Xôi ngũ sắc có màu sắc đẹp, giàu tính thẩm mỹ nhưng điều đáng quý là màu sắc của xôi hoàn toàn được tạo nên từ thiên nhiên của cây, củ, quả…
Màu trắng là màu nguyên của hạt gạo nếp nương, trắng ngà dẻo thơm .
Sắc xanh được tạo từ màu xanh của lá gừng, lá riềng .
Màu đỏ và màu tím được tạo từ lá của cây cơm đỏ, cơm tím rất sẵn có trong rừng và vườn nhà của đồng bào .
Màu vàng được tạo từ màu của nghệ nếp. Những lá cây, củ mang về được rửa sạch, giã nhỏ chắt lấy nước, rồi ngâm gạo qua một đêm cho thấm màu .
Chia sẻ tuyệt kỹ để có món xôi ngũ sắc ngon dẻo, đẹp mắt, chị Ma Thị Mừng – Thôn Nà Hu, xã Khuôn Hà ( Lâm Bình, Tuyên Quang ) cho biết : ” Khâu quan trọng nhất là đồ xôi. Trong đó người đồ phải bỏ từng lượt gạo đã trộn màu vào chõ. Gạo nhuộm những sắc tố mạnh, dễ bị dây màu sang những màu khác như vàng, đỏ, tím thường được rải ở lượt dưới cùng chõ đồ, ngăn cách nhau bằng lá chuối và trên cùng chắc như đinh phải là lớp gạo nếp nguyên thủy, màu trắng. Riêng màu trắng được để trên cùng để tránh bị nhuộm màu bởi những màu khác. Quá trình đồ xôi ngũ sắc cũng yên cầu phải có một sự cảm nhận đủ chuẩn của người nấu để hoàn toàn có thể nấu một nồi xôi đủ thời hạn, vừa chín tới, vừa đượm màu ” .
Khi xôi chín, mừi hương của nếp quyện với hương thơm đặc trưng của cây xanh nơi núi rừng khiến xôi ngũ sắc không hề lẫn với bất kể loại xôi nào khác. Hạt xôi bóng đẹp nhưng không ướt, khi nguội hạt se lại nhưng vẫn mềm, dẻo và thơm đặc trưng .
Không chỉ công phu ở khâu lựa chọn nguyên vật liệu, chế biến mà khâu trình diễn cũng được đồng bào rất coi trọng. Khi lấy xôi trong chõ ra trình diễn cần tuân theo quy tắc nhất định. Trong xôi ngũ sắc màu trắng sẽ đặt ở giữa tượng trưng cho sự quy tụ tinh túy của trời đất. Bốn màu còn lại sẽ đặt xung quanh tượng trưng cho bốn phương của trời đất, bốn mùa xuân, hạ, thu, đông trong năm .
Đồng bào những dân tộc bản địa tại Lâm Bình ( Tuyên Quang ) trong hội thi nấu xôi ngũ sắc .
Biến xôi ngũ sắc thành những tác phẩm nghệ thuật.
Tác phẩm ” Sơn thủy hữu tình ” .
Tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ ” Tinh hoa quy tụ ” từ xôi ngũ sắc .
Source: https://suanha.org
Category : Dịch vụ