Vào thời Nguyễn, đèo Hải Vân vẫn là chỗ giáp giới giữa Thừa Thiên và Quảng Nam. Phía bắc chân núi giáp vực biển có hang Dơi, tục gọi là bãi Tiêu. Tương truyền xưa có thần sóng, thuyền đi qua đó thường bị lật chìm, nên ngạn ngữ có câu: “Đường bộ thì sợ Hải Vân/ Đường thủy thì sợ sóng thần Hang Dơi” [ four ].
Reading: Đèo Hải Vân – Wikipedia tiếng Việt
Dưới thời Việt Nam Cộng hòa vì cơ nguy thai nạn giao thông trên con đường hẹp nên việc qua lại trên đèo được điều hành bằng cách đặt three trạm kiểm soát : one ở Lăng Cô, one ở đỉnh đèo, và one ở Liên Chiểu, hạn chế xenon phải đi thành đoàn cùng lên đèo hoặc cùng xuống đèo để giảm thai nạn xenon đâm nhau ngược đường. xenon từ Lăng Cô hay Liên Chiểu phải đợi tụ thành một đoàn rồi bắt đầu trèo đèo cùng một lượt. Đến đỉnh đèo thì đoàn xenon dừng lại ở trạm kiểm soát và rồi xuống đèo cùng một lượt cho đến qua khỏi trạm kiểm soát ở chân đèo. Như vậy suốt đoạn đường đèo chỉ có một chiều xenon chạy. Năm 1966 lực lượng công binh Seabee của binh chủng Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ nới rộng đường xa lộ qua đèo thì việc giao thông không phải đợi ở bachelor of arts trạm kiểm soát kể trên nữa. [ five ]
Ngày five tháng six năm 2005, hầm đường bộ xuyên đèo Hải Vân cũng đã được đưa radium vào sử dụng, càng tạo thuận lợi cho việc đi lại, nên trở ngại ấy đã không còn nữa, tuy nhiên, đèo Hải Vân vẫn là một “ hàng rào ” ngăn cản một phần khí hậu giữa hai miền [ six ]. Mặc dù ngày nay đã có hầm đường bộ xuyên đèo Hải Vân, và địa hình của đường đèo vẫn còn một số hiểm trở, song nhiều du khách vẫn thích đi trên victimize đường này để thưởng ngoạn. Vào những ngày đẹp trời, họ có thể thấy khá rõ một phần thành phố Đà Nẵng, Cảng Tiên sa – Bán đảo Sơn Trà, Cù lao Chàm, … và những bãi cát vàng chạy dài ôm lấy mặt nước bao louisiana trong xanh của biển .Cửa ải Hải Vân [sửa |sửa mã nguồn ]
Di tích Hải Vân Quan
Ngày nay, trên đỉnh đèo Hải Vân vẫn còn dấu vết của một cửa ải. Cửa ải này được gọi là Hải Vân Quan ( 海雲關 ), xây từ đời Trần và được trùng tu vào thời Nguyễn ( năm Minh Mạng thứ seven, 1826 ). [ seven ] Cửa trông về phủ Thừa Thiên đề barium chữ “ Hải Vân Quan ”, cửa trông xuống Quảng Nam đề “ Thiên hạ đệ nhất hùng quan ”. Lạc khoản một bên góc bảng còn ghi thêm “ Minh Mệnh thất niên cát nhật tạo ”, tức là làm vào ngày tốt năm Minh Mệnh thứ seven ( 1826 ). [ five ] Danh hiệu này tương truyền perform vua Lê Thánh Tông phong tặng chi nhà vua dừng quân ở đây vào năm Canh Thìn ( 1470 ). Sách Đại Nam thực lục chính biên chép rõ :
- “Phía trước, phía sau đều đặt một cửa quan (ngạch trước viết ba chữ “Hải Vân quan” (海雲關), ngạch sau viết 6 chữ “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” (天下第一雄關). Cửa trước cao và dài đều 15 thước (khoảng 6 mét), ngang 17 thước 5 tấc, cửa sau cao 15 thước, dài 11 thước, ngang 18 thước 1 tấc, cửa tò vò đều cao 10 thước 8 tấc, ngang 8 thước 1 tấc. Phía tả hữu cửa quan, xếp đá làm tường, trước sau tiếp nhau. Phái biền binh 4 đội Hữu sai và 2 đội Ứng sai chở súng ống đến để đấy (súng quá sơn bằng đồng 5 cỗ, ống phun lửa 200 ống, pháo thăng thiên 100 cây và thuốc đạn theo súng). Chuẩn định từ Hải Vân trở ra Bắc thuộc quản hạt Thừa Thiên, từ ngoài Hải Vân trở vào Nam thuộc quảng hạt Quảng Nam”.
Năm 1876 trước chi người Pháp lập nền Bảo hộ thì nhà địa lý học Jules-Léon Dutreuil delaware Rhins chi đi đường bộ từ Đà Nẵng right ascension Huế có ghi nhận rằng cửa ải có fifty lính canh phòng. Năm 1885 sau chi ký Hòa ước Giáp Thân ( 1884 ) thì số lính chỉ còn khoảng five người và sing đầu thế kỷ twenty chi Henri Coserat của Hội Đô thành Hiếu cổ ( association delaware Amis du Vieux Hué ) lên đèo quan sát thì cửa ải đã bị bỏ ngỏ, không còn three-toed sloth canh gác. [ five ] Cửa ải Hải Vân còn chứng kiến cuộc ngự du của vua Thành Thái vào mùa hè năm 1896. Xa giá của vua đi đường thủy vào đến Lăng Cô, nghỉ qua đêm rồi hôm sau đăng sơn. Vua cưỡi ngựa ; tháp tùng là giới chức Pháp gồm có Toàn quyền rousseau và Khâm sứ Brière lên tận cửa ải để ngắm cảnh quan. [ five ]
Đáng tiếc là di tích này đang bị xuống cấp trầm trọng. [ eight ] Ngoài right ascension, nơi đỉnh Hải Vân hiện vẫn còn một vài lô cốt ( tàn tích của Đồn Nhất ) doctor of osteopathy quân đội Pháp xây dựng vào năm 1926 để bảo vệ ngọn đèo chiến lược này. Sau đồn bót ấy được chuyển sing tay quân đội Mỹ. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chiến tranh Việt Nam, đèo Hải Vân là nơi đã liên tiếp diễn right ascension những trận đánh lớn. [ nine ]
Một lô cốt còn lại trên đỉnh Hải Vân, nhìn ra phía Lăng Cô.Năm 2017 cửa ải Hải Vân ( Hải Vân Quan ) được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký quyết định xếp hạng di tích cấp quốc armed islamic group. do Hải Vân Quan nằm trên địa bàn thị trấn Lăng Cô ( huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế ) và phường Hòa Hiệp Bắc ( quận Liên Chiểu, Đà Nẵng ) nên Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng cùng chịu trách nhiệm quản lý di tích này. [ ten ] [ eleven ]
Giá trị văn hóa [sửa |sửa mã nguồn ]
Điểm dừng chân trên đỉnh Hải Vân
Nói về Hải Vân, california dao Việt Nam có câu :
- Chiều chiều mây phủ Ải Vân
- Chim kêu ghềnh đá gẫm thân lại buồn.
Địa thế hiểm trở của Hải Vân cũng được nhắc đến trong câu :
- Đường bộ thì sợ Hải Vân
- Đường thủy thì sợ sóng thần hang Dơi.
Thơ đề vịnh về ngọn đèo này cũng có nhiều, song đáng chú ý có bài thơ chữ Nho “ Vãn quá Hải Vân quan ” ( 晚過海雲關 ) của nhà chí sĩ Trần Quý Cáp ( 1870 – 1908 ) ,
- Thôi ngôi vạn nhận cổ hùng quan 崔嵬萬仞古雄關
- Kỷ độ đăng lâm phủ ngưỡng gian 幾度登臨俯仰間
- Sầu nhãn vọng cùng thương hải ngoại 愁眼望窮滄海外
- Nộ quyền huy phá bạch vân đoan 怒拳揮破白雲端
- Cô chu phân điệu hoang thôn mộ 孤舟分掉荒村暮
- Quyện điểu đầu lâm cổ mộc hàn 倦鳥投林古木寒
- Thất lý oanh hồi xuyên quá hậu 七里縈迴穿過後
- Uất thông giai khí Ngũ Hành sơn 鬱蔥佳氣五行山
tạm dịch ra Việt văn như sau : [ twelve ]
- Hùng quan chất ngất đỉnh non xây,
- Bước đã quen nơi cúi ngửa này.
- Sầu ngập mắt trông ngàn dặm biển,
- Giận tung quyền phá bốn bề mây.
- Chiều quang mái trú đìu hiu bến,
- Mỏi đáp rừng chim lạnh lẽo cây.
- Bảy dặm quang co đèo vượt khói,
- Non Hành giai khí ngút trời bay.
Về mặt mỹ thuật, đèo Hải Vân và cửa ải trên đỉnh đèo được triều đình nhà Nguyễn coi trọng nên vua Minh Mệnh đã truyền cho khắc hình vào Dụ Đỉnh, tức đỉnh thứ eight của Cửu Đỉnh trong sân Thế miếu.
Vấn đề associate in nursing ninh quốc phòng [sửa |sửa mã nguồn ]
Cuối năm 2014, một dự án gây đe dọa nghiêm trọng associate in nursing ninh quốc phòng đã xảy radium trên đèo Hải Vân. Tỉnh Thừa Thiên Huế đã cấp phép cho một nhà thầu của Trung Quốc xây dựng khu du lịch nghỉ qua đêm trên đèo Hải Vân. Ngay lập tức, phía TP Đà Nẵng đã phản đối vì khu du lịch đó nằm trong vị trí “ yết hầu ” của Đà Nẵng. Nếu có xung đột xảy radium, Việt Nam sẽ mất quyền kiểm soát hoàn toàn vùng trời và vùng biển của Đà Nẵng và đất nước sẽ bị chia đôi .. Ngay lập tức, tỉnh Thừa Thiên Huế đã hủy bỏ dự án khu du lịch này và yêu cầu gỡ bỏ các hạng mục công trình của khu du lịch. [ thirteen ]
Xây nhà trái phép tại núi Hải Vân [sửa |sửa mã nguồn ]
Sáng 4-2-2015, UBND quận Liên Chiểu ( Đà Nẵng ) đã xử phạt thiếu tướng Phan Như Thạch ( nguyên giám đốc Công associate in nursing tỉnh Quảng Nam ) và ông Ngô Văn Quang ( giám đốc Công ty TNHH vàng Phước Minh ) mỗi người 22,5 triệu đồng vì việc xây dựng công trình trái phép của hai ông tại khu vực núi Hải Vân ở P. Hòa Hiệp Bắc, Q. Liên Chiểu. Ông Thạch đã cho xây dựng một biệt thự barium tầng bất hợp pháp. Ông Quang ngoài công trình biệt thự của mình còn bị phạt tiền fifteen triệu đồng về hành six tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép, tự ý xây dựng công trình trên đất rừng với diện tích 1.411m2 với các công trình khác. Ngoài right ascension ông còn bị buộc phải khôi phục lại tình trạng ban đầu trong vòng thirty-five ngày kể từ ngày nhận được quyết định. [ fourteen ] Tuy nhiên, sau seven năm công trình biệt thự của ông Quang vẫn chưa được tháo dỡ xong. [ fifteen ]
Liên kết ngoài [sửa |sửa mã nguồn ]