Lý thuyết Sinh học 10 Bài 11 (Chân trời sáng tạo): Vận chuyển các chất qua màng sinh chất – Trường THCS Lê Quý Đôn

Mời các em cùng theo dõi bài học hôm nay với tiêu đề
Lý thuyết Sinh học 10 Bài 11 (Chân trời sáng tạo): Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Với tóm tắt triết lý Sinh học lớp 10 Bài 11 : Vận chuyển các chất qua màng sinh chất sách Chân trời phát minh sáng tạo hay, cụ thể cùng với bài tập trắc nghiệm tinh lọc có đáp án giúp học viên nắm vững kiến thức và kỹ năng trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Sinh học 10.

Sinh học lớp 10 Bài 11: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Bạn đang đọc: Lý thuyết Sinh học 10 Bài 11 (Chân trời sáng tạo): Vận chuyển các chất qua màng sinh chất – Trường THCS Lê Quý Đôn

Bạn đang xem : Lý thuyết Sinh học 10 Bài 11 ( Chân trời phát minh sáng tạo ) : Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

A. Lý thuyết Sinh học 10 Bài 11: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

I. Trao đổi chất ở tế bào

Tế bào luôn thực thi trao đổi chất để duy trì sự sống .
Trao đổi chất ở tế bào thực ra là tập hợp các phản ứng hóa học diễn ra trong tế bào và trao đổi chất giữa tế bào với thiên nhiên và môi trường .
Gồm 2 mặt là đồng điệu và dị hóa .

Quá trình trao đổi chất qua màng sinh chất là quy trình vận chuyển có tinh lọc các chất giữa tế bào và môi trường tự nhiên, gồm 3 hình thức : vận chuyển dữ thế chủ động, vận chuyển thụ động và xuất – nhập bào .

II. Sự vận chuyển các chất qua màng sinh chất

1. Vận chuyển thụ động

Qua hai con đường : khuếch tán trực tiếp qua lớp phospholipid kép ( khuếch tán đơn thuần ) và khuếch tán nhờ cac kênh protein trên màng ( khuếch tán tăng cường ) .

Nước được thẩm thấu qua màng nhờ kênh protein đặc biệt quan trọng tên aquaporin .

Nói chung, vận chuyển thụ động là sự khuếch tán các chất từ nơi có nồng độ chất tan cao đến nơi có nồng độ chất tan thấp ( xuôi chiều gradient nồng độ ) và không tiêu tốn nguồn năng lượng của tế bào .

Tốc độ vận chuyển thụ động các chất qua màng nhờ vào vào : nhiệt độ, nồng độ chất tan, số lượng kênh protein … Trong đó, nồng độ chất tan đóng vai trò quan trọng nhất .

Dựa vào sự chênh lệch nồng độ chất tan của môi trường tự nhiên với trong tế bào, người ta chia môi trường tự nhiên thành 3 loại : ưu trương, nhược trương và đẳng trương .

2. Vận chuyển chủ động

Là kiểu vận chuyển qua màng từ nơi có nồng độ chất tan thấp tới nơi có nồng độ chất tan cao ( ngược chiều gradient nồng độ ) và cần tiêu tốn nguồn năng lượng .
Các phân tử được vận chuyển qua bơm protein, muốn bơm hoạt động giải trí, tế bào phải cung ứng cho nó ATP .

Vận chuyển dữ thế chủ động giúp tế bào lấy được các chất thiết yếu ngay cả khi chúng có nồng độ thấp hơn bên trong tế bào .

3. Xuất bào và nhập bào

Là hình thức vận chuyển các đại phân tử như protein, đường đa, DNA, … không hề đi qua protein xuyên màng. Tế bào vận chuyển các chất này trải qua sự biến dạng của màng sinh chất .

Thực bào thường thấy ở vi trùng, trùng roi, amip … hay các tế bào bạch cầu thực bào vật lạ, hoặc ở các tế bào niêm mạc ruột hấp thụ các chất dinh dưỡng nhờ ẩm bào .

Sơ đồ tư duy trao đổi chất qua màng sinh chất:

B. Bài tập trắc nghiệm Sinh học 10 Bài 11: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Câu 1: Cho các đặc điểm sau:

( 1 ) Kích thước nhỏ .
( 2 ) Tan trong nước .
( 3 ) Tan trong lipid .
Đặc điểm của chất được khuếch tán trực tiếp qua lớp phospholipid kép của màng sinh chất là

A. (1), (2), (3).

B. (1), (2).

C. (1), (3).

D. (2), (3).

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Trong hình thức vận chuyển thụ động, các chất có size nhỏ, không phân cực ( không tan trong nước ), tan trong lipid được khuếch tán trực tiếp qua lớp phospholipid kép .

Câu 2: Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về hình thức vận chuyển thụ động?

A. Vận chuyển thụ động là phương thức vận chuyển các chất từ nơi có nồng độ thấp sang nơi có nồng độ cao mà không cần tiêu tốn năng lượng.

B. Các chất có kích thước lớn, phân cực, tan trong nước sẽ được vận chuyển thụ động nhờ các kênh protein xuyên màng.

C. Vận chuyển thụ động các chất qua màng sinh chất luôn cần có sự tham gia của các kênh protein xuyên màng.

D. Các chất được vận chuyển thụ động nhờ các kênh protein xuyên màng sẽ sử dụng chung một kênh protein xuyên màng duy nhất gọi là kệnh aquaporin.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

A. Sai. Vận chuyển thụ động là phương pháp vận chuyển các chất từ nơi có nồng độ cao sang nơi có nồng độ thấp mà không cần tiêu tốn nguồn năng lượng .
C. Sai. Vận chuyển thụ động các chất qua màng sinh chất hoàn toàn có thể cần hoặc không cần có sự tham gia của các kênh protein xuyên màng .
D. Sai. Mỗi kênh protein chỉ vận chuyển các chất có cấu trúc tương thích .

Câu 3: Nước được vận chuyển qua màng tế bào nhờ hình thức vận chuyển nào sau đây?

A. Vận chuyển có sự biến dạng của màng tế bào.

B. Khuếch tán trực tiếp qua màng tế bào.

C. Vận chuyển chủ động nhờ kênh aquaporin.

D. Thẩm thấu qua màng nhờ kênh aquaporin.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Nước được thẩm thấu qua màng nhờ kênh protein đặc biệt quan trọng gọi là aquaporin .

Câu 4: Tốc độ vận chuyển thụ động các chất qua màng phụ thuộc chủ yếu vào

A. nồng độ chất tan.

B. nhiệt độ.

C. số lượng ATP.

D. số lượng kênh protein.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Nồng độ chất tan đóng vai trò quan trọng nhất trong lao lý vận tốc vận chuyển các chất qua màng .

Câu 5: Dựa vào nồng độ chất tan của môi trường so với nồng độ chất tan trong tế bào, môi trường được chia thành

A. 2 loại.

B. 3 loại.

C. 4 loại.

D. 5 loại.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Dựa vào nồng độ chất tan của môi trường tự nhiên so với nồng độ chất tan trong tế bào, môi trường tự nhiên được chia thành 3 loại : thiên nhiên và môi trường ưu trương, thiên nhiên và môi trường nhược trương, môi trường tự nhiên đẳng trương .

Câu 6: Trao đổi chất ở tế bào gồm

A. chuyển hóa vật chất và chuyển hóa năng lượng trong tế bào.

B. trao đổi chất qua màng sinh chất và chuyển hóa vật chất trong tế bào.

C. chuyển hóa vật chất và năng lượng trong tế bào và trao đổi chất qua màng sinh chất.

D. chuyển hóa năng lượng trong tế bào và trao đổi chất qua màng sinh chất.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Xem thêm: Dự kiến điểm chuẩn ĐH Giao thông vận tải năm 2023

Trao đổi chất ở tế bào gồm chuyển hóa vật chất và nguồn năng lượng trong tế bào và trao đổi chất qua màng sinh chất .

Câu 7: Chuyển hóa vật chất và năng lượng trong tế bào gồm hai mặt là

A. đồng hóa và dị hóa.

B. xuất bào và nhập bào.

C. tích lũy và giải phóng.

D. chủ động và thụ động.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Chuyển hóa vật chất và nguồn năng lượng trong tế bào gồm 2 mặt là đồng điệu và dị hóa .

Câu 8: Quá trình đồng hóa khác quá trình dị hóa ở điểm là

A. có sự giải phóng năng lượng cung cấp cho hoạt động của tế bào.

B. có sự chuyển hóa năng lượng từ dạng hóa năng thành dạng cơ năng.

C. có sự chuyển hóa vật chất từ chất phức tạp thành chất đơn giản.

D. có sự chuyển hóa vật chất từ chất đơn giản thành chất phức tạp.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Đồng hóa là quy trình tổng hợp các chất phức tạp từ các chất đơn thuần, đồng thời tích lũy nguồn năng lượng .

Câu 9: Quá trình trao đổi chất qua màng sinh chất là

A. quá trình vận chuyển có chọn lọc các chất giữa tế bào và môi trường.

B. quá trình vận chuyển ngẫu nhiên các chất giữa tế bào và môi trường.

C. quá trình vận chuyển có chọn lọc các chất theo một chiều từ môi trường vào tế bào.

D. quá trình vận chuyển ngẫu nhiên các chất theo một chiều từ tế bào ra môi trường.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Quá trình trao đổi chất qua màng sinh chất là quy trình vận chuyển có tinh lọc các chất giữa tế bào và thiên nhiên và môi trường .

Câu 10: Sự vận chuyển các chất qua màng sinh chất có thể diễn ra theo mấy hình thức trong số các hình thức vận chuyển dưới đây?

( 1 ) Vận chuyển dữ thế chủ động .
( 2 ) Vận chuyển thụ động .
( 3 ) Xuất bào .
( 4 ) Nhập bào .

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Sự vận chuyển các chất qua màng sinh chất hoàn toàn có thể diễn ra theo cả 4 hình thức trên .

Câu 11: Môi trường có nồng độ chất tan cao hơn nồng độ chất tan trong tế bào được gọi là

A. môi trường ưu trương.

B. môi trường đẳng trương.

C. môi trường nhược trương.

D. môi trường bão hòa.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Môi trường ưu trương có nồng độ chất tan cao hơn nồng độ chất tan trong tế bào .

Câu 12: Khi muối dưa cà, sản phẩm sau khi muối bị nhăn nheo là do

A. nước trong môi trường được vận chuyển vào tế bào làm tế bào trương không đều.

B. muối trong môi trường được vận chuyển vào tế bào làm tế bào trương không đều.

C. nước trong dưa cà được vận chuyển ra ngoài môi trường làm tế bào mất nước.

D. muối trong dưa cà được vận chuyển ra ngoài môi trường làm tế bào mất nước.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Khi ngâm dưa, cà trong nước muối là môi trường tự nhiên ưu trương → Nước trong dưa cà được vận chuyển ra ngoài thiên nhiên và môi trường làm tế bào mất nước → Dưa, cà sau khi muối bị nhăn nheo .

Câu 13: Đặc điểm nào sau đây không đúng với hình thức vận chuyển chủ động?

A. Tiêu tốn năng lượng ATP của tế bào.

B. Cần sự tham gia của protein vận chuyển.

C. Vận chuyển các chất ngược chiều gradient nồng độ.

D. Phụ thuộc vào nồng độ chất tan bên ngoài và bên trong tế bào.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Vận chuyển dữ thế chủ động không phụ thuộc vào vào nồng độ chất tan bên ngoài và bên trong tế bào .

Câu 14: Cho các hoạt động sau:

( 1 ) Hấp thụ nước ở rễ cây .
( 2 ) Vận chuyển các ion khoáng ở rễ cây .
( 3 ) Vận chuyển oxygen từ phế nang vào máu .
( 4 ) Tái hấp thu các chất trong ống thận .
Trong các hoạt động giải trí trên, số hoạt động giải trí cần sự tham gia của vận chuyển dữ thế chủ động là

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

2 hoạt động giải trí cần sự tham gia của vận chuyển dữ thế chủ động là : ( 2 ), ( 4 ) .

Câu 15: Vận chuyển chủ động và vận chuyển xuất nhập bào giống nhau ở điểm

A. đều có sự biến dạng của màng sinh chất.

B. đều cần có sự tham gia của kênh protein.

C. đều bị ảnh hưởng bởi điều kiện ánh sáng.

D. đều cần được cung cấp năng lượng ATP.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Vận chuyển dữ thế chủ động và vận chuyển xuất nhập bào giống nhau ở điểm đều cần được cung ứng nguồn năng lượng ATP .

Xem thêm các bài tóm tắt lý thuyết Sinh học 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 9: Tế bào nhân thực

Bài 13: Chuyển hóa vật chất và năng lượng trong tế bào

Bài 15: Tổng hợp các chất và tích lũy năng lượng

Bài 16: Phân giải các chất và giải phóng năng lượng

Trên đây là toàn bộ nội dung về bài học
Lý thuyết Sinh học 10 Bài 11 (Chân trời sáng tạo): Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
. Hy vọng sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em hoàn thành tốt bài tập của mình.

Xem thêm: Điểm chuẩn Đại học Giao thông vận tải: Năm nào điểm chuẩn “nhảy múa” bất ngờ

Đăng bởi : https://suanha.org/
Chuyên mục : Tài Liệu Học Tập

Source: https://suanha.org
Category : Vận Chuyển