Trận Đồng Xoài – Wikipedia tiếng Việt

Trận Đồng Xoài là một trận đánh do Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, mà phía Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng Hòa cũng gọi là Việt Cộng, trong thời kỳ chiến dịch Đông-Xuân năm 1965. Đây là trận lớn nhất trong giai đoạn này của Chiến tranh Việt Nam. Trận đánh này thực chất là một phần trong giai đoạn 2 của Chiến dịch Đồng Xoài do quân Giải phóng tiến hành (10/5-22/7/1965).

Tiếp theo sau chiến thắng tại Bình Giã chỉ huy của quân Giải phóng miền Nam đã quyết định hành động triển khai những cuộc tiến công tiếp theo so với Quân lực Nước Ta Cộng hòa trong một nỗ lực diệt trừ nhiều đơn vị chức năng của Quân lực Nước Ta Cộng Hòa. Trong những tháng trước khi dẫn đến trận đánh này tại Đồng Xoài, Quân giải phóng đã xuất kích qua Phước Bình và Sông Bé. Các cuộc tiến công này dù có quy mô nhỏ nhưng đã thúc giục phe Mặt trận mở cuộc tiến công tại huyện Đồng Xoài .

Quận Đồng Xoài đã được bố trí Lực lượng đặc biệt và quân địa phương của Việt Nam Cộng Hòa được cố vấn Mỹ huấn luyện và chỉ huy. Với hệ thống phòng thủ mạnh, cố vấn Mỹ và quân đội Việt Nam Cộng Hòa tự tin rằng căn cứ của họ có thể chống cự lại được tấn công của đối phương. Tuy nhiên, dù các lực lượng Việt Nam Cộng Hòa được Mỹ yểm trợ, Quân giải phóng đã có thể áp dụng chiến thuật của mình và đã đánh bại (routed) được nhiều tiểu đoàn quân Việt Nam Cộng Hòa. Kết quả là một thất bại nữa và sự mất mặt của các lực lượng quân chính quy của Quân lực Việt Nam Cộng Hòa.

Doanh trại của Lực lượng đặc biệt quan trọng Đồng Xoài nằm ở tỉnh Tây Ninh, cách TP HCM khoảng chừng 88 km về phía tây bắc. Ngày 25 tháng 5 năm 1965, quân của biệt đội A-342 đã được chuyển vào khi doanh trại được xây xong .Kể từ ngày Lực lượng đặc biệt quan trọng đến, doanh trại này liên tục chịu những cuộc tiến công bằng súng cối của quân đối phương mà không biết dự tính của đối phương là gì và Lực lượng đặc biệt quan trọng trong trại tin rằng đó là quấy nhiễu như thường thì. Quan điểm đó được củng cố thêm bởi những cuộc tiến công của quân Mặt trận vào những tiềm năng tương quan ở Phước Bình, nơi Tiểu đoàn 5 của Trung đoàn Q762 phòng thủ khu vực và phải gánh chịu thương vong nặng nề bởi lực lượng phòng thủ của Quân lực Nước Ta Cộng hòa .Việc hủy hoại tiêu khu Phước Bình và những cuộc tiến công lớn vào Sông Bé đã khiến cho lực lượng tăng viện gồm 2 trung đoàn của Quân lực Nước Ta Cộng Hòa được chuyển tới. Với việc bổ sung quân này, việc tuần tra được tăng cường. Trong vòng hơn 2 tuần, tần suất những cuộc tiến công tăng lên. Mặc dù vậy, quân trong doanh trại này có ít thời gian để sẵn sàng chuẩn bị ứng phó với cuộc tiến công sau cuối của Quân giải phóng với lực lượng gồm Q762 và 1 số ít bộ phận của Trung đoàn Q763 mới được xây dựng .
Trận đánh bắt đầu vào rạng ngày 10 tháng 6 sau nửa đêm, khi Q762 của Mặt trận với một số ít đơn vị chức năng từ Q763, một phần của Sư đoàn 9 đã triển khai những cuộc tiến công với những loạt súng cối không ngớt và những hỏa lực nhỏ, bắn vào những boong ke và những vị trí súng máy. Vòng phòng thủ ngoài của tiêu khu bị hủy hoại và Quân giải phóng chiếm được những mạng lưới hệ thống boong ke chủ chốt .Do giật mình bởi bị tiến công vào sáng sớm, những người lính bên trong doanh trại có ít thời gian để phản ứng. Thiếu úy Charles W. Williams, chỉ huy của biệt đội đã ra lệnh cho quân mình nắm giữ vị trí phòng thủ bên trong sở chỉ huy Q. sau khi ông đã nhận ra rằng doanh trại đã gần như bị địch phá vỡ .

Lúc sáng sớm, quân lực Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng hòa đã thực hiện không kích vào các vị trí của quân Mặt trận bằng bom napalm, nhưng QGP đã bám chặt các vị trí bên trong các đồn điền cao su. Trong khi Quân giải phóng tiếp bắn phá doanh trại, một trực thăng Huey UH-1 của Đại đội 118 Không lực Hoa Kỳ đã rời sân bay Tân Sơn Nhất chở theo một số binh lính Sư đoàn Bộ binh 5 Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Nhiệm vụ chính của họ là tăng viện cho quân phòng thủ của họ đang bị vây hãm trong doanh trại. Hỏa lực phòng không của Quân giải phóng đã ngăn trở việc hạ cánh của máy bay chở quân cứu viện tới, và quân Việt Nam Cộng Hòa trên mặt đất chịu thương vong nặng nề.

Sau đó một ngày, những lực lượng viện binh hỗ trợ từ Tiểu đoàn 42 của Quân lực Nước Ta Cộng Hòa đã bị buộc phải hạ cánh xuống Thuận Lợi, nơi họ lập tức giao chiến và liên tục cho đến đêm. Một tiểu đoàn Mỹ đã hạ cánh tại đường sân bay Đồng Xoài nhưng đã không được tướng William Westmoreland cho tham chiến. Trung đoàn Q762 quân Giải phóng đã vây hãm, tàn phá hầu hết lực lượng tăng viện của đối phương .Sáng 11/6, Hoa Kỳ tăng cường Tiểu đoàn Dù 7 và Tiểu đoàn Biệt động quân 46 cùng 1 đại đội pháo 105 mm tiếp ứng cho Đồng Xoài. Ngày 12/6, khi Tiểu đoàn Dù 7 tiến vào khu vực đồn điền Thuận Lợi để tích lũy tàn binh, bị Trung đoàn Q762 hoạt động phục kích hủy hoại gần hết. Đây là tiểu đoàn dù tiên phong thuộc lực lượng cơ động kế hoạch và là thần tượng về sức mạnh của quân đội TP HCM bị quân Giải phóng hủy hoại, khiến cho quân Nước Ta Cộng hòa đóng ở Củ Chi, Cây Trắc … dọc quốc lộ 1 sợ hãi .Các điều kiện kèm theo bên trong Q. Đồng Xoài liên tục xấu đi với việc thực phẩm, nước, thuốc men và đạn dược còn ít. Sau một đêm kinh sợ bên trong trại, những cố vấn Hoa Kỳ đã quyết định hành động rút quân .Trước sáng sớm ngày 12 tháng 7, Quân giải phóng đã rút lui và biến mất trong rừng để lại Quân lực Nước Ta Cộng Hòa bị đánh tan tác. Lực lượng còn lại này hoảng sợ và mất ý thức đã chịu tổn thất là 800 quân thương vong còn Mỹ thì chịu 35 trường hợp thương vong. Hàng chục trực thăng và xe cơ giới cũng bị quân Giải phóng tàn phá .

Chiến thắng tại Đồng Xoài đã vượt quá mong đợi của Bộ Tư lệnh Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Dù Quân giải phóng không giữ trận địa, họ vẫn giữ được vị trí, thế và lực ở chiến trường, ngoài ra còn đạt được mục tiêu gây tổn thất cho những đơn vị tốt nhất của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Quân giải phóng rút lui và mang theo một chiến thắng chiến thuật cũng như các cơ hội tuyên truyền. Theo Mặt trận, chiến thắng Đồng Xoài đã “thêm một trang vẻ vang vào lịch sử đấu tranh của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam chống cuộc chiến tranh của Đế quốc Mỹ xâm lược”.

Sau chiến thắng ở Đồng Xoài, quân giải phóng liên tục thực thi đợt 3 chiến dịch, từ ngày 24-6 đến ngày 22 tháng 7 năm 1965. Trên hướng Đường 13, Trung đoàn Q762 tập kích một chiến đoàn hỗn hợp địch ở khu vực Bàu Bàng, loại khỏi vòng chiến đấu hơn 400 lính. Trên hướng Bù Đốp, Trung đoàn 273 tiến công trại huấn luyện và đào tạo biệt kích và chi khu Bù Đốp, diệt 2 đại đội, buộc địch phải rút bỏ cứ điểm Bù Gia Mập, tạo điều kiện kèm theo tương hỗ nhân dân địa phương nổi dậy phá ấp kế hoạch, lan rộng ra vùng giải phóng, tăng trưởng cuộc chiến tranh du kích ở hướng bắc TP HCM. Ngày ngày 22 tháng 7 năm 1965, quân Giải phóng dữ thế chủ động kết thúc chiến dịch .Sau hơn 2 tháng ( 10/5 – 22/7/1965 ) tiến công, chiến dịch Đồng Xoài kết thúc với thắng lợi của quân Giải phóng. Quân Giải phóng công bố đã hủy hoại 4 tiểu đoàn nòng cốt, 24 đại đội bảo an và biệt kích, 6 chi đội cơ giới, 4 phân đội kĩ thuật, loại khỏi chiến đấu gần 4.500 quân địch, bắn rơi 34 máy bay, tàn phá 60 xe quân sự chiến lược, 6 đầu máy và 12 toa xe lửa, thu và tàn phá hơn 2000 súng những loại, giải phóng hơn 5 vạn dân hai tỉnh Bình Long và Phước Long, khai thông cửa khẩu biên giới sang Campuchia, tiếp nối hiên chạy dọc kế hoạch từ miền Bắc qua đường Trường Sơn vào miền Đông Nam bộ. Cùng với những trận Bình Giã, trận Ba Gia, thắng lợi của chiến dịch Đồng Xoài góp thêm phần làm thất bại trọn vẹn kế hoạch ” cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng ” của Mỹ ở miền Nam ; lưu lại bước trưởng thành mới về trình độ tổ chức triển khai chuẩn bị sẵn sàng và tác chiến tập trung chuyên sâu của quân Giải phóng [ 2 ]Trung đoàn Q762 của Mặt trận đã được Mặt trận gọi tên ” Trung đoàn Đồng Xoài ” sau cuộc chiến thắng quân sự chiến lược này .

• Tài liệu của Quân giải phóng do Mỹ thu được: Lịch sử Trung đoàn 272, Sư đoàn 9 Giải phóng quân – History of the 272nd Regiment, 9th PLAF Division. 1968
• Dougan.C, Doyle.E, Lipsman.S, Martland.T, Weiss.S (1983) The Vietnam Experience: A Contagion of War. Boston Publishing Company, USA.

Báo chí đương đại[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://suanha.org
Category : Ngoại Thất