Sự khác nhau giữa giá cả và giá thành

Giá thành là chỉ tiêu quan trọng của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần tính giá thành sản xuất để xác lập được giá bán cho loại sản phẩm. Bài viết sau đây sẽ phân phối những thông tin tổng quan về giá thành là gì, phân loại giá thành mẫu sản phẩm và cách xác lập giá thành .

Nội dung chính

Show

• 1. Giá thành là gì? Phân loại giá thành sản phẩm
• 1.1. Khái niệm giá thành 
• 1.2. Phân loại giá thành sản phẩm
• 2.  Các phương pháp tính giá thành
• 2.1. Phương pháp trực tiếp
• 2.2. Phương pháp hệ số
• 2.3. Phương pháp phân bước giá thành nửa thành phẩm (kết chuyển tuần tự)
• 2.4. Phương pháp tỷ lệ (định mức)
• 2.5. Phương pháp tính giá thành kết chuyển song song
• 3. Ý nghĩa của giá thành sản phẩm
• Video liên quan

1. Giá thành là gì? Phân loại giá thành sản phẩm

1.1. Khái niệm giá thành 

Giá thành là toàn bộ chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để hoàn thành việc sản xuất sản phẩm, biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí, chi phí lao động, nguyên vật liệu… của các sản phẩm mà doanh nghiệp hoàn thành sản xuất trong điều kiện công suất bình thường.

Giá thành sản xuất loại sản phẩm được cấu trúc bởi 3 khoản mục ngân sách :

Bản chất của giá thành là sự chuyển dịch các giá trị của yếu tố vật chất như nguyên vật liệu hay yếu tố phi vật chất như công sức lao động vào sản phẩm đã hoàn thành. Khi nhắc đến giá thành là nhắc đến toàn bộ các khoản hao phí cần để cấu thành nên giá trị sản phẩm không phải toàn bộ các chi phí phát sinh trong kỳ kinh doanh.

Lưu ý: Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp không được tính vào giá thành sản phẩm.

Để tính được giá thành, kế toán cần tập hợp chi phí sản xuất (xác định chi phí dở dang đầu kỳ, chi phí phát sinh trong kỳ, chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ)

Có thể nói, công tác làm việc kế toán giá thành là một trong những nhiệm vụ khó nhất, vừa phải tập hợp lượng lớn ngân sách, vừa phải phân chia và giám sát đúng mực. Hiện nay, những ứng dụng kế toán như ứng dụng kế toán trực tuyến MISA AMIS tương hỗ doanh nghiệp tự động hóa tính giá thành theo nhiều chiêu thức : Giản đơn, thông số, tỷ suất, định mức, phân bước liên tục. Ngoài ra, ứng dụng còn cho phép tính giá thành cho từng mẫu sản phẩm, đơn hàng, khu công trình hoặc hợp đồng. …

>> Xem thêm: Phần mềm kế toán MISA AMIS – Đáp ứng nghiệp vụ tính giá thành sản phẩm, dịch vụ như thế nào?

1.2. Phân loại giá thành sản phẩm

Phân loại giá thành dựa vào thời điểm tính và nguồn số liệu để tính giá thành

Theo tiêu chuẩn này, giá thành được phân loại thành giá thành kế hoạch, giá thành định mức và giá thành thực tiễn .

• Giá thành kế hoạch:Là giá thành mẫu sản phẩm được tính dựa trên cơ sở chi phí sản xuất theo kế hoạch và sản lượng kế hoạch .

• Giá thành thực tế:Là giá thành mẫu sản phẩm được tính dựa trên cơ sở số liệu ngân sách thực tiễn phát sinh tổng hợp trong kỳ và sản lượng mẫu sản phẩm đã xuất trong kỳ .

• Giá thành định mức:Là giá thành được tính trên cơ sở những định mức ngân sách hiện hành ở từng thời gian trong kỳ kế hoạch nên giá thành định mức thường đổi khác tương thích với sự biến hóa của những định mức ngân sách trong quy trình sản xuất mẫu sản phẩm. Bằng cách so sánh giá thành thực tiễn với giá thành định mức, doanh nghiệp hoàn toàn có thể trấn áp được việc sử dụng những chi phí sản xuất có đang hài hòa và hợp lý, không tiêu tốn lãng phí hay không, từ đó kịp thời đưa ra kế hoạch kiểm soát và điều chỉnh .

2.  Các phương pháp tính giá thành

>> Xem chi tiết tại bài viết: 5 cách tính giá thành sản phẩm chi tiết, đầy đủ – có bài tập ví dụ

2.1. Phương pháp trực tiếp

Phương pháp trực tiếp được vận dụng trong những doanh nghiệp thuộc mô hình sản xuất giản đơn, có số lượng mẫu sản phẩm ít, khối lượng lớn và chu kỳ luân hồi ngắn .
Công thức tính so với giải pháp này như sau :

Tổng giá thành loại sản phẩm triển khai xong trong kỳ

=

giá thành sản xuất dở dang đầu kỳ

+

Các chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ

–

Các khoản làm giảm ngân sách

–

Ngân sách chi tiêu sản xuất dở dang ở cuối kỳ

Phương pháp trực tiếp có ưu điểm dễ hạch toán do số lượng loại sản phẩm ít, tuy nhiên đây cũng là điểm yếu kém của giải pháp này khi chỉ vận dụng được cho những doanh nghiệp có số lượng mẫu sản phẩm ít hoặc chỉ sản xuất độc quyền một loại mẫu sản phẩm, chu kỳ luân hồi sản xuất ngắn .

2.2. Phương pháp hệ số

Phương pháp thông số được vận dụng so với những doanh nghiệp sử dụng cùng một nguyên liệu chính và lượng lao động nhưng thu được đồng thời những mẫu sản phẩm khác nhau và ngân sách không tập hợp riêng cho từng loại mẫu sản phẩm mà phải tập hợp chung cho cả quy trình sản xuất. Theo giải pháp này, giá thành từng loại mẫu sản phẩm chính cần phải quy đổi những mẫu sản phẩm chính khác nhau về cùng một loại mẫu sản phẩm duy nhất để làm tiêu chuẩn theo thông số quy đổi được kiến thiết xây dựng sẵn .
Công thức tính :

Tổng giá thành từng loại loại sản phẩm	=	Ngân sách chi tiêu sản xuất dở dang đầu kỳ	+	giá thành sản xuất trong kỳ	–	Chi tiêu sản xuất dở dang cuối kỳ	x	Số lượng từng loại	x	Hệ số tính giá thành từng loại mẫu sản phẩm
Σ ( Số lượng từng loại loại sản phẩm x Hệ số tính giá thành từng loại mẫu sản phẩm )

2.3. Phương pháp phân bước giá thành nửa thành phẩm (kết chuyển tuần tự)

Phương pháp phân bước được vận dụng tại những doanh nghiệp có tiến trình công nghệ tiên tiến sản xuất phức tạp, gồm nhiều quy trình tiếp nối đuôi nhau nhau và mỗi quy trình sẽ thực thi chế biến một loại bán thành phẩm khác nhau .
Công thức tính của chiêu thức này như sau :

Giá thành của sản phẩm hoàn thành trong kỳ

=

Σ (giá thành sản phẩm các giai đoạn trong kỳ)

Trong đó: Giá thành sản phẩm từng giai đoạn tính theo công thức:

Giá thành nửa thành phẩm tiến trình 1	=	Giá trị dư đầu kỳ quá trình 1	+	Chi tiêu phát sinh quá trình 1	–	Giá trị dư cuối kỳ tiến trình 1
Giá thành nửa thành phẩm giai đoạn 2 Xem thêm: Thị trường chứng quyền 19/10/2022: Thị trường đang phân hóa mạnh | Vietstock	=	Giá trị dư đầu kỳ tiến trình 2 + Giá thành nửa thành phẩm quy trình tiến độ 1	+	Chi tiêu phát sinh quy trình tiến độ 2	–	Giá trị dư cuối kỳ tiến trình 2
… … .
Giá thành nửa thành phẩm tiến trình n	=	Giá trị dư đầu kỳ quá trình n + Giá thành nửa thành phẩm tiến trình ( n-1 )	+	Chi tiêu phát sinh quá trình n	–	Giá trị dư cuối kỳ quy trình tiến độ n

Theo giải pháp này, đối tượng người dùng tập hợp ngân sách là những tiến trình chế biến của tiến trình công nghệ tiên tiến, đối tượng người dùng tính giá thành bán thành phẩm của từng quy trình trung gian và thành phẩm ở quá trình chế biến sau cuối .

>> Xem thêm: Đánh giá chi phí dở dang cuối kỳ với doanh nghiệp sản xuất nhiều giai đoạn (phân bước)

2.4. Phương pháp tỷ lệ (định mức)

Phương pháp này thường được áp dụng tại các doanh nghiệp có 1 quy trình sản xuất tạo nhiều sản phẩm cùng loại có quy cách, phẩm chất khác nhau như may mặc, dệt kim, cơ khí chế tạo…để giảm bớt khối lượng hạch toán. Dựa vào tỷ lệ chi phí giữa chi phí sản xuất thực tế với chi phí sản xuất kế hoạch, kế toán doanh nghiệp sẽ tính giá thành đơn vị và tổng giá thành sản phẩm của từng loại hàng hóa.

Công thức tính giá thành :

Tổng giá thành từng kích cỡ loại sản phẩm	=	Chi tiêu sản xuất dở dang đầu kỳ	+	Chi tiêu sản xuất trong kỳ	–	giá thành sản xuất dở dang cuối kỳ	x	Số lượng từng kích cỡ	x	Hệ số tính giá thành từng kích c
Σ ( Số lượng từng kích cỡ mẫu sản phẩm x Giá thành đơn vị chức năng kế hoạch ( định mức ) của từng kích cỡ mẫu sản phẩm )

2.5. Phương pháp tính giá thành kết chuyển song song

Phương pháp này vận dụng ở những doanh nghiệp có đối tượng người dùng tính giá thành là thành phẩm của tiến trình sau cuối. Căn cứ tính là chi phí sản xuất đã tập hợp theo từng tiến trình để tính phần ngân sách của từng tiến trình nằm trong thành phẩm để tổng hợp giá thành đơn vị chức năng :

Chi tiêu sản xuất quy trình tiến độ i	=	Giá trị dư đầu kỳ quá trình i	+	Chi tiêu phát sinh quy trình tiến độ i	x	Số lượng mẫu sản phẩm triển khai xong quá trình n
Số lượng mẫu sản phẩm triển khai xong quy trình tiến độ i	+	Số lượng mẫu sản phẩm dở dang cuối kỳ quá trình i

3. Ý nghĩa của giá thành sản phẩm

Doanh nghiệp cần thực thi thiết kế xây dựng kế hoạch giá thành bởi đây là chỉ tiêu quan trọng và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đơn cử như :

• Giá thành là thước đo mức chi phí sản xuất và tiêu thụ mẫu sản phẩm và xác lập hiệu suất cao kinh doanh thương mại của doanh nghiệp .
• Là công cụ để doanh nghiệp trấn áp tình hình sản xuất, kinh doanh thương mại, xem xét những giải pháp tổ chức triển khai để có kế hoạch nâng cấp cải tiến, nâng cao hiệu suất cao cạnh tranh đối đầu của doanh nghiệp
• Giá thành là địa thế căn cứ quan trọng để doanh nghiệp thiết kế xây dựng chủ trương giá cả so với từng loại loại sản phẩm

Giá thành là một trong những nghiệp vụ kế toán khó, do đó kế toán doanh nghiệp cần sử dụng các công cụ quản lý tự động để hạn chế tối đa sai sót trong quá trình tính giá thành sản phẩm. Các phần mềm như phần mềm kế toán online MISA AMIS hỗ trợ doanh nghiệp tính giá thành nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm thời gian, công sức hiệu quả

Phân hệ Giá thành trên ứng dụng kế toán trực tuyến MISA AMIS cung ứng nhiều mô hình doanh nghiệp. MISA AMIS được cho phép nhìn nhận mẫu sản phẩm dở dang theo nhiều chiêu thức : giá thành nguyên vật liệu trực tiếp, Chi tiêu vật tư chính, Khối lượng mẫu sản phẩm hoàn thành xong tương tự, Ngân sách chi tiêu sản xuất định mức. Ngoài ra, ứng dụng còn nhiều tính năng, tiện ích mưu trí khác tương hỗ tối đa cho kế toán trong quy trình thao tác .

Tìm hiểu thêm về nghiệp vụ tính giá thành trên phần mềm kế toán online MISA AMIS  tại link dưới đây

Tác giả tổng hợp : Kiều Lục