Cháy nhà mới ra mặt chuột | Giải thích Thành ngữ – Tục ngữ | https://suanha.org

Giải thích Thành ngữ – Tục ngữ

Sự kiện cháy nhà làm cho chuột lộ mặt là một hiện thực làm cho người dễ nhận ra. Cũng từ hiện thực này mà suy ra theo hàm ý của thành ngữ là : Nhân khi có biến cố mới phát hiện ra tung tích của kẻ xấu, kẻ phá hoại, thể hiện bộ mặt thật của kẻ giả nhân giả nghĩa. Ngày xưa, khi tạo hóa mới sinh ra loài vật, mèo và chuột thân nhau lắm. Mèo và chuột cùng ở một nhà. Vốn hiền lành lại to xác hơn chuột nên mèo thường nằm co ro ở góc tủ, người cho gì ăn nấy. Còn chuột, vốn tính ranh mãnh, lại nhỏ bằng củ hành, nên cứ chui rúc vào những ngách, luồn lủi vào những đồ vật lộn xộn. Khi chủ nhà đi vắng, chuột tha hồ quậy phá. Thức ăn dự trữ của người, nó ngang nhiên ngồi giữa đĩa mà ăn. Chán chê, nó còn tha cả vào hang để cho họ nhà chuột chiêm ngưỡng và thưởng thức. Họ nhà chuột dài răng nhanh nên cứ ngứa răng là chúng gặm nhấm bất kể thứ gì để cho cùn răng đi. Một hôm, người thấy quần áo bị cắn nát vụn, rờ đến cái tủ thì bị đục khoét thành lỗ. Nhìn quanh, người chẳng thấy gì ngoài con mèo đang vờn cái chổi. Giận quá, người mới xách tai mèo lên quở rằng : – Chỉ có mày ở nhà. Cá kho, cơm nguội mày xơi hết. Áo quần thì nát tươm. Còn ai vào đây nữa.

Nói đoạn, người liền đánh cho mèo một trận đòn thừa sống thiếu chết.

Mèo tức quá, một hôm thấy lũ chuột ra chơi bèn quát mắng rằng : – Đồ ăn hại làm càn. Vì bọn ngươi mà ta bị đòn suýt chết. Chuột nhơn nhơn nói : – Bác mèo ơi, chỉ vì thân bác to hơn chúng tôi nên không chui luồn được. Người đâu có nhìn thấy lũ chuột nhắt này khi nào. Mà có thấy thì chúng tôi cũng nhanh chân tẩu thoát, sao mà người bắt được. Bác chịu đòn là phải.

Mèo càng giận vì mỗi lần chuột cắn phá là người lại đem mèo ra đánh. Mèo kêu oan xin người trừng trị lũ chuột nhưng người không tin, còn nói:

– Mày chỉ đổ vấy đổ vá, nào thấy chuột bọ gì đâu. Thế là lại một trận đòn nữa giáng xuống đầu mèo. Một hôm, chẳng may người sơ xuất thế nào để bén lửa lên mái gianh. Nhà cháy rừng rực, cháy hết cả đồ vật. Lũ chuột chui trong hang, trong nghách nóng quá không còn chỗ ẩn nấp liền thục mạng chạy túa ra cả sân. Lúc này, người thấy chuột ra nhiều quá mới cho là mèo nói đúng. Mèo giận chuột bèn nhảy ra vồ lấy một vài con để thanh minh với người. Khi vồ được chuột, mèo ngửi thấy mùi thịt chuột thơm thơm, đang lúc đói bụng, bèn chén luôn một con. Thấy ngon, mèo vồ luôn mấy con chuột khác nữa. Từ đấy về sau, mèo cứ rình chuột để ăn thịt, vừa là để hả cơn giận vừa là được món ăn ngon.

Còn lũ chuột từ đấy thì sợ nhất cháy nhà rồi sợ cả mèo. Còn mèo thì cũng chẳng cần phải đợi cháy nhà nữa mà nó rình chuột ở khắp mọi nơi. Cho đến ngày nay, lũ chuột vẫn bảo nhau:

– Sợ nhất cháy nhà. Nhà mà cháy thì có mà phơi mặt ra chết, mèo nó tha hồ mà xơi. Đời nay nhiều kẻ vẫn ném đã giấu tay, giả nhân giả nghĩa, giấu kín tung tích để hại người khác. Những kẻ như vậy rồi cũng có ngày bị lôi ra ánh sáng, thực chất xấu xa sẽ bị trình diện. Quy luật “ cháy nhà ra mặt chuột ” là thế. Theo Đi tìm điển tích thành ngữ của Tiêu Hà Minh – NXB Thông tấn

Source: https://suanha.org
Category : Tin Tức