Vận tải – Wikipedia tiếng Việt

Vận tải là sự di chuyển hay chuyển động của người, động vật và hàng hóa từ nơi này đến nơi khác, nhằm thực hiện một mục đích nhất định. Phương thức vận chuyển bao gồm hàng không, đường sắt, đường bộ, đường thủy, bằng cáp, đường ống và trong vũ trụ. Các lĩnh vực có thể được chia thành cơ sở hạ tầng, phương tiện và hoạt động. Giao thông vận tải cho phép giao thương giữa người với người, vốn là điều cần thiết cho sự phát triển của các nền văn minh.

Cơ sở hạ tầng giao thông vận tải gồm có những thiết lập cố định và thắt chặt, gồm có đường đi bộ, đường tàu, đường hàng không, đường thủy, kênh và đường ống và nhà ga như trường bay, nhà ga, trạm xe buýt, nhà kho, bến xe tải, kho tiếp nguyên vật liệu ( gồm có bến cảng nguyên vật liệu và trạm nguyên vật liệu ) và cảng biển. Thiết bị đầu cuối hoàn toàn có thể được sử dụng cả để trao đổi hành khách và hàng hóa và bảo dưỡng .

Các phương tiện đi lại trên các mạng này có thể bao gồm ô tô, xe đạp, xe buýt, xe lửa, xe tải, máy bay trực thăng, thủy phi cơ, tàu vũ trụ và máy bay.

Bạn đang đọc: Vận tải – Wikipedia tiếng Việt

Hoạt động giải quyết và xử lý cách những phương tiện đi lại được quản lý và vận hành, và những thủ tục được đặt ra cho mục tiêu này, gồm có kinh tế tài chính, pháp lý và chủ trương. Trong ngành vận tải, hoạt động giải trí và quyền sở hữu cơ sở hạ tầng hoàn toàn có thể là công cộng hoặc tư nhân, tùy thuộc vào vương quốc và chính sách .Vận tải hành khách hoàn toàn có thể là công cộng, nơi những nhà khai thác phân phối dịch vụ theo lịch trình, hoặc tư nhân. Vận tải hàng hóa đã trở nên tập trung chuyên sâu vào container, mặc dầu vận tải số lượng lớn được sử dụng cho khối lượng lớn những mẫu sản phẩm bền. Giao thông vận tải đóng một phần quan trọng trong tăng trưởng kinh tế tài chính và toàn thế giới hóa, nhưng hầu hết những loại gây ô nhiễm không khí và sử dụng một lượng lớn đất đai. Trong khi nó được cơ quan chính phủ trợ cấp rất nhiều, việc lập kế hoạch giao thông vận tải tốt là điều thiết yếu để điều khiển và tinh chỉnh lưu lượng giao thông vận tải và hạn chế tắc đường trong đô thị .
Nồi bronocice với hình ảnh được biết đến sớm nhất của một chiếc xe có bánh xe trên thế giới, được tìm thấy ở Ba Lan
Một đội xe bò kéo len ở Úc
Phương tiện giao thông vận tải tiên phong của con người tương quan đến đi bộ, chạy và bơi. Việc thuần hóa động vật hoang dã đã ra mắt một cách mới để đặt gánh nặng luân chuyển lên những sinh vật mạnh hơn, được cho phép luân chuyển những vật nặng hơn hoặc con người cưỡi động vật hoang dã với vận tốc và thời hạn lớn hơn. Các ý tưởng như bánh xe và xe trượt tuyết đã giúp luân chuyển động vật hoang dã hiệu suất cao hơn trải qua việc ra mắt những phương tiện đi lại. Vận tải đường thủy, gồm có cả tàu thuyền và thuyền khơi, có từ thời rất lâu rồi, và là cách hiệu suất cao duy nhất để luân chuyển số lượng lớn hoặc trên khoảng cách lớn trước Cách mạng Công nghiệp .Các hình thức vận tải đường đi bộ tiên phong tương quan đến động vật hoang dã, ví dụ điển hình như ngựa ( được thuần hóa vào thiên niên kỷ thứ 4 hoặc thứ 3 TCN ), bò ( từ khoảng chừng 8000 TCN ) [ 1 ] hoặc con người chở hàng hóa qua đường đất thường đi theo những con đường mòn khi đi săn. Nhiều nền văn minh sơ khai, gồm có cả những người ở Lưỡng Hà và lưu vực sông Ấn, đã kiến thiết xây dựng những con đường trải nhựa. Trong thời cổ đại, những đế chế Ba Tư và La Mã đã kiến thiết xây dựng những con đường lát đá để được cho phép quân đội vận động và di chuyển nhanh gọn. Nền đường sâu của đá nghiền bên dưới giữ cho những con đường như vậy khô ráo. Caliphate thời trung cổ sau đó đã kiến thiết xây dựng những con đường trải nhựa. Thủy phi cơ tiên phong là những chiếc ca nô được cắt ra từ thân cây. Vận chuyển đường thủy sớm đã được triển khai với những tàu được chèo hoặc sử dụng gió để đẩy hoặc phối hợp cả hai. Tầm quan trọng của nước đã dẫn đến hầu hết những thành phố lớn lên như những khu vực kinh doanh nằm trên sông hoặc trên bờ biển, thường là nơi giao nhau của hai vùng nước. Cho đến thời gian cuộc cách mạng công nghiệp, giao thông vận tải vận tải vẫn lờ đờ và tốn kém, sản xuất và tiêu thụ càng gần nhau càng khả thi .
Chuyến bay đầu tiên của anh em nhà Wright vào năm 1903
Cuộc cách mạng công nghiệp trong thế kỷ 19 đã tận mắt chứng kiến một số ít ý tưởng về cơ bản biến hóa vận tải. Với điện báo, tiếp xúc trở nên tức thời và độc lập với việc luân chuyển những vật thể. Việc ý tưởng ra động cơ hơi nước, theo sát với ứng dụng của nó trong vận tải đường tàu, khiến cho việc luân chuyển trên đất liền không nhờ vào vào cơ bắp của người hay động vật hoang dã. Cả vận tốc và hiệu suất đều tăng, được cho phép trình độ hóa trải qua sản xuất được đặt độc lập với tài nguyên vạn vật thiên nhiên. Thế kỷ 19 cũng tận mắt chứng kiến sự tăng trưởng của tàu hơi nước, thôi thúc vận tải toàn thế giới .

Với sự phát triển của động cơ đốt trong và ô tô vào khoảng năm 1900, vận tải đường bộ trở nên cạnh tranh trở lại và vận tải tư nhân cơ học bắt nguồn. Đường cao tốc “hiện đại” đầu tiên được xây dựng trong thế kỷ 19[cần dẫn nguồn] với đá dăm. Sau đó, đường nhựa và bê tông trở thành vật liệu lát chủ đạo. Năm 1903, anh em nhà Wright đã trình diễn chiếc máy bay điều khiển thành công đầu tiên, và sau Thế chiến I (1914-1918), máy bay đã trở thành một cách nhanh chóng để vận chuyển người và chuyển hàng hóa với khoảng cách xa.[2]

Sau Thế chiến II ( 1939 – 1945 ), xe hơi và những hãng hàng không đã có CP vận tải cao hơn, giảm đường tàu và nước để luân chuyển hàng hóa và những dịch vụ chở khách đường ngắn. [ 3 ] Không gian khoa học mở màn vào những năm 1950, với sự tăng trưởng nhanh gọn cho đến những năm 1970, khi sự chăm sóc giảm dần. Trong những năm 1950, sự sinh ra của container đã mang lại hiệu suất cao lớn trong vận tải hàng hóa, thôi thúc toàn thế giới hóa. [ 4 ] Du lịch hàng không quốc tế trở nên dễ tiếp cận hơn nhiều vào những năm 1960 với việc thương mại hóa động cơ phản lực. Cùng với sự tăng trưởng trong xe hơi và đường cao tốc, vận tải đường tàu và đường thủy giảm tầm quan trọng tương đối. Sau khi Shinkansen được trình làng ở Nhật Bản vào năm 1964, đường tàu cao tốc ở châu Á và châu Âu khởi đầu lôi cuốn hành khách trên những tuyến đường dài của những hãng hàng không. [ 3 ]
Một phương pháp vận tải là một giải pháp sử dụng một loại phương tiện đi lại, hạ tầng và hoạt động giải trí đơn cử. Việc luân chuyển một người hoặc hàng hóa hoàn toàn có thể tương quan đến một chính sách hoặc một vài phương pháp, với trường hợp sau được gọi là vận tải đa phương pháp hoặc đa phương pháp. Mỗi chính sách có ưu điểm và điểm yếu kém riêng, và sẽ được chọn trên cơ sở ngân sách, năng lực và tuyến đường .Xe có động cơ quản lý và vận hành trên những mạng lưới hệ thống này gồm có xe hơi, xe đạp điện, xe buýt, xe lửa, xe tải, người, trực thăng, tàu thuyền, tàu thiên hà và máy bay. Hoạt động giải quyết và xử lý cách những phương tiện đi lại hoạt động giải trí ra làm sao, và những thủ tục thiết lập cho mục tiêu này gồm có kinh tế tài chính, lao lý và chủ trương. Trong ngành công nghiệp vận tải, hoạt động giải trí và quyền sở hữu của hạ tầng hoàn toàn có thể là công cộng hay tư nhân, tùy thuộc vào từng vương quốc và chính sách .Theo trách nhiệm có vận tải công cộng Giao hàng chung cho nghành lưu thông và dân cư, vận tải chuyên dùng trong nội bộ ngành sản xuất và vận tải dùng riêng cho cá thể. Vận tải phối hợp là chuyên chở hàng hóa bằng tối thiểu hai phương tiện đi lại .Trong kinh doanh thương mại luân chuyển hàng hóa cũng là một dịch vụ, chuyển hàng từ nơi gửi hàng đến nơi nhận hàng, trong đó người giao nhận ký hợp đồng luân chuyển với chủ hàng, đồng thời cũng ký hợp đồng đối ứng với người vận tải để triển khai dịch vụ .

Dùng sức người[sửa|sửa mã nguồn]

Vận tải do con người vẫn phổ biến ở các nước đang phát triển.
Vận tải do con người triển khai, một hình thức vận tải vững chắc, là luân chuyển người và / hoặc hàng hóa sử dụng sức mạnh cơ bắp của con người, dưới hình thức đi bộ, chạy và bơi. Công nghệ tân tiến đã được cho phép máy móc tăng cường sức người. Giao thông vận tải do con người vẫn thông dụng vì nguyên do tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách, vui chơi, tập thể dục và chủ nghĩa thiên nhiên và môi trường ; nhiều lúc nó là loại duy nhất có sẵn, đặc biệt quan trọng là ở những khu vực kém tăng trưởng hoặc không hề tiếp cận .Mặc dù con người hoàn toàn có thể đi bộ mà không cần hạ tầng, vận tải dùng sức người hoàn toàn có thể được tăng cường trải qua việc sử dụng những đường giao thông vận tải, đặc biệt quan trọng là khi sử dụng nguồn nhân lực với những phương tiện đi lại ví dụ điển hình như xe đạp điện và giày trượt. Xe dùng sức người cũng được sử dụng trong thiên nhiên và môi trường khó khăn vất vả, ví dụ điển hình như chuyển dời trên tuyết và nước bằng tàu thuyền và giày trượt tuyết ; thậm chí còn hoàn toàn có thể chuyển dời trên không với những máy bay dùng sức người .

Dùng sức động vật hoang dã[sửa|sửa mã nguồn]

Vận chuyển dùng sức động vật hoang dã là việc sử dụng động vật hoang dã thao tác để luân chuyển người và hàng hóa. Con người hoàn toàn có thể cưỡi trực tiếp những động vật hoang dã : ngựa, trâu, bò, voi, lạc đà … sử dụng chúng như xe chở hàng, hoặc khai thác chúng đơn lẻ hoặc theo nhóm, để kéo xe trượt và xe có bánh hơi .
Một máy bay cánh cố định và thắt chặt, thường được gọi là máy bay, là một máy bay nặng hơn không khí, nơi hoạt động của không khí tương quan đến cánh được sử dụng để tạo lực nâng. Thuật ngữ này được sử dụng để phân biệt điều này với máy bay cánh quay, trong đó sự hoạt động của những mặt phẳng thang máy so với không khí tạo ra lực nâng. Một phi cơ trực thăng là cả hai cánh cố định và thắt chặt và cánh quay. Máy bay cánh cố định và thắt chặt gồm có từ máy bay đào tạo và giảng dạy nhỏ và máy bay vui chơi đến máy bay chở khách lớn và máy bay chở hàng quân sự chiến lược .Hai thứ thiết yếu cho máy bay là luồng không khí bay qua cánh để nâng và một khu vực để hạ cánh. Phần lớn những máy bay cũng cần một trường bay với hạ tầng để nhận bảo dưỡng, kho lại, tiếp nguyên vật liệu và cho việc bốc dỡ phi hành đoàn, hàng hóa và hành khách. Trong khi đại đa số máy bay hạ cánh và cất cánh trên đất liền, một số ít có năng lực cất cánh và hạ cánh trên băng, tuyết và nước lặng .

Máy bay là phương thức vận chuyển nhanh thứ hai, sau tên lửa. Máy bay phản lực thương mại có thể đạt tới 955 kilômét trên giờ (593 mph), máy bay một động cơ 555 kilômét trên giờ (345 mph). Hàng không có thể nhanh chóng vận chuyển người và số lượng hàng hóa hạn chế trong khoảng cách xa hơn, nhưng phải chịu chi phí cao và sử dụng năng lượng; trong khoảng cách ngắn hoặc ở những nơi không thể tiếp cận, máy bay trực thăng có thể được sử dụng.[5] Kể từ ngày 28 tháng 4 năm 2009, bài báo của The Guardian lưu ý rằng “WHO ước tính có tới 500.000 người đang ở trên máy bay bất cứ lúc nào”.[6]

Giao thông đường đi bộ gồm có tổng thể những mạng lưới hệ thống giao thông vận tải trên đất liền cung ứng cho sự chuyển dời của con người, hàng hóa và dịch vụ. Giao thông đường đi bộ đóng một vai trò quan trọng trong việc link những hội đồng với nhau. Giao thông đường đi bộ là một yếu tố quan trọng trong quy hoạch đô thị. Nó gồm có hai loại, đường tàu và đường trên đất .
Tàu điện ngầm Bắc Kinh là một trong những mạng lưới vận chuyển nhanh nhất và bận rộn nhất thế giới.
Vận tải đường tàu là nơi một đoàn tàu chạy dọc theo một bộ hai đường ray thép song song. Các đường ray được neo vuông góc với những tà vẹt bằng gỗ, bê tông hoặc thép, để duy trì một khoảng cách đồng điệu. Các đường ray và dầm vuông góc được đặt trên một nền tảng làm bằng bê tông hoặc đất nén và sỏi trên một lớp đá dăm. Phương pháp sửa chữa thay thế gồm có monorail và tàu đệm từ .Một đoàn tàu gồm có một hoặc nhiều phương tiện đi lại được liên kết hoạt động giải trí trên đường ray. Lực đẩy thường được phân phối bởi một đầu máy, chuyên chở một loạt những chiếc xe không có sức mạnh, hoàn toàn có thể chở hành khách hoặc luân chuyển hàng hóa. Đầu máy hoàn toàn có thể được phân phối nguồn năng lượng bằng hơi nước, dầu diesel hoặc bằng điện được phân phối bởi những mạng lưới hệ thống theo dõi. Ngoài ra, một số ít hoặc tổng thể những toa xe hoàn toàn có thể được phân phối nguồn năng lượng. Ngoài ra, một đoàn tàu hoàn toàn có thể được phân phối nguồn năng lượng bởi ngựa, dây cáp, trọng tải, khí nén và tua-bin khí. Các phương tiện đi lại đường ray vận động và di chuyển với ma sát ít hơn nhiều so với lốp cao su đặc trên đường trải nhựa, làm cho tàu hỏa tiết kiệm chi phí nguồn năng lượng hơn, mặc dầu không hiệu suất cao như tàu thủy .Các chuyến tàu liên tỉnh là những dịch vụ đường dài liên kết những thành phố ; [ 7 ] Đường sắt vận tốc cao văn minh có năng lực tăng cường lên tới 350 km / h ( 220 mph ), nhưng điều này yên cầu phải có đường ray đặc biệt quan trọng. Các chuyến tàu trong tỉnh và ship hàng đi lại của dân cư cung ứng thức ăn cho những thành phố từ vùng ngoại ô và những khu vực lân cận, trong khi giao thông vận tải nội đô được triển khai bằng xe điện hiệu suất cao và tàu điện ngầm, và chúng thường tạo thành xương sống của giao thông vận tải công cộng của thành phố. Các đoàn tàu chở hàng thường được sử dụng toa chở hàng, nhu yếu bốc dỡ hàng hóa bằng tay. Kể từ những năm 1960, tàu hỏa container đã trở thành giải pháp chủ yếu cho vận tải sản phẩm & hàng hóa nói chung, trong khi số lượng lớn hàng đóng gói được luân chuyển bằng tàu chuyên được dùng .
Đường là một tuyến đường, đường đi hoặc đường dẫn hoàn toàn có thể xác lập được giữa hai hoặc nhiều khu vực. [ 8 ] Đường thường được làm mịn, trải nhựa hoặc chuẩn bị sẵn sàng khác để được cho phép đi lại thuận tiện ; [ 9 ] mặc dầu chúng không cần, và trong lịch sử vẻ vang, nhiều con đường chỉ đơn thuần là những tuyến đường dễ phân biệt mà không có bất kể khu công trình thiết kế xây dựng hay bảo dưỡng chính thức nào. [ 10 ] Trong những khu vực đô thị, những con đường hoàn toàn có thể đi qua một thành phố hoặc làng và được đặt tên là đường phố, Giao hàng một công dụng kép là giảm bớt khoảng trống đô thị và tuyến đường. [ 11 ]Phương tiện giao thông vận tải đường đi bộ thông dụng nhất là xe hơi ; một chiếc xe chở khách có động cơ riêng. Những người sử dụng đường khác gồm có xe buýt, xe tải, xe máy, xe đạp điện và người đi bộ. Tính đến năm 2010, đã có 1,015 tỷ xe hơi trên toàn quốc tế. Vận tải đường đi bộ cung ứng một sự tự do trọn vẹn cho người sử dụng đường để chuyển phương tiện đi lại từ làn này sang làn khác và từ đường này sang đường khác theo nhu yếu và sự thuận tiện. Tính linh động của những đổi khác về vị trí, hướng, vận tốc và thời hạn vận động và di chuyển của giao thông vận tải đường đi bộ là đặc trưng mà những phương pháp luân chuyển khác không có. Có thể phân phối dịch vụ từ nhà này đến nhà khác chỉ bằng vận tải đường đi bộ .Ô tô phân phối tính linh động cao với hiệu suất thấp, nhưng yên cầu sử dụng nguồn năng lượng và diện tích quy hoạnh cao, và là nguồn chính gây ra tiếng ồn và ô nhiễm không khí có hại trong những thành phố ; [ 12 ] xe buýt được cho phép đi lại hiệu suất cao hơn với ngân sách giảm tính linh động. [ 13 ] Vận tải đường đi bộ bằng xe tải thường là quy trình tiến độ đầu và sau cuối của vận tải hàng hóa .
Phà ô tô ở Croatia
Vận tải đường thủy là sự vận động và di chuyển bằng phương tiện đi lại nổi trên nước như một chiếc xà lan, thuyền, tàu hoặc thuyền khơi trên một vùng nước, như biển, đại dương, hồ, kênh hoặc sông. Nhu cầu về độ nổi là thông dụng so với tàu thủy, làm cho thân tàu trở thành một góc nhìn chủ yếu trong việc kiến thiết xây dựng, bảo dưỡng và vẻ ngoài .Vào thế kỷ 19, những con tàu hơi nước tiên phong đã được tăng trưởng, sử dụng động cơ hơi nước để lái một bánh xe chèo hoặc cánh quạt để chuyển dời con tàu. Hơi nước được sản xuất trong lò hơi sử dụng gỗ hoặc than và được đưa qua động cơ đốt ngoài hơi nước. Bây giờ hầu hết những tàu có một động cơ đốt trong sử dụng một loại dầu hơi tinh chế được gọi là nguyên vật liệu hầm. Một số tàu, như tàu ngầm, sử dụng nguồn năng lượng hạt nhân để sản xuất hơi nước. Nghề vui chơi hoặc giáo dục vẫn sử dụng nguồn năng lượng gió, trong khi một số ít tàu nhỏ hơn sử dụng động cơ đốt trong để lái một hoặc nhiều cánh quạt, hoặc trong trường hợp thuyền phản lực, thuyền phản lực nước nông. Trong những khu vực dự thảo nông, thủy phi cơ được đẩy bằng quạt đẩy lớn. ( Xem động cơ đẩy hàng hải. )Mặc dù chậm so với những phương tiện đi lại giao thông vận tải khác, vận tải biển văn minh là một phương pháp luân chuyển số lượng lớn hàng hóa hiệu suất cao cao. Tàu thương mại, số lượng gần 35.000, mang theo 7.4 tỷ tấn hàng hóa trong năm 2007 [ 14 ] Vận chuyển bằng đường thủy có ngân sách thấp hơn đáng kể so với luân chuyển hàng không cho luân chuyển xuyên lục địa ; [ 15 ] luân chuyển biển ngắn và phà vẫn khả thi ở những khu vực ven biển. [ 16 ] [ 17 ]

Các phương pháp khác[sửa|sửa mã nguồn]

Vận tải đường ống gửi hàng hóa qua đường ống; thông thường nhất là vận chuyển chất lỏng và chất khí, nhưng các ống khí nén cũng có thể gửi các viên nang rắn bằng cách sử dụng khí nén. Đối với chất lỏng / khí, bất kỳ chất lỏng hoặc khí ổn định về mặt hóa học nào cũng có thể được gửi qua đường ống. Hệ thống khoảng cách ngắn tồn tại cho nước thải, bùn, nước và bia, trong khi mạng lưới đường dài được sử dụng cho dầu mỏ và khí đốt tự nhiên.

Xem thêm: Trường ĐH Giao thông Vận tải công bố điểm chuẩn năm 2020

Vận chuyển bằng cáp là một phương pháp thoáng rộng trong đó những phương tiện đi lại được kéo bằng cáp thay vì nguồn điện bên trong. Nó được sử dụng phổ cập nhất ở độ dốc lớn. Các giải pháp tiêu biểu vượt trội gồm có đường tàu điện trên không, thang máy, thang cuốn và thang máy trượt tuyết ; một số ít trong số này cũng được phân loại là luân chuyển băng tải .Du hành khoảng trống là vận tải từ bầu khí quyển của Trái đất vào khoảng trống bên ngoài bằng tàu ngoài hành tinh. Mặc dù một lượng lớn điều tra và nghiên cứu đã tập trung chuyên sâu vào công nghệ tiên tiến này, nó hiếm khi được sử dụng ngoại trừ việc đưa vệ tinh vào quỹ đạo và triển khai những thí nghiệm khoa học. Tuy nhiên, con người đã hạ cánh trên Mặt Trăng, và những tàu thăm dò đã được gửi đến toàn bộ những hành tinh của Hệ Mặt Trời .Du hành khoảng trống dưới quỹ đạo là mạng lưới hệ thống luân chuyển nhanh nhất trong số những mạng lưới hệ thống luân chuyển hiện có và được lên kế hoạch từ một nơi trên Trái đất đến một ” nơi khác ” xa xôi trên Trái đất. Việc luân chuyển nhanh hơn hoàn toàn có thể đạt được trải qua một phần của quỹ đạo Trái đất thấp, hoặc theo quỹ đạo đó thậm chí còn còn nhanh hơn bằng cách sử dụng sức đẩy của tên lửa để điều khiển và tinh chỉnh nó .

Cơ sở hạ tầng[sửa|sửa mã nguồn]

Những cây cầu, chẳng hạn như Cầu Cổng Vàng, cho phép đường bộ và đường sắt băng qua các vùng chứa nước.
Cơ sở hạ tầng là những khu công trình lắp ráp cố định và thắt chặt được cho phép xe hoạt động giải trí. Nó gồm có một con đường, một nhà ga, và những cơ sở để đậu xe và bảo dưỡng. Đối với vận tải đường tàu, đường ống, đường đi bộ và đường cáp phải kiến thiết hàng loạt đoạn đường xe chạy. Máy bay và tàu thủy hoàn toàn có thể tránh được điều này, vì đường hàng không và đường thủy không cần phải kiến thiết xây dựng. Tuy nhiên, chúng nhu yếu hạ tầng cố định và thắt chặt tại những thiết bị đầu cuối .Các trạm đầu cuối như trường bay, bến cảng và nhà ga, là những vị trí mà hành khách và hàng hóa hoàn toàn có thể được chuyển từ phương tiện đi lại hoặc phương pháp này sang phương tiện đi lại khác. Đối với vận tải hành khách, những nhà ga đang tích hợp những phương pháp khác nhau để được cho phép người đi biến hóa giữa những phương pháp, tận dụng được quyền lợi của từng phương pháp. Ví dụ, những link đường tàu trường bay kết nối những trường bay với TT thành phố và vùng ngoại ô. Bến dành cho xe hơi là bãi đậu xe, trong khi xe buýt và xe khách hoàn toàn có thể hoạt động giải trí từ những điểm dừng đơn thuần. [ 18 ] Đối với vận tải sản phẩm & hàng hóa, những nhà ga đóng vai trò là điểm trung chuyển, mặc dầu một số ít hàng hóa được luân chuyển trực tiếp từ điểm sản xuất đến điểm sử dụng .Nguồn kinh tế tài chính cho hạ tầng hoàn toàn có thể là của nhà nước hoặc tư nhân. Giao thông vận tải thường là độc quyền tự nhiên và thiết yếu cho công chúng ; đường đi bộ, và ở 1 số ít vương quốc, đường tàu và trường bay được hỗ trợ vốn trải qua thuế. Các dự án Bất Động Sản hạ tầng mới hoàn toàn có thể có ngân sách cao và thường được hỗ trợ vốn trải qua nợ. Do đó, nhiều chủ sở hữu cơ sở hạ tầng áp đặt phí sử dụng, ví dụ điển hình như phí hạ cánh tại những trường bay hoặc trạm thu phí trên đường. Độc lập với điều này, những cơ quan chức năng hoàn toàn có thể đánh thuế đối với việc mua hoặc sử dụng xe. Do những nhà quy hoạch dự báo kém và nhìn nhận quá cao về lượng hành khách, nên những dự án Bất Động Sản hạ tầng giao thông vận tải thường có lãi ít hơn so với dự trù. [ 19 ]

Các công dụng[sửa|sửa mã nguồn]

Di chuyển hành khách và hàng hóa là hai tác dụng phổ cập nhất của phương tiện đi lại luân chuyển. Tuy nhiên, còn những hiệu quả khác như việc chuyển dời giải pháp và kế hoạch của lực lượng vũ trang trong cuộc chiến tranh, hoặc chuyển dời thiết bị thiết kế xây dựng hoặc cấp cứu trong trường hợp khẩn cấp .
Xe buýt giao thông địa phương do ACTION vận hành tại Canberra, Australia
Vận chuyển hành khách, hay du lịch, được chia thành luân chuyển giao thông vận tải công cộng và luân chuyển riêng tư. Giao thông công cộng là dịch vụ được lên lịch trên những tuyến đường cố định và thắt chặt, trong khi luân chuyển riêng tư là những phương tiện đi lại cung ứng dịch vụ linh động theo nhu yếu của người mua. Hình thức sau mang lại tính linh động tốt hơn, nhưng có năng lực chứa chấp ít hơn và có ảnh hưởng tác động môi trường tự nhiên cao hơn. Du lịch hoàn toàn có thể là một phần của việc đi lại hàng ngày hoặc cho mục tiêu kinh doanh thương mại, nghỉ ngơi hoặc di cư của con người .Vận chuyển cận ngắn được chiếm đạt bởi xe hơi và giao thông vận tải công cộng. Giao thông công cộng gồm có xe buýt ở những vùng nông thôn và thành phố nhỏ, kèm theo đường tàu đô thị, xe điện và giao thông vận tải nhanh ở những thành phố lớn. Vận chuyển xa là sự sử dụng xe hơi, tàu hỏa, xe buýt và máy bay, trong đó máy bay đã trở thành phương tiện đi lại được sử dụng đa phần cho những hành trình dài xa nhất, gồm có cả những hành trình dài xuyên lục địa. Vận chuyển hành khách đa phương pháp là khi một hành trình dài được thực thi trải qua việc sử dụng nhiều phương tiện đi lại luân chuyển ; vì toàn bộ những phương tiện đi lại luân chuyển của con người thường mở màn và kết thúc bằng việc đi bộ, nên tổng thể luân chuyển hành khách hoàn toàn có thể coi là đa phương pháp. Giao thông công cộng cũng hoàn toàn có thể tương quan đến việc quy đổi trung gian của phương tiện đi lại, trong hoặc giữa những chính sách, tại những TT giao thông vận tải, như bến xe buýt hoặc ga tàu .Xe taxi và xe buýt hoàn toàn có thể được tìm thấy ở cả hai đầu của phổ vận chuyển công cộng. Xe buýt là hình thức luân chuyển rẻ nhất nhưng không nhất thiết linh động, và taxi linh động hơn nhưng đắt hơn. Ở giữa là dịch vụ luân chuyển theo nhu yếu, phân phối tính linh động trong khi vẫn bảo vệ giá thành phải chăng .Việc du lịch quốc tế hoàn toàn có thể bị hạn chế so với một số ít cá thể do lao lý và nhu yếu thị thực .
Xe cứu thương trong Thế chiến IXe cứu thương là phương tiện đi lại được sử dụng để luân chuyển người từ hoặc giữa nơi điều trị, [ 20 ] và trong 1 số ít trường hợp cũng phân phối chăm nom y tế ngoại vi cho bệnh nhân. Thuật ngữ này thường được link với ” xe cứu thương khẩn cấp ” đi trên đường, là một phần của những dịch vụ y tế khẩn cấp, phân phối chăm nom cấp cứu cho những người có yếu tố y tế nghiêm trọng .

Dịch vụ y tế hàng không là thuật ngữ bao quát việc sử dụng phương tiện vận chuyển hàng không để di chuyển bệnh nhân đến và từ các cơ sở y tế và hiện trường tai nạn. Nhân viên cung cấp chăm sóc toàn diện trước bệnh viện và chăm sóc khẩn cấp và chăm sóc cấp cứu cho mọi loại bệnh nhân trong quá trình sơ tán y tế hoặc hoạt động cứu hộ, trên trực thăng, máy bay chở hélice hoặc máy bay phản lực.[21][22]

Vận chuyển hàng hóa[sửa|sửa mã nguồn]

Tàu vận chuyển hàng rời, BW Fjord thuộc BW
Vận chuyển hàng hóa, hay shipping, là một yếu tố quan trọng trong chuỗi giá trị trong sản xuất. Với sự trình độ hóa và toàn thế giới hóa ngày càng tăng, việc sản xuất được đặt ở xa nơi tiêu thụ, tạo nên sự tăng nhanh về nhu yếu luân chuyển. Vận chuyển tạo ra tiện ích về khu vực bằng cách chuyển dời hàng hóa từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. [ 24 ] Mặc dù tổng thể những phương tiện đi lại luân chuyển được sử dụng cho luân chuyển hàng hóa, nhưng có sự độc lạ lớn về thực chất của luân chuyển hàng hóa, trong đó lựa chọn phương tiện đi lại nào. Hậu cần đề cập đến hàng loạt quy trình chuyển giao mẫu sản phẩm từ nhà phân phối đến người tiêu dùng, gồm có tàng trữ, luân chuyển, quá cảnh, nhà kho, giải quyết và xử lý vật tư và đóng gói, kèm theo việc trao đổi thông tin tương quan. Incoterm đề cập đến việc giải quyết và xử lý thanh toán giao dịch và nghĩa vụ và trách nhiệm về rủi ro đáng tiếc trong quy trình luân chuyển .
Tàu hàng với các thùng chứa hàng tại Vương quốc Anh
Đóng container, với việc chuẩn hóa kích thước ISO container trên tổng thể những phương tiện đi lại và cảng, đã cách mạng hóa thương mại quốc tế và trong nước, mang lại sự giảm thiểu đáng kể về ngân sách quá cảnh. Truyền thống, toàn bộ hàng hóa phải được tải và dỡ thủ công bằng tay vào buồng tàu hoặc xe ; containerization được cho phép việc giải quyết và xử lý và chuyển giao tự động hóa giữa những phương tiện đi lại, và kích cỡ chuẩn được cho phép tận dụng lợi thế về quy mô kinh tế tài chính trong hoạt động giải trí phương tiện đi lại. Đây đã là một trong những yếu tố động lực chính trong thương mại quốc tế và toàn thế giới hóa kể từ những năm 1950 .Vận chuyển hàng hóa đại trà phổ thông phổ cập với hàng hóa hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý một cách thô sơ mà không làm hỏng ; ví dụ nổi bật là quặng, than, ngũ cốc và dầu mỏ. Do tính như nhau của loại sản phẩm, việc giải quyết và xử lý cơ khí được cho phép giải quyết và xử lý một lượng hàng hóa khổng lồ một cách nhanh gọn và hiệu suất cao. Giá trị thấp của hàng hóa tích hợp với khối lượng lớn cũng có nghĩa là quy mô kinh tế tài chính trở thành yếu tố thiết yếu trong luân chuyển, và tàu lớn và hàng loạt đoàn tàu thường được sử dụng để luân chuyển hàng hóa đại trà phổ thông. Các loại sản phẩm lỏng với khối lượng đủ lớn cũng hoàn toàn có thể được luân chuyển qua đường ống .Vận chuyển hàng không đã trở nên thông dụng hơn so với những loại sản phẩm có giá trị cao ; trong khi luân chuyển hàng không chiếm dưới một Phần Trăm của tổng lượng hàng hóa trên quốc tế về khối lượng, nhưng chiếm tới bốn mươi Xác Suất của giá trị. Thời gian đã trở nên đặc biệt quan trọng quan trọng so với những nguyên tắc như trì hoãn và cung ứng đúng thời gian trong chuỗi giá trị, dẫn đến sự sẵn lòng trả giá cao để giao hàng nhanh gọn những thành phần chủ chốt hoặc những mẫu sản phẩm có tỷ suất giá trị khối lượng cao. Ngoài thư tín, những mẫu sản phẩm thường thì được gửi bằng đường hàng không gồm có điện tử và quần áo thời trang .

Tác động kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]

Vận tải là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển và toàn cầu hóa, như ở Seattle, Washington, Hoa Kỳ.
Vận tải là một nhu yếu thiết yếu cho mạng lưới hệ thống trình độ – được cho phép sản xuất và tiêu thụ loại sản phẩm xảy ra tại những khu vực khác nhau. Suốt lịch sử vẻ vang, vận tải đã thôi thúc sự lan rộng ra ; vận tải tốt hơn được cho phép giao thương mua bán nhiều hơn và lan rộng ra khoanh vùng phạm vi của con người. Tăng trưởng kinh tế tài chính luôn nhờ vào vào việc tăng cường năng lực và sự hài hòa và hợp lý của vận tải. Tuy nhiên, hạ tầng và hoạt động giải trí vận tải có ảnh hưởng tác động lớn đến đất đai, và vận tải là nguồn tiêu thụ nguồn năng lượng lớn, khiến cho vận tải vững chắc trở thành một yếu tố lớn .Do cách những thành phố và hội đồng tân tiến được lập kế hoạch và hoạt động giải trí, thường tạo ra sự phân biệt vật lý giữa nhà và nơi thao tác, buộc con người phải tự chuyển dời đến nơi thao tác, học tập hoặc đi dạo, cũng như trong thời điểm tạm thời quy đổi khu vực cho những hoạt động giải trí hàng ngày khác. Vận chuyển hành khách cũng là thực chất của du lịch, một phần quan trọng của luân chuyển vui chơi. Thương mại yên cầu luân chuyển con người để thực thi kinh doanh thương mại, được cho phép tiếp xúc trực tiếp để đưa ra những quyết định hành động quan trọng hoặc vận động và di chuyển những chuyên viên từ nơi thao tác liên tục của họ đến những công trường thi công cần đến .

Trong quan niệm lean, việc vận chuyển vật liệu hoặc quá trình làm việc từ một vị trí này sang vị trí khác được coi là một trong bảy lãng phí (tiếng Nhật: muda) không thêm giá trị cho sản phẩm.[27]

Kế hoạch vận tải được cho phép tận dụng tối đa và giảm thiểu tác động ảnh hưởng so với hạ tầng mới. Sử dụng quy mô dự báo vận tải, những nhà quy hoạch hoàn toàn có thể Dự kiến những quy mô vận tải trong tương lai. Ở mức triển khai, mạng lưới hệ thống luân chuyển được cho phép chủ sở hữu hàng hóa lập kế hoạch luân chuyển như một phần của chuỗi đáp ứng. Lĩnh vực luân chuyển cũng được nghiên cứu và điều tra trải qua kinh tế tài chính vận tải, một thành phần quan trọng trong việc tạo ra chủ trương lao lý bởi những cơ quan có thẩm quyền. Kỹ thuật vận tải, một phân ngành của kỹ thuật thiết kế xây dựng, phải xem xét tạo ra chuyến đi, phân phối chuyến đi, lựa chọn phương tiện đi lại và định tuyến chuyến đi, trong khi mức triển khai được giải quyết và xử lý trải qua kỹ thuật giao thông vận tải .
Sự kỹ thuật của ngã tư xoay này tại Bristol, Vương quốc Anh, cố gắng để tạo luồng giao thông mượt mà.
Do những ảnh hưởng tác động xấu đi gây ra, vận tải thường trở thành đề tài gây tranh cãi tương quan đến sự lựa chọn phương tiện đi lại, cũng như tăng cường năng lực tiềm ẩn. Vận tải xe hơi hoàn toàn có thể được coi là một thảm kịch của chung nơi sự linh động và tự do cho cá thể làm suy giảm môi trường tự nhiên tự nhiên và đô thị cho toàn bộ mọi người. Mật độ tăng trưởng phụ thuộc vào vào phương tiện đi lại luân chuyển, với phương tiện đi lại giao thông vận tải công cộng được cho phép tận dụng khoảng trống tốt hơn. Sử dụng đất hiệu suất cao giữ những hoạt động giải trí chung gần nhà dân cư và đặt những khu tăng trưởng tỷ lệ cao gần những tuyến luân chuyển và TT, nhằm mục đích giảm thiểu nhu yếu về vận tải. Có lợi thế của sự kết tập. Ngoài luân chuyển, 1 số ít việc sử dụng đất hiệu suất cao hơn khi tập trung chuyên sâu. Cơ sở luân chuyển tiêu thụ đất, và ở những thành phố, mặt đường ( dành cho đường phố và bãi đỗ xe ) hoàn toàn có thể chiếm hơn 20 % tổng diện tích quy hoạnh sử dụng đất. Hệ thống luân chuyển hiệu suất cao hoàn toàn có thể giảm tiêu tốn lãng phí đất .Quá nhiều hạ tầng và quá nhiều nỗ lực làm mịn để đạt được lưu lượng xe lớn nhất có nghĩa là ở nhiều thành phố có quá nhiều giao thông vận tải và nhiều – nếu không phải tổng thể – những ảnh hưởng tác động xấu đi đi kèm. Chỉ trong những năm gần đây, những thực hành thực tế truyền thống lịch sử đã mở màn bị đặt câu hỏi ở nhiều nơi ; tác dụng của những loại nghiên cứu và phân tích mới mà mang đến một khoanh vùng phạm vi kỹ năng và kiến thức rộng hơn rất nhiều so với những kiến thức và kỹ năng được dựa vào truyền thống cuội nguồn – gồm có những nghành nghề dịch vụ như nghiên cứu và phân tích tác động ảnh hưởng môi trường tự nhiên, y học công cộng, xã hội học và kinh tế tài chính – sự khả thi của những giải pháp chuyển dời cũ đang được đặt câu hỏi ngày càng nhiều .
Tắc đường vẫn còn ở São Paulo, Brazil, mặc dù có các ngày không lái xe dựa trên số biển số.
Vận tải là một nguồn sử dụng nguồn năng lượng lớn và đốt cháy hầu hết dầu mỏ trên quốc tế. Điều này gây ra ô nhiễm không khí, gồm có những oxit nitơ và hạt siêu mịn, và là nguyên do góp thêm phần đáng kể vào hiện tượng kỳ lạ thiên tai toàn thế giới trải qua việc phát thải khí carbon dioxide, [ 28 ] [ 29 ] so với vận tải, đây là ngành phát thải nhanh nhất đang tăng. [ 30 ] Theo phân loại con đường, giao thông vận tải đường đi bộ là nguồn phát thải khí nhà kính lớn nhất trên toàn thế giới. [ 31 ]Các yếu tố về thiên nhiên và môi trường của vận tải gồm có :

• Ô nhiễm không khí: Xe cộ, tàu thủy, máy bay và các phương tiện khác phát thải các chất gây ô nhiễm như khí nhà kính, các oxit nitơ và các hợp chất hữu cơ bay hơi. Ô nhiễm không khí có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho con người và gây tổn hại cho môi trường.
• Ô nhiễm tiếng ồn: Vận tải gây ra tiếng ồn đáng kể từ xe cộ, máy bay, tàu thủy và các công cụ khác. Tiếng ồn gây phiền hà và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của con người. Nó cũng có thể gây ra tác động tiêu cực đến động vật, đặc biệt là các loài sống trong môi trường nước.
• Tiêu thụ năng lượng và tài nguyên: Vận tải tiêu thụ một lượng lớn năng lượng và tài nguyên, đặc biệt là trong trường hợp vận tải đường bộ. Việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch gây ra sự cạn kiệt tài nguyên và tác động đến môi trường.
• Biến đổi khí hậu: Vận tải là một nguồn lớn phát thải khí nhà kính, đóng góp vào biến đổi khí hậu toàn cầu. Sự gia tăng về lượng xe cộ và sự tăng trưởng của ngành hàng không làm tăng lượng khí thải nhà kính từ vận tải.

Để giảm tác động môi trường của vận tải, các biện pháp như khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng, khuyến khích sử dụng phương tiện không gây ô nhiễm như xe điện, và thúc đẩy phát triển và sử dụng các công nghệ sạch và tiết kiệm năng lượng đã được đưa ra. Các chính phủ và tổ chức quốc tế cũng đã áp dụng các quy định và chuẩn môi trường để giảm tác động của vận tải đến môi trường.

Xem thêm: Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (Việt Nam) – Wikipedia tiếng Việt

Phát triển bền vững và kiên cố[sửa|sửa mã nguồn]

Liên Hiệp Quốc lần tiên phong chính thức công nhận vai trò của vận tải trong việc thực thi tăng trưởng bền vững và kiên cố tại Hội nghị Trái đất Liên Hiệp Quốc 1992. Tại Hội nghị Thế giới Liên Hiệp Quốc năm 2012, những nhà lãnh đạo toàn thế giới đã một lòng công nhận rằng vận tải và vận động và di chuyển đóng vai trò TT trong việc đạt được những tiềm năng bền vững và kiên cố. Trong những năm gần đây, tài liệu đã được tích lũy để chứng tỏ rằng ngành vận tải góp phần một phần tư của tổng lượng khí thải nhà kính toàn thế giới, và do đó, vận tải vững chắc đã được đưa vào tầm nhìn chung của 1 số ít Mục tiêu Phát triển Bền vững năm 2030, đặc biệt quan trọng là những tiềm năng tương quan đến bảo mật an ninh lương thực, sức khỏe thể chất, nguồn năng lượng, tăng trưởng kinh tế tài chính, hạ tầng, và thành phố và định cư trái đất. Đáp ứng những tiềm năng vận tải vững chắc được cho là đặc biệt quan trọng quan trọng để đạt được Hiệp định Paris. [ 32 ]Có nhiều Mục tiêu Phát triển Bền vững ( SDGs ) đang thôi thúc vận tải vững chắc để phân phối những tiềm năng đã được định nghĩa. Các tiềm năng này gồm có SDG 3 về sức khỏe thể chất ( tăng cường bảo đảm an toàn giao thông vận tải đường đi bộ ), SDG 7 về nguồn năng lượng, SDG 8 về việc làm tốt và tăng trưởng kinh tế tài chính, SDG 9 về hạ tầng chống chịu, SDG 11 về thành phố vững chắc ( tiếp cận vận tải và lan rộng ra giao thông vận tải công cộng ), SDG 12 về tiêu dùng và sản xuất bền vững và kiên cố ( chấm hết trợ cấp nguyên vật liệu hóa thạch ), và SDG 14 về đại dương, biển và tài nguyên biển. [ 33 ]

Sách tìm hiểu thêm[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

• Transportation from UCB Libraries GovPubs
• Transportation trên DMOZ
• America On the Move An online transportation exhibition from the National Museum of American History, Smithsonian Institution
• World Transportation Organization The world transportation organization (The Non-Profit Advisory Organization)

Source: https://suanha.org
Category : Vận Chuyển