Kiến trúc bình phong là hiện thân của lối kiến trúc mang đậm tính dân gian ( bắt nguồn từ văn hóa truyền thống Nước Trung Hoa ) và đến nay vẫn còn hiện hữu rất nhiều ở những ngôi nhà vườn truyền thống cuội nguồn ở Huế .
Theo quan niệm tâm linh và phong thủy của người Trung Hoa, việc sử dụng bình phong bắt nguồn từ lý thuyết về Triều và án trong Phong thuỷ. “Triều” có nghĩa là “quay về, hướng về”, viết tắt của chữ Triều sơn, tức chỉ núi quay về, chầu về nhà cửa hay mộ phần-tựa như sự đối ứng giữa chủ và khách.
“ Án ” vốn nguyên có nghĩa gốc là cái bàn, bàn đương nhiên là đặt trước mặt của người ngồi .Án sơn là để chỉ ngọn núi nhỏ ở phía trước gia trạch hay mộ phần .Hội tụ hai yếu tố này, bình phong có tính năng ngày càng tăng tính bền vững và kiên cố của đất cuộc, ngăn cản những ảnh hưởng tác động xấu ( theo ý niệm dân gian ) hay Hỏa khí ( theo thuyết âm khí và dương khí Ngũ hành ) xâm nhập trực diện từ phía trước .
Vốn chịu ảnh hưởng tác động rất thâm thúy của văn minh Trung Quốc và những học thuyết phong thuỷ, người Việt nhanh gọn tiếp đón ý niệm này và đưa vào đời sống hằng ngày, thậm chí còn người Việt đã tăng trưởng ý niệm về chiếc bình phong trở nên đa dạng và phong phú, phong phú lên nhiều hơn so với người Hán .Chúng ta hoàn toàn có thể thấy rõ điều này trong phong cách thiết kế kiến trúc của nhà vườn truyền thống cuội nguồn ở Huế : trong toàn diện và tổng thể kiến trúc của ngôi nhà, kiến trúc bình phong rất được yêu thích và thường được thiết kế xây dựng ngay trước mặt tiền của nhà, nằm ngay sau cửa ngõ .
Theo tài liệu ghi chép : Ban đầu, bình phong được làm bằng những vật tư thân thiện với đời sống như tre nứa, gỗ, …. sau được nâng cấp cải tiến và sử dụng những vật tư như gạch, đá … không chỉ ngày càng tăng độ bền mà còn đa dạng và phong phú, phức tạp hơn về mặt mẫu mã .Về phong cách thiết kế, bình phong hoàn toàn có thể chia làm ba phần chính như sau :Phần đỉnh ( hoàn toàn có thể có hoặc không ) : Bình phong ở những phủ đệ thường có phần đỉnh, họa tiết mặt Nhật và Long Phụng. Các Bình phong dạng cuốn thư thường không có phần này .Phần thân : Có hai cánh đối xứng nhau, thường ghi câu đối, hình vẽ bát quả, bát bửu, tứ quý, …. thường tạc chữ Thọ, chữ Phước hoặc hình vẽ tứ linh ( Long, Lân, Quy, Phụng ) ở phần giữa thân, mỗi một chữ / hình đều có ý nghĩa hình tượng khác nhauPhần đế : Phần này thường được phong cách thiết kế cao bằng bể cạn ( đặt ở trước Bình phong ) .Một số nhà phong cách thiết kế bình phong không có Bể cạn thì phần đế hoàn toàn có thể là khối chữ nhật đơn thuần, 1 số ít khác thì có thêm họa tiết vân mây, sóng nước truyền thống cuội nguồn .
Ở Việt Nam, có lẽ không nơi nào vẫn còn giữ được nhiều kiểu bình phong như ở Huế.
Dù giàu hay nghèo, trong khuôn viên nhà của Huế xưa thường có cho mình một bức bình phong án ngữ ngay mặt tiền ngôi nhà .Đến vùng đất cố đô này, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng và thưởng thức hàng trăm mẫu phong cách thiết kế kiến trúc bình phong khác nhau, hiện hữu trong những khu công trình kiến trúc khác nhau như : cung đình, lăng tẩm, phủ đệ, đình làng, miếu mạo, … cho đến những ngôi nhà vườn truyền thống cuội nguồn xưa của dân cư .
Theo khu công trình nghiên cứu và điều tra của những kiến trúc sư ( KTS Trần Thị Quỳnh Hương, TS.KTS Nguyễn Ngọc Tùng, KTS Tâm An, KTS Đinh Báo Hiếu ) kiến trúc bình phong ở nhà vườn Huế có những đặc thù rất độc lạ :Thứ nhất, về hoa văn : Hoa văn Open trên những Bình phong ở Huế rất phong phú, hoàn toàn có thể chia làm ba nhóm sau : nhóm chữ viết, nhóm con vật và nhóm họa tiết trang trí .Trong đó, hoa văn thuộc nhóm chữ khá được yêu thích, và chữ Thọ được sử dụng trang trí nhiều nhất, tiếp đến là chữ Phước … nhưng mặc nhiên không có bất kỳ bình phong nào có chữ lộc .Bởi theo nhận xét của những nhà nghiên cứu, Bình phong không dùng để cầu lộc, tiền tài mà chỉ cầu sự như mong muốn, vĩnh cửu .Tiếp đến là hoa văn thuộc nhóm họa tiết trang trí như : họa tiết tứ linh long, ly quy phượng, hay nhật nguyệt, bát quả, hoa sen … .Nhưng những họa tiết cao quý ấy hầu hết được sử dụng trong kiến trúc bình phong ở những cung đình, phủ đệ, ít sử dụng ở bình phong nhà dân .
Thứ 2, về vật tư : Vật liệu thông dụng nhất là gạch đá. Tuy nhiên, ở một số ít ngôi nhà vườn truyền thống lịch sử ở Huế vẫn có những bình phong làm bằng bụi tre, trúc, chè tàu, mảnh sành, sứ …. Điển hình đó là bức bình phong tại Kim Long hay lăng Tự Đức .Đó là những bức bình phong khảm sành sứ được nhìn nhận đẹp nhất nước, không riêng gì có ý nghĩa về mặt tử vi & phong thủy, mà còn mang tính thẩm mỹ và nghệ thuật cao và độc lạ, biểu lộ kỹ thuật thiết kế xây dựng độc lạ biểu lộ bàn tay tài hoa của những nghệ nhân khảm sành xứ Huế .Những mảnh gốm sứ, mảnh chai được cắt tỉa theo hình dáng và sắc tố khác nhau, gắn lại bằng những chất kết dính như vôi hàu, mật mía tạo nên những hình tượng cầu kỳ, thích mắt .Thứ 3, về mẫu mã : Kết quả nghiên cứu và điều tra, thống kê và khảo sát của nhóm kiến trúc sư cho thấy, 78 % kiến trúc bình phong ở Huế có dạng cuốn thư, còn lại là những dạn Bình phong có mái, Bình phong Chè tàu, và dạng khác .
Trên đây là 1 số ít thông tin tổng hợp từ những khu công trình điều tra và nghiên cứu của nhiều kiến trúc sư về kiến trúc Bình phong ở nhà vườn truyền thống lịch sử Huế, đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo để tò mò những nét rực rỡ về kiến trúc văn hóa truyền thống – mỹ nghệ khác của Nước Ta nhé !
[Theo Tạp chí Kiến trúc số 07 -2015]
Source: https://suanha.org
Category : Sân Vườn
Tính năng sản phẩm: Mỏ hàn của bạn bị hỏng, phần nhiệt ra không đều hoặc không có nhiệt, có...
Đọc tiếp
Mô tả chi tiết Thông số kỹ thuật: Model: 100K Ohm Sai số: 10% Nhiệt độ hoạt động: -55oC –...
Đọc tiếp
Tính năng sản phẩm: - Thước Kẹp Nhựa 150mm là loại thước đo mini bằng nhựa cứng cáp, đo tiêu...
Đọc tiếp
Tính năng sản phẩm: - Keo bạc dẫn điện 0.5ml dùng để dán dây điện sửa chữa mạch PCB. Keo dán...
Đọc tiếp
Tính năng sản phẩm: - Relay máy bơm nước tăng áp PC-3B Tenshi hoặc rơ le máy bơm tăng áp hay...
Đọc tiếp
Tính năng sản phẩm: - Dây pulley 3M-351 bản rộng đai 10mm (còn được gọi timing belt) là loại dây...
Đọc tiếp
