Âm thanh ma thuật đằng sau những bóng đèn le lói

Một trong những điểm mê hoặc nhất của quốc tế tai nghe là sự phong phú : những hãng tai nghe sẽ mang tới nhiều lựa chọn chất âm rất khác nhau, và nhiều lúc một chiếc tai nghe đắt tiền chưa chắc đã mang lại cảm xúc vui sướng bằng những chiếc tai nghe giá mềm. Mỗi người nghe đều có ” khẩu vị âm thanh ” ưa thích của riêng mình, bởi vậy nên quốc tế tai nghe cũng không có một nguyên tắc nào lao lý tai nghe nào mới là ” tốt ” nhất, ” hay ” nhất .
Các bộ tăng âm, nguồn sống của những chiếc tai nghe, cũng vậy. Trong khi rất nhiều người ưa thích những bộ tăng âm có chất âm trung tính, không thêm thắt thì nhiều người khác lại ưa thích thứ âm thanh ” nhiều màu ” trên amp để bù trừ cho chiếc tai nghe của họ. Và đã nói đến âm thanh ” màu “, có lẽ rằng không gì hoàn toàn có thể bì kịp những chiếc ” amp đèn ” ( tube amplifier ) .
So với những loại âm thanh khác thì amp đèn có tính ” xưa cũ ” rõ ràng hơn hẳn. Điều này không chỉ đến từ tính analog trong âm thanh do bóng đèn mang lại mà còn bởi phần nhiều những bóng đèn được giới mê amp đèn yêu thích đều đến từ thập niên 1970, 1980 hay thậm chí còn là lâu hơn nữa. Điều này là bởi thập niên 1980 tận mắt chứng kiến những công nghệ tiên tiến bán dẫn trở nên nổi trội và vị thế của bóng đèn trên những chiếc âm-li cũng ngày một phai nhạt .

Little Dot mk III là một trong những mẫu amp đèn được ưa chuộng nhất tại Việt Nam.

Nhưng 40 năm trôi qua, amp đèn vẫn điệu đàng được phần đông người hâm mộ âm thanh trên toàn thế giới. Trào lưu chơi tai nghe đắt tiền vốn khá nổi trội từ những năm 2000 tới nay cũng đã mang lại sức sống mới cho amp đèn khi chúng tìm được sức sống mới bên cạnh những bộ dàn gia dụng. Các tên tuổi tầm trung như Little Dot, Darkvoice, Hifiman, Schitt hay những nhãn amp / DAC cấp cao như CypherLabs và Woo Audio đều tham gia sản xuất amp đèn cho tai nghe. Một số hãng tai nghe, ví dụ như AKG và Grado, thường được nhìn nhận rất cao khi phối hợp cùng bóng đèn. Ngay đến chiếc ” siêu tai nghe ” Orpheus II của Sennheiser cũng đi kèm một chiếc amp đèn do chính hãng tai nghe Đức phong cách thiết kế .

Âm thanh analog

Thế mạnh lớn nhất của amp đèn là ở chỗ chúng mang đến một thứ âm thanh tự nhiên, thướt tha và thường ấm cúng, dày dặn hơn âm thanh của amp thể rắn. Thứ âm thanh ” analog ” đó cũng chính là chất âm được rất nhiều người tìm kiếm, đặc biệt quan trọng nếu như với họ âm nhạc là một nghành để khám phá chứ không phải để bóc tách nghiên cứu và phân tích. Nếu đã từng một lần được nghe đĩa than, bạn có lẽ rằng sẽ hiểu vì sao ” analog ” với nhiều người lại gây nghiện tới vậy .

Những chiếc bóng Mullards nổi tiếng nhờ chất bass khét tiếng .
Điểm chung là vậy nhưng không phải bất kỳ bóng đèn nào cũng có chất âm giống nhau. Chất âm của từng bóng đèn sẽ nhờ vào vào loại bóng, nhà phân phối, năm sản xuất và thậm chí còn là khu vực sản xuất. Một số đơn vị sản xuất như Mullards nổi tiếng với chất âm trầm ấm, Siemens và Tung-Sol nổi tiếng mềm mại và mượt mà, thư giãn giải trí ( laid-back ) còn General Electric và Voskhod chinh phục những fan nhờ mức độ cụ thể tiêu biểu vượt trội .
Nếu đào sâu khám phá về những thương hiệu bóng, bạn hoàn toàn có thể sẽ tìm thấy 1 số ít thông tin khá mê hoặc, ví dụ như Mullards, Philips và RTC thực ra đều do Philips sản xuất và do đó thường có chất âm khá giống nhau. Hoặc, những bóng đèn Voskhod được sản xuất tại Nga dù cùng một mã hiệu nhưng vẫn hoàn toàn có thể có chất âm rất là độc lạ nhau. ” Ngon lành ” nhất trong số này là những bóng có logo tên lửa, được Voskhod sản xuất cho quân đội Xô-Viết trong thời kỳ Chiến Tranh Lạnh .

Không giới hạn vào một chất âm

Khả năng đổi khác chất âm bằng cách thay bóng đèn là điểm mê hoặc nhất của amp đèn, và cũng vì thế mà câu hỏi tiếp tục được những audiophile ” mới toe ” đưa ra khi gia nhập thú chơi này là ” bóng này có lắp được cho amp này hay không ? “. Để vấn đáp thắc mắc này, thông tin cần quan tâm tới là mã hiệu trên bóng đèn .

Mỗi bóng đèn đều có một chuỗi số / ký tự đi sau tên của nhà phân phối, ví dụ như E88CC, 6922 hoặc WE408A. Những mã hiệu khô khan này sẽ cho bạn biết hiệu điện thế hoạt động giải trí, cường độ dòng điện hoạt động giải trí cũng như những đặc thù khác của bóng đèn. Các nhà phân phối thường phát hành những loại bóng đèn có đặc tính giống nhau, và do vậy chúng thường được nhóm chung vào một ” nhóm bóng ” ( ” tube family ” ) .
Ví dụ, những mã EF95, 5654, 6AK5, 6J1, 6ZH1 P, M8100 và những biến thể khác của chúng ( ví dụ như ” 5654W ” ) đều cùng thuộc family 6AK5. Bạn không hề cắm tube từ family này sang một family khác ( vì như vậy sẽ làm cháy đèn, cháy amp ) nhưng mỗi nhóm sẽ luôn mang tới rất nhiều lựa chọn chất âm. Ví dụ trong mái ấm gia đình 6AK5 : bóng JAN 5654W của GE có chất âm sáng, nhấn mid và độ cụ thể rất tốt ; bóng M8100 của Mullards trầm ấm và vì thế rất được lòng những fan nhạc Vocals nam trong khi bóng 6 hm5 của EI Yugoslavia nổi tiếng nhờ âm trường thoáng đãng và âm thanh ” nuột nà ” êm dịu .
Thực chất, bạn không cần quá chăm sóc mỗi bóng đèn chạy ở bao nhiêu volt hay bao nhiêu ampe mà chỉ cần biết chúng thuộc family nào là đã hoàn toàn có thể tự do biến hóa chất âm khi lựa chọn những bóng đèn khác trong cùng một nhóm. Đôi khi, một chiếc amp cũng hoàn toàn có thể tương hỗ nhiều tube family khác nhau. Các loại amp đèn dạng hybrid ( tức là vẫn có sử dụng mạch thể rắn cùng với đèn ) cũng hoàn toàn có thể mang tới năng lực thay thế sửa chữa mạch opamp, tức là tương hỗ thay thế sửa chữa chất âm tới 2 lần, được cho phép bạn tìm ra những bộ ” combo ” tương thích nhất với tai nghe của mình .

Bóng đèn tại Việt Nam

Aune T1
Trở ngại lớn nhất của những fan bóng đèn tại Nước Ta là nguồn bóng không dồi dào. Theo chúng tôi biết, chưa có một shop tai nghe nào tại Nước Ta đứng ra nhập bóng đèn số lượng lớn hoặc nhận đơn hàng của người tiêu dùng. Đây có lẽ rằng là nguyên do duy nhất amp đèn không hề thực sự ” cất cánh “, bởi những loại bóng đèn được đơn vị sản xuất bán kèm amp thường có chất lượng kém. Rất nhiều người đã hiểu sai về năng lượng thực sự của những mẫu amp đèn khi được thưởng thức phiên bản gốc, trong khi trong thực tiễn là phải tăng cấp đèn thì chiếc amp mới trở nên thực sự đáng giá .
May mắn là trở ngại này không ngăn được nhiều Fan Hâm mộ âm thanh tại Nước Ta đến với âm thanh analog mà amp đèn mang lại. Các tên thương hiệu amp đèn được yêu thích nhất tại nước ta thường đến từ những tên thương hiệu đại trà phổ thông như Little Dot, Darkvoice, Hifiman và Schitt. Chiếc amp đèn thông dụng nhất tại Nước Ta có lẽ rằng là Aune T1. Thực ra, gọi Aune T1 là ” amp ” đèn là không đúng mực, bởi bóng đèn nằm trên mạch DAC ( có được cho phép bỏ lỡ phần amp khá kém cỏi trên T1 ). Nhờ phong cách thiết kế ” DAC đèn ” như vậy mà bạn hoàn toàn có thể tự do gắn T1 vào những loại amp thể rắn can đảm và mạnh mẽ mà vẫn tận thưởng được nét trầm ấm của bóng đèn .
Các tên thương hiệu còn lại cũng mang đến thế mạnh riêng. Amp của Little Dot thường tương hỗ nhiều tube family, và cũng có năng lực tùy biến rất cao nhờ phong cách thiết kế mạch được cho phép thuận tiện đổi khác opamp hoặc linh phụ kiện. Amp Darkvoice được cho là tái hiện rất tốt những thể loại nhạc nhẹ và cũng được coi là lựa chọn phối ghép ” chuẩn mực ” với những chiếc Sennheiser HD600, HD650 được ưu thích, nhưng đáng tiếc là lại không đạt độ bền chắc như Little Dot. Riêng Schitt mang triết lý amp đèn khá độc lạ khi cố gắng nỗ lực giảm thiểu tính analog của đèn. Cũng vì thế mà chiếc Lyr 2 của Schitt thường không có ” mùi đèn ” đặc trưng được những fan ưa thích .

Bản clone của Project Ember do một DIYer Việt Nam chế tác.

Đáng chú ý quan tâm nhất, những tay chơi DIY ( đồ tự chế ) tại Nước Ta còn hoàn toàn có thể tự sản xuất amp đèn cho riêng mình. Chetprophet, một DIYer khá nổi tiếng trên những forum mạng Nước Ta, đã từng tạo ra những chiếc amp đèn theo phong cách thiết kế mở Project Ember. Chiếc Ember clone của Chetprophet có độ chi tiết cụ thể tốt và đặc biệt quan trọng là rất ” ăn đèn “, tức là chất âm sẽ đổi khác đáng kể tùy thuộc vào loại bóng tích hợp. Đáng tiếc là DIYer này lúc bấy giờ đã không còn chế tác Ember và chuyển sang thực thi những loại amp khác, gồm có cả chiếc amp O2 nổi tiếng của nwAVguy .
Nhưng nếu như ngay cả đĩa than cũng đang tìm được đường trở về mảnh đất hình chữ S qua lòng đam mê của những audiophile trẻ tuổi thì có lẽ rằng những chiếc amp đèn cũng sẽ sớm được đảm nhiệm tích cực hơn ngày này. Biết đâu, một ngày nào đó, tất cả chúng ta sẽ lại được đón những chiếc amp đèn ” Made in Vietnam ” thì sao. Hãy cùng chờ đón .

Source: https://suanha.org
Category : Thợ Điện