1.7. Ký hiệu và quy ước trong sơ đồ mạch điện CÁC KÝ HIỆU TRONG MẠCH ĐIỆN ÔTÔ
1 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
2 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
3
Bạn đang đọc: Cách đọc màu dây điện trên ôtô – Quang An News
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Hình 1.3. Các ký hiệu và quy ước trong sơ đồ mạch điện
CONNECTOR SYMBOLS
1.8. Dây điện và bối dây điện trong mạng lưới hệ thống điện ôtô 1.8.1. Ký hiệu màu và ký hiệu số Trong khuôn khổ giáo trình này, tác giả chỉ ra mắt mạng lưới hệ thống màu dây và ký hiệu lao lý theo tiêu chuẩn Châu Âu. Các xe sử dụng mạng lưới hệ thống màu theo tiêu chuẩn này là : Ford, Volswagen, BMW, Mercedes Các tiêu chuẩn của các loại xe khác, bạn đọc hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm trong các tài liệu hướng dẫn thực hành thực tế điện ôtô. Bảng 1.1 : Ký hiệu màu dây hệ Châu Âu Màu
Ký hiệu
Đường dẫn
Đỏ
Rt
Từ accu
Trắng / Đen
Ws / Sw
Công tắc đèn đầu
Trắng
Ws
Đèn pha ( chiếu xa )
Vàng
Ge
Đèn cốt ( chiếu gần )
Xám
Gr
Đèn kích cỡ và báo rẽ chính
Xám / Đen
Gr / Sw
Đèn size trái
Xám / Đỏ
Gr / Rt
Đèn size phải
Đen / Vàng
Sw / Ge
Đánh lửa
Đen / Trắng / Xanh Sw / Ws / Gn lá
Đèn báo rẽ
Đen / Trắng
Sw / Ws
Báo rẽ trái
Đen / Xanh lá
Sw / Gn
Báo rẽ phải
Xanh lá nhạt
LGn
Âm bobine
Nâu
Br
Mass
Đen / Đỏ
Sw / Rt
Đèn thắng
4 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Bảng 1.2 : Ký hiệu đầu dây hệ Châu Âu 1
Âm bobine
4
Dây cao áp
15
Dương công tắc nguồn máy
30
Dương accu
31
Mass
49
Ngõ vào cục chớp
49 a
Ngõ ra cục chớp
50
Điều khiển đề
53
Gạt nước
54
Đèn thắng
55
Đèn sương mù
56
Đèn đầu
56 a
Đèn pha
56 b
Đèn cốt
58
Đèn size
61
Báo sạc
85, 86
Cuộn dây relay
87
Tiếp điểm relay 1.8.2. Tính toán chọn dây
Các hư hỏng trong mạng lưới hệ thống điện ôtô ngày này đa phần bắt nguồn từ dây dẫn vì đa phần các linh phụ kiện bán dẫn đã được sản xuất với độ bền khá cao. Ôtô càng tân tiến, số dây dẫn càng nhiều thì Tỷ Lệ hư hỏng càng lớn. Tuy nhiên, trên thực tiễn rất ít người chú ý quan tâm đến đặc thù này, tác dụng 5 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
là trục trặc của nhiều mạng lưới hệ thống điện ôtô xuất phát từ những sai lầm đáng tiếc trong đấu dây. Phần này nhằm mục đích trình làng với bạn đọc những kỹ năng và kiến thức cơ bản về dây dẫn trên ôtô, giúp người đọc giảm bớt những sai sót trong thay thế sửa chữa mạng lưới hệ thống điện ôtô. Dây dẫn trong ôtô thường là dây đồng có bọc chất cách điện là nhựa PVC. So với dây điện dùng trong nhà, dây điện trong ôtô dẫn điện và được cách điện tốt hơn. ( Rất tiếc là do nguồn phân phối loại dây này ít, nên ở nước ta, thợ điện và giáo viên dạy điện ôtô vẫn sử dụng dây điện nhà để đấu điện xe ! ). Chất cách điện bọc ngoài dây đồng không những có điện trở rất lớn ( 1012W / mm ) mà còn phải chịu được xăng dầu, nhớt, nước và nhiệt độ cao, nhất là so với các dây dẫn chạy ngang qua nắp máy ( của mạng lưới hệ thống phun xăng và đánh lửa ). Một ví dụ đơn cử là dây điện trong khoang động cơ của một hãng xe nổi tiếng vào bậc nhất quốc tế chỉ có năng lực chịu nhiệt được trong thời hạn Bảo hành ở môi trường tự nhiên khí hậu nước ta ! Ở thiên nhiên và môi trường nhiệt độ và nhiệt độ cao, vận tốc lão hóa nhựa cách điện tăng đáng kể. Hậu quả là lớp cách điện của dây dẫn khởi đầu bong ra gây thực trạng chập mạch trong mạng lưới hệ thống điện. Thông thường tiết diện dây dẫn nhờ vào vảo cường độ dòng điện chạy trong dây. Tuy nhiên, điều này lại bị tác động ảnh hưởng không ít bởi nhà sản xuất vì nguyên do kinh tế tài chính. Dây dẫn có size càng lớn thì độ sụt áp trên đường dây càng nhỏ, nhưng dây cũng sẽ nặng hơn. Điều này đồng nghĩa tương quan với tăng ngân sách do phải mua thêm đồng. Vì vậy mà đơn vị sản xuất cần phải có sự so đo giữa hai yếu tố vừa nêu. Ở bảng 1.3 sẽ cho ta thấy độ sụt áp của dây dẫn trên 1 số ít mạng lưới hệ thống điện ôtô và mức độ được cho phép. Bảng 1.3 : Độ sụt áp tối đa trên dây dẫn kể cả mối nối Hệ thống ( 12V )
Độ sụt áp ( V )
Sụt áp tối đa ( V )
Hệ thống chiếu sáng
0.1
0.6
Hệ thống cung ứng điện
0.3
0.6
Hệ thống khởi động
1.5
1.9
Hệ thống đánh lửa
0.4
0.7
Các mạng lưới hệ thống khác
0.5
1.0
6 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Nhìn chung, độ sụt áp được cho phép trên đường dây thường nhỏ hơn 10 % điện áp định mức. Đối với mạng lưới hệ thống 24V thì các giá trị trong bảng 1.3 phải nhân đôi. Tiết diện dây được tính bởi công thức : S =
I.r.l DU
Trong đó : DU – Độ sụt áp được cho phép trên đường dây ( theo bảng 1.3 ) I
– Cường độ dòng điện chạy trong dây tính bằng Ampere là tỷ số giữa hiệu suất của phụ tải điện và hiệu điện thế định mức .
r – 0.0178 W.mm 2 / m điện trở suất của đồng. l
– Chiều dài dây dẫn .
Từ công thức trên, ta hoàn toàn có thể giám sát để chọn tiết diện dây dẫn nếu biết hiệu suất của phụ tải điện mà dây cần nối và độ sụt áp được cho phép trên dây. Để có độ uốn tốt và bền, dây dẫn trên xe được bện bởi các sợi đồng có size nhỏ. Các cỡ dây điện sử dụng trên ôtô được trình làng trong bảng 1.4. Bảng 1.4 : Các cỡ dây điện và nơi sử dụng Cỡ dây : Tiết diện Dòng điện liên tục Số sợi / đường kính ( mm2 ) ( A )
Ứng dụng
9/0. 30
0.6
5.75
Đèn kích cỡ, đèn đuôi
14/0. 25
0.7
6.00
Radio, CD, đèn trần
14/0. 3
1.0
8.75
HT đánh lửa
28/0. 3
2.0
17.50
Đèn đầu, xông kính
65/0. 3
5.9
45.00
Dây dẫn cấp điện chính
7 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
120 / 0.3
8.5
60.00
Dây sạc
61/0. 90
39.0
700.00
Dây đề
Bối dây Dây điện trong xe được gộp lại thành bối dây. Các bối dây được quấn nhiều lớp bảo vệ, ở đầu cuối là lớp băng keo. Trên nhiều loại xe, bối dây hoàn toàn có thể được đặt trong ống nhựa PVC. Ở những xe đời cũ, bối dây điện trong xe chỉ gồm vài chục sợi. Ngày nay, do sự tăng trưởng vũ bão của mạng lưới hệ thống điện và điện tử ôtô, bối dây hoàn toàn có thể có hơn 1000 sợi. Khi đấu dây mạng lưới hệ thống điện ôtô, ngoài quy luật về màu, cần tuân theo các quy tắc sau đây : 1. Chiều dài dây giữa các điểm nối càng ngắn càng tốt. 2. Các mối nối giữa các đầu dây cần phải hàn. 3. Số mối nối càng ít càng tốt. 4. Dây ở vùng động cơ phải được cách nhiệt. 5. Bảo vệ bằng cao su đặc những chỗ băng qua khung xe .
8 PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Source: https://suanha.org
Category : Thợ Điện