Chênh lệch lãi suất giữa thị trường 1 và 2: ai được hưởng lợi?

Chênh lệch lãi suất giữa thị trường 1 và 2: ai được hưởng lợi? Ảnh: THÀNH HOA

Lãi suất kêu gọi kỳ hạn một tháng trung bình hiện ở mức 4,85 % / năm còn lãi suất vay trên thị trường 2 hiện chỉ khoảng chừng 1,5 % / năm. Chênh lệch lãi suất vay ( Gap ) giữa hai thị trường hiện đã lên tới 3,55 % / năm .
Nguyên nhân của tình hình trên là do một khối lượng lớn tiền gửi của Kho bạc Nhà nước ( KBNN ) tại nhóm những ngân hàng nhà nước lớn, những ngân hàng nhà nước đáp ứng vốn trên thị trường 2 vẫn đang có xu thế tăng lên do tiến trình giải ngân cho vay nguồn vốn góp vốn đầu tư công vẫn diễn ra lừ đừ .

Lạ so với các nước nhưng không mới so với chính mình

Như vậy, lãi suất vay trên thị trường 1 và 2 ở Nước Ta gần như không có mối liên hệ và cũng trọn vẹn không có mối đối sánh tương quan ( correlation ) với lãi suất vay trên thị trường mở ( OMO ) hiện đang được xem là lãi suất vay điều hành quản lý ở Nước Ta ( policy rate ). Diễn biến này là trái ngược trọn vẹn với trong thực tiễn thị trường tiền tệ của những nước trên quốc tế mà nguyên do hầu hết là do yếu tố nợ xấu vẫn chưa được xử lý triệt để .
Trên thị trường tiền tệ của Mỹ hay Xứ sở nụ cười Thái Lan, Ngân hàng Trung ương ( NHTƯ ) những nước này thường có một lãi suất vay quản lý và điều hành duy nhất mà trải qua đó NHTƯ hoàn toàn có thể can thiệp để điều tiết vào thị trường tiền tệ một cách gián tiếp theo tiềm năng của mình. Lãi suất điều hành quản lý ở Mỹ ( còn được gọi là Fed fund rate ) là lãi suất vay mà NHTƯ sẽ cho những ngân hàng nhà nước thương mại vay vốn khi có nhu yếu. Lãi suất vay mượn vốn lẫn nhau giữa những ngân hàng nhà nước sẽ bám rất chặt với diễn biến của Fed fund rate. Đồng thời, diễn biến của lãi suất vay trên thị trường 2 cũng sẽ chi phối đến diễn biến lãi suất vay mà những ngân hàng nhà nước sẽ dùng để kêu gọi từ dân cư cũng như những tổ chức triển khai kinh tế tài chính ( thị trường 1 ) .

Có thể thấy, ở những nước, lãi suất vay giữa thị trường 1 và 2 có mối đối sánh tương quan rất chặt với nhau và cũng rất chặt với diễn biến của lãi suất vay điều hành quản lý của NHTƯ. Khi muốn điều tiết cung và cầu tiền trong nền kinh tế tài chính, NHTƯ chỉ cần kiểm soát và điều chỉnh lãi suất vay chủ trương. Trong khi đó, ở Nước Ta lúc bấy giờ, gần như là không có khái niệm về lãi suất vay chủ trương một cách thực ra. Các loại lãi suất vay như tái cấp vốn ( refinancing rate ), tái chiết khấu ( discount rate ) hay lãi suất vay trên OMO đều không hề phát huy được vai trò là lãi suất vay chủ trương của NHTƯ .

Thực tế trong quá khứ, khi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) thay đổi một trong các loại lãi suất trên thì gần như thị trường chỉ bị tác động tâm lý trong một khoảng thời gian ngắn nhất định. Cụ thể, vào ngày 10-7-2017, NHNN đã điều chỉnh giảm lãi suất tái cấp vốn và tái chiết khấu 0,25%, trong khi lãi suất thị trường 2 có xu hướng giảm thì lãi suất thị trường 1 lại có xu hướng tăng lên.

Kiếm lợi từ sự chênh lệch khác biệt

Với diễn biến hiện tại của thị trường tiền tệ, để tìm kiếm doanh thu từ sự chênh lệch này thì về triết lý, những ngân hàng nhà nước trong nước hoàn toàn có thể sẽ có những hành động như sau :
Thứ nhất, sẽ vay vốn trên thị trường liên ngân hàng nhà nước rồi triển khai nhiệm vụ ủy thác cho những cá thể hoặc doanh nghiệp để gửi tiền vào những ngân hàng nhà nước khác. Nếu như trước đây nhiều ngân hàng nhà nước đã thực thi nhiệm vụ này thì lúc bấy giờ, câu vấn đáp có lẽ rằng là không, vì hàng loạt tổ chức triển khai cũng như cá thể đã bị giải quyết và xử lý hình sự trong tiến trình vừa mới qua vì nhiệm vụ này .
Thứ hai, những ngân hàng nhà nước sẽ vay vốn trên thị trường 2 để cho vay lại trên thị trường 1. Nếu công tác làm việc quản trị rủi ro đáng tiếc tốt thì những ngân hàng nhà nước trọn vẹn hoàn toàn có thể triển khai kế hoạch này để tối ưu hóa ngân sách kêu gọi vốn của mình. Tuy nhiên, rủi ro đáng tiếc về thanh khoản sẽ khiến cho không nhiều ngân hàng nhà nước dám thực thi kế hoạch này .

Quan sát về số liệu của các ngân hàng thì có thể dễ dàng nhận thấy VPBank, TPBank hay VIBank là những ngân hàng đang chủ động vay vốn trên thị trường 2 để tài trợ cho các nhu cầu của thị trường 1, vì khi chỉ tính hệ số LDR bằng cách lấy dư nợ cho vay trên thị trường 1 chia cho huy động trên thị trường 1 thì kết quả đều lớn hơn 100%.

Hiện nay, những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán trung gian như những công ty kinh tế tài chính, công ty sàn chứng khoán hay những doanh nghiệp có uy tín, hoàn toàn có thể vay được nguồn vốn bằng ngoại tệ ở quốc tế với ngân sách thấp chính là những đối tượng người dùng đang được hưởng lợi nhiều nhất khi chênh lệch lãi suất vay giữa hai thị trường 1 và 2 tăng lên. Các công ty kinh tế tài chính hay sàn chứng khoán với đặc trưng là không được kêu gọi nguồn vốn thời gian ngắn từ dân cư, do vậy, họ sẽ vay vốn với ngân sách thấp từ những ngân hàng nhà nước để hỗ trợ vốn cho nhu yếu vốn của người mua. Với đặc trưng là thời hạn vay vốn ngắn, đặc biệt quan trọng là của những công ty sàn chứng khoán, nên việc quản trị rủi ro đáng tiếc về thanh khoản là tương đối thuận tiện. Đây là cơ sở phần nào lý giải cho hiệu quả kinh doanh thương mại rất ấn tượng của những công ty sàn chứng khoán trong thời hạn vừa mới qua cũng như dự báo cho cả thời hạn tới .
Còn so với những doanh nghiệp lớn, khi họ có được nguồn vốn bằng ngoại tệ thì hoàn toàn có thể thực thi việc bán ngoại tệ cho những ngân hàng nhà nước lấy tiền đồng để gửi vào những ngân hàng nhà nước nhằm mục đích tìm kiếm chênh lệch về lãi suất vay. Trong toàn cảnh điểm hoán đổi ngoại tệ ( swap point ) duy trì ở mức âm trong một thời hạn dài vừa qua thì gần như những doanh nghiệp sẽ không phải đương đầu với rủi ro đáng tiếc tỷ giá .

Hoàng Ngọc Khanh

Source: https://suanha.org
Category : Thị Trường