đông người. Ngoài ra, lúc đi du lịch, ngừa muỗi cắn, ngừa sốt rét theo hướng dẫn của cơ quan thẩm quyền Mỹ và địa phương, tình hình hoàn toàn có thể đã đổi khác so với trước đây, ví dụ bệnh sốt xuất huyết do dengue ở Khu vực Đông Nam Á không giống như 40, 50 năm trước.

– Bác sĩ Hồ Văn Hiền

( 26 tháng 2 năm 2023 ) Tham khảo :

 

Xem thêm: Dụng cụ – Wikipedia tiếng Việt

Source: https://suanha.org
Category : Dụng Cụ